GDP bình quân đầu người lập đỉnh nhưng tỷ lệ tự tử lại tăng vọt: Chuyện gì đang xảy ra ở siêu cường châu Á?

Người Hàn Quốc vẫn ngày càng không hài lòng với cuộc sống hiện tại

“Bốn con hổ châu Á” (hay còn gọi là “Bốn con rồng châu Á” hoặc “Bốn con rồng nhỏ” trong tiếng Trung và tiếng Hàn) là các nền kinh tế phát triển của châu Á gồm Hồng Kông, Singapore, Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc). Từ đầu những năm 1950 đến những năm 1990, họ đã trải qua quá trình công nghiệp hóa nhanh chóng và duy trì tốc độ tăng trưởng cao đặc biệt hơn 7%/năm.

Đến đầu thế kỷ 21, các nền kinh tế này đã phát triển thành các nền kinh tế có thu nhập cao , chuyên về các lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh. Hồng Kông (Trung Quốc) và Singapore đã trở thành các trung tâm tài chính quốc tế hàng đầu, trong khi Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc) là những nước/vùng lãnh thổ dẫn đầu trong sản xuất linh kiện và thiết bị điện tử. Hàn Quốc cũng đã phát triển thành một nhà sản xuất vũ khí toàn cầu lớn.

Các tổ chức lớn đã thúc đẩy để “Bốn con rồng châu Á” trở thành hình mẫu cho nhiều nước đang phát triển, đặc biệt là các nền kinh tế của Đông Nam Á như Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan và Việt Nam.

>> Hơn 110.000 người Hàn Quốc tuần hành ủng hộ và phản đối luận tội Tổng thống Yoon

Tuy nhiên, theo báo cáo từ Cơ quan Thống kê Hàn Quốc, người dân nước này, đặc biệt là những người có thu nhập thấp, ngày càng kém hạnh phúc hơn so với phần còn lại của thế giới.

Chỉ số hài lòng về cuộc sống – thước đo mức độ hạnh phúc chủ quan – đã giảm nhẹ 0,1 điểm, xuống còn 6,4 điểm vào năm 2023. Đáng chú ý, nhóm người có thu nhập thấp cảm thấy bất hạnh hơn rõ rệt, theo báo cáo mà cơ quan này công bố vào thứ Hai (24/2).

Dù là một "siêu cường kinh tế" ở châu Á, Hàn Quốc vẫn nằm trong nhóm quốc gia có chỉ số hạnh phúc thấp trên thế giới. Đặc biệt, người cao tuổi ở quốc gia này dễ rơi vào tình trạng cô lập xã hội.

Mặc dù mức điểm năm 2023 cao hơn so với con số 6 điểm vào các năm 2019 và 2020, cũng như 6,3 điểm vào năm 2021, nhưng Hàn Quốc vẫn thuộc nhóm dưới trong bảng xếp hạng toàn cầu.

Theo Báo cáo Hạnh phúc Thế giới 2024 của Mạng lưới Giải pháp Phát triển Bền vững Liên Hợp Quốc, chỉ số hài lòng về cuộc sống của Hàn Quốc trung bình đạt 6,06 điểm trong giai đoạn 2021-2023. Con số này ngang bằng với Nhật Bản (6,06 điểm), nhỉnh hơn đôi chút so với Bồ Đào Nha (6,03 điểm) và Hungary (6,02 điểm).

Trong số 38 quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Hàn Quốc chỉ xếp thứ 33, trong khi mức trung bình của OECD là 6,69 điểm.

Sự suy giảm mức độ hài lòng thể hiện rõ nhất ở các hộ gia đình Hàn Quốc có thu nhập dưới 2 triệu won (gần 1.400 USD) mỗi tháng. Cụ thể, chỉ số này giảm từ 6,4 điểm xuống 6,1 điểm đối với nhóm thu nhập từ 1 triệu đến 2 triệu won/tháng.

Với những người có thu nhập dưới 1 triệu won/tháng, mức độ hài lòng giảm từ 6 điểm xuống còn 5,7 điểm. Trong khi đó, các nhóm thu nhập cao ít bị ảnh hưởng, với những hộ gia đình kiếm hơn 5 triệu won/tháng vẫn giữ mức 6,6 điểm.

>> Phát biểu tại tòa, Tổng thống Hàn Quốc xin lỗi và cảm ơn người dân

Chỉ số cô lập xã hội, phản ánh tỷ lệ người dân không có ai để nhờ giúp đỡ trong cuộc sống cá nhân, tuy có giảm trong năm 2023 nhưng vẫn cao hơn mức trước đại dịch Covid-19. Tỷ lệ này ở Hàn Quốc là 33% vào năm 2023, sau khi tăng từ 27,7% năm 2019 lên 34,1% vào năm 2021.

Người cao tuổi đặc biệt dễ bị cô lập, với 29,7% số người Hàn Quốc từ 60 tuổi trở lên cho biết họ không có ai để nhờ vả khi cần hỗ trợ công việc hàng ngày; tỷ lệ này cao hơn mức trung bình 26% của toàn bộ dân số quốc gia Đông Á này. Ngoài ra, 26,9% người từ 60 tuổi trở lên ở “xứ sở kim chi” không có ai để tâm sự, cao hơn đáng kể so với tỷ lệ 14-20% ở các nhóm tuổi khác.

