FPT, Becamex và Viettel hiến kế phát triển kinh tế số, hướng tới tăng trưởng GDP hai con số

Ngày 20/12 tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Diễn đàn quốc gia phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ ba, với chủ đề “Phát triển kinh tế số, xã hội số toàn diện, bao trùm – Đạt mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số giai đoạn 2026–2030”.

Tại diễn đàn, TS. Phạm Tuấn Anh, Giám đốc Công nghệ thông tin, Tổng Giám đốc Công ty Viễn thông và CNTT (VNTT) – Tập đoàn Becamex, đã nêu một số kiến nghị trọng tâm.

Thứ nhất, ở tầm vĩ mô, Việt Nam cần xem xét hình thành các trung tâm xuất sắc về chuyển đổi xanh và chuyển đổi số cho doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs). Mô hình này được kỳ vọng sẽ giúp gia tăng năng suất lao động và từng bước hình thành các trung tâm đa điểm ở quy mô quốc gia.

Thứ hai, cần ưu tiên hỗ trợ các nhà đầu tư FDI về thuế và đất đai thông qua việc khuyến khích hợp tác với các doanh nghiệp đã sử dụng công nghệ nội địa và địa phương hóa chuỗi cung ứng. Đây được xem là chiến lược kép, vừa hỗ trợ doanh nghiệp trong nước, vừa thúc đẩy chuyển đổi mô hình và tạo thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài.

Thứ ba, cần có cơ chế hỗ trợ gián tiếp thông qua các doanh nghiệp hạ tầng và doanh nghiệp công nghệ Việt Nam nhằm lan tỏa hiệu quả chuyển đổi số.

Cuối cùng, theo TS. Phạm Tuấn Anh, quá trình chuyển đổi mô hình phát triển đòi hỏi phải địa phương hóa và nội địa hóa chuỗi cung ứng, đồng thời xây dựng mối quan hệ song hành giữa nhà đầu tư và doanh nghiệp nội địa để cùng phát triển bền vững.

Cũng tại diễn đàn, ông Lê Hồng Việt, Tổng Giám đốc FPT Smart Cloud, đã chia sẻ về việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm tạo động lực tăng trưởng đột phá cho Việt Nam.

Theo ông Việt, từ góc nhìn của Tập đoàn FPT, mục tiêu dài hạn là làm chủ AI cho Việt Nam, với nền tảng trọng tâm là AI Factory, được xây dựng để phục vụ ba nhóm đối tượng chính.

Ở cấp độ phổ thông, nền tảng này hướng tới nhân viên nghiệp vụ và người lao động, giúp mỗi cá nhân có thể tự xây dựng trợ lý ảo AI cho riêng mình, qua đó khai phóng năng lực cá nhân trong công việc hằng ngày.

Ở cấp độ tiếp theo, FPT tập trung xây dựng nền tảng dành cho lập trình viên và các nhà nghiên cứu, cho phép tự phát triển, tinh chỉnh và thương mại hóa các mô hình AI. Các năng lực này vận hành trên hạ tầng GPU với khả năng tính toán lớn, được FPT phối hợp cùng NVIDIA triển khai cho cộng đồng doanh nghiệp và nghiên cứu.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, FPT đã dành hơn hai năm đầu tư cho R&D, phát triển 43 dịch vụ AI theo mô hình cho thuê, cho phép người dùng trả phí theo mức sử dụng thực tế. Hệ sinh thái này hiện đã phục vụ hơn 15.000 lập trình viên và nhà nghiên cứu trên toàn cầu, hỗ trợ 20 startup, đồng thời đưa năng lực tính toán của hệ thống AI Factory vào nhóm top 38 thế giới. FPT cũng đã phối hợp xây dựng hơn 60 mô hình ngôn ngữ khác nhau, tập trung vào các mô hình ngôn ngữ nhỏ phục vụ các tác vụ chuyên biệt, với tổng cộng khoảng 11.000 tỷ token được ứng dụng.

Bên cạnh đó, FPT còn phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức các cuộc thi như Olympic AI, nhằm hỗ trợ sinh viên phát triển các mô hình AI phục vụ người Việt.

Từ thực tiễn triển khai, FPT kiến nghị Chính phủ sớm ban hành các cơ chế khuếch đại ứng dụng AI trong doanh nghiệp, không chỉ giới hạn ở các công ty công nghệ mà mở rộng cho mọi doanh nghiệp tùy theo mức độ sẵn sàng. Đồng thời, cần có cơ chế hợp tác công – tư để phổ cập năng lực tính toán, hình thành “nhà máy AI chung” phục vụ nghiên cứu và phát triển trên phạm vi toàn quốc.

Ngoài ra, FPT cũng mong muốn được tích hợp và tham gia triển khai các hệ thống số của Chính phủ trong thời gian tới.

Ở góc độ hạ tầng viễn thông, ông Cao Anh Sơn, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel, trình bày tham luận với chủ đề “Vai trò của nhà mạng viễn thông thế hệ mới đối với phát triển hạ tầng số tại Việt Nam”, qua đó làm rõ vai trò và trách nhiệm của doanh nghiệp viễn thông trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia.

Viettel đề xuất một số kiến nghị quan trọng. Trước hết, theo Nghị quyết 57/NQ-TW, mục tiêu đến năm 2030 là nâng tỷ lệ chi cho nghiên cứu và phát triển (R&D) lên 2% GDP, tương đương khoảng 9 tỷ USD mỗi năm. Viettel kiến nghị Chính phủ sớm ban hành hướng dẫn cụ thể để bảo đảm phân bổ và sử dụng hiệu quả nguồn lực này, ưu tiên cho các công nghệ nền tảng như công nghiệp bán dẫn, vệ tinh tầm thấp, công nghệ lưỡng dụng phục vụ quốc phòng – an ninh và phát triển kinh tế.

Bên cạnh đó, Viettel đề xuất xây dựng cơ chế đặc thù trong tiếp cận và chuyển giao công nghệ lõi từ nước ngoài, đặc biệt là đối với các công nghệ mang tính bí mật, độc quyền, khó định giá. Doanh nghiệp kiến nghị sớm có hướng dẫn về phương pháp đánh giá và xác định giá trị công nghệ nhằm tạo hành lang pháp lý minh bạch cho hoạt động đầu tư và làm chủ công nghệ.

Cuối cùng, liên quan đến việc hình thành các quỹ đầu tư phát triển công nghiệp chiến lược, Viettel kiến nghị Chính phủ sớm triển khai và ban hành cơ chế vận hành quỹ, ưu tiên các lĩnh vực then chốt như quốc phòng, không gian, năng lượng, trí tuệ nhân tạo và thông tin tín hiệu đường sắt, qua đó đáp ứng các mục tiêu trọng tâm trong chiến lược quốc gia về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.