Đáng lo tỷ lệ tự tử tăng vọt

Tỷ lệ tự tử ở Hàn Quốc gia tăng đáng kể. Theo báo cáo của thường niên về Chỉ số chất lượng cuộc sống năm 2024 của Cục Thống kê Hàn Quốc, tỷ lệ tử vong do tự tử với số vụ tự tử trên 100.000 người đã tăng 2,1 lên 27,3 vào năm 2023.

Sau khi đạt đỉnh 31,7 vụ vào năm 2011, tỷ lệ này đã giảm xuống mức thấp tương đối là 24,3 vào năm 2017, nhưng hiện đã đạt mức cao nhất trong 9 năm, ngang bằng với con số 27,3 vụ ghi nhận vào năm 2014.

Nam giới có nguy cơ tự tử cao gần gấp đôi so với nữ giới, với tỷ lệ tự tử ở “đấng mày râu” tăng lên 38,3 vụ/100.000 người vào năm 2023, so với mức 35,3 vụ của năm 2022, trong khi tỷ lệ ở nữ giới tăng lên 16,5 từ mức 15,1. Tỷ lệ tự tử cũng tăng theo độ tuổi, đạt đỉnh 59,5 vụ/100.000 người đối với nhóm từ 80 tuổi trở lên, tiếp theo là nhóm 70 tuổi với 39 vụ/100.000 người.

Điều đáng chú ý là trong nhóm thanh thiếu niên, xu hướng này đảo ngược, với tỷ lệ tự tử của nữ giới từ 10 đến 19 tuổi là 8,8 vụ/100.000, cao hơn so với con số 7,1 vụ ở nam giới cùng nhóm tuổi.

Hàn Quốc vẫn có tỷ lệ tự tử cao nhất trong số 38 quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), với 24,3 vụ/100.000 người vào năm 2021. Lithuania theo sau với 18,5 vụ; trong khi Slovenia ghi nhận 15,7 vụ. Hầu hết các quốc gia OECD khác có tỷ lệ dưới 15 vụ tự tử/100.000 người. Trong khi ấy, Hy Lạp có tỷ lệ quyên sinh thấp nhất, ở mức 3/5 vụ/100.000 người.

Ngược lại, tuổi thọ trung bình, vốn bị sụt giảm do số ca tử vong do Covid-19 gia tăng vào năm 2022, đã tăng lên 83,5 năm vào năm 2023, tăng 0,8 năm, đưa Hàn Quốc lên vị trí thứ 5 trong số các quốc gia OECD có tuổi thọ cao nhất.

Các chỉ số khác về sự suy giảm chất lượng cuộc sống của “xứ sở kim chi” bao gồm mức độ hài lòng với mối quan hệ gia đình, giảm 1 điểm% xuống còn 63,5% vào năm 2023. Chỉ số tin tưởng cá nhân, đo lường mức độ tin tưởng giữa các cá nhân, giảm xuống còn 52,7%, thấp hơn cả mức 59,3% được ghi nhận vào năm 2021 trong đại dịch Covid-19. Gánh nặng chi phí giáo dục ngày càng nặng nề hơn vào năm 2023, tăng 3,2 điểm % lên 60,9%.

Thời gian giải trí của người dân Hàn Quốc cũng giảm 0,1 giờ xuống còn 4,1 giờ mỗi ngày vào năm 2023, mặc dù số ngày du lịch trung bình của mỗi người mỗi năm tăng lên 8,95 ngày, cho thấy sự phục hồi kể từ mức thấp 5,81 ngày vào năm 2020, nhưng vẫn thấp hơn mức 10,01 ngày của năm 2019.

Năm 2024, tỷ lệ việc làm đạt 62,7%, tăng nhẹ so với 62,6% của năm trước, đánh dấu mức cao nhất kể từ năm 2000. Báo cáo cho rằng sự gia tăng việc làm gần đây chủ yếu là nhờ tỷ lệ phụ nữ tham gia lực lượng lao động tăng lên, một xu hướng đã tăng tốc từ năm 2020. Năm ngoái, tỷ lệ việc làm của nam giới giảm 0,4 điểm % xuống còn 70,9%, trong khi tỷ lệ của nữ giới tăng 0,6 điểm % lên 54,7%.

Thu nhập bình quân đầu người của Hàn Quốc đạt mức cao mới vào năm 2023, tăng 2,1% so với cùng kỳ năm trước, tương đương khoảng 900.000 won, lên 42,35 triệu won, theo báo cáo của Chính phủ.

Tài sản ròng của hộ gia đình cũng tăng nhẹ, khoảng 3 triệu won so với năm trước, lên 393,19 triệu won vào năm 2024, mặc dù vẫn chưa phục hồi về mức cao nhất 423,34 triệu won đạt được vào năm 2022.

Theo Korea JoongAng Daily/The Korea Herald

>> Chưa từng có trong lịch sử: Nền kinh tế lớn thứ tư châu Á có nguy cơ ‘mất’ 1/3 dân số, Chính phủ nỗ lực giải cứu trong vô vọng