Giá cà phê phá mọi kỷ lục, nông dân 'nếm vị ngọt', doanh nghiệp xuất khẩu thấy 'đắng', hiệp hội cà phê nói gì?

Đầu tháng 3, giá cà phê ở mức 86.000/kg, tăng trên 30% so với cuối năm ngoái. Trong 20 ngày vừa qua, loại nông sản này đắt thêm gần 10%, lên 95.000 đồng/kg. Mức này cũng hơn gấp đôi so với cùng kỳ 2023.

Trên thị trường thế giới, giá cà phê cũng đồng loạt tăng mạnh. Trong phiên giao dịch ngày 22/3, giá cà phê Robusta (loại cà phê trồng phổ biến ở Việt Nam) trên sàn London giao tháng 5/2024 tăng mạnh 70 USD, cán mốc 3.385 USD/tấn; kỳ hạn giao tháng 7/2024 cũng tăng 67 USD, lên ngưỡng 3.288 USD/tấn.

Giá cà phê đang ở mức 95.000 đồng/kg, gấp đôi giá thời điểm này năm trước

>> Một công ty vượt mặt Trung Nguyên của ông Đặng Lê Nguyên Vũ, dẫn đầu xuất khẩu cà phê hòa tan

Nhiều ngày nay, ông Nguyễn Ngọc Luận, nhà sáng lập thương hiệu cà phê nông sản Meet More (huyện Hóc Môn, TP HCM) liên tục họp với các đơn vị cung ứng để thương thảo điều chỉnh đơn giá. Theo ông, giá cà phê tăng gấp đôi so với cùng kỳ, đẩy nhiều doanh nghiệp chế biến vào thế khó.

"Đầu vào lên 85.000-95.000 đồng/kg, nhưng doanh nghiệp không thể tăng giá bán do hợp đồng đã ký đều theo giá nguyên liệu quanh 50.000-60.000 đồng/kg", ông chia sẻ.

Ông Luận cho rằng chưa bao giờ doanh nghiệp lại khó "trở tay" như năm nay. Hàng năm, cà phê không biến động "sốc" nên việc thu mua nguyên liệu dễ dàng. Được biết, thời điểm này những năm trước, nguồn cà phê rất dồi dào bởi vừa kết thúc vụ thu hoạch, mức giá chỉ trên dưới 40.000 đồng/kg. Năm nay, các doanh nghiệp không thể mua dự trữ do giá leo thang. Trường hợp nhập được, họ chỉ dám mua số lượng rất ít để giao nốt đơn hàng cũ.

"Chúng tôi không dám ký mới với những đơn hàng giá thấp. Công ty đang cố gánh lỗ đến tháng 6", ông Luận nói.

Theo chia sẻ từ nhiều công ty xuất khẩu, cà phê tăng giá sốc, doanh nghiệp trở tay không kịp khi lượng hàng trong kho không đủ đáp ứng số đơn hàng đã ký. Số đơn hàng còn lại, thời điểm ký giá nguyên liệu vẫn còn thấp, giờ nếu gom mua cà phê giá cao chót vót thì phải “gồng lỗ” nặng hơn.

Mặt khác, nhu cầu thu mua cà phê tăng cao nhưng lượng bán ra nhỏ giọt. Theo ông Phan Minh Thông, Chủ tịch Phúc Sinh Group, giá cao nên người trồng găm hàng không bán. Thương lái không đủ hàng giao cho các nhà chế biến, còn doanh nghiệp lỗ vì mua cao, bán thấp.

Ông Nguyễn Nam Hải - Chủ tịch Hiệp hội cà phê ca cao Việt Nam (Vicofa) nhìn nhận, giá cà phê đang ở mức cao nhất từ trước đến nay.

Về nguyên nhân tăng giá, ông Hải cho biết do 4 tác động gồm: Hàng tồn kho từ niên vụ trước rất thấp; cộng thêm biến đổi khí hậu khiến sản lượng cafe sụt giảm; cùng tình hình xung đột quân sự tại Biển Đỏ khiến giá cược vận chuyển tăng cao; và cũng có thể do nhiều nhà đầu cơ tài chính trên thế giới đã chọn cà phê (sau dầu mỏ và vàng) để đầu cơ.

Dự báo thị trường cà phê trong thời gian tới, ông Hải cho rằng, giá sẽ tiếp tục tăng cao. Do đó, ông Hải khuyến cáo các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu cà phê phải theo dõi sát diễn biến thị trường và cân đối nguồn hàng. Nếu trước đây ký hợp đồng xuất khẩu kỳ hạn thì trong bối cảnh hiện nay, để giảm bớt rủi ro thua lỗ, doanh nghiệp xuất khẩu nên mua ngay bán ngay thay vì ký bán kỳ hạn như trước.

“Những ngày qua, giá cà phê tăng lên từng ngày. Nếu doanh nghiệp ký bán kỳ hạn thì không thể tránh khỏi thua lỗ”, ông Nguyễn Nam Hải nhìn nhận và cho biết thêm, trong thời gian tới hiệp hội sẽ tiếp tục họp với các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu cà phê để cập nhật thông tin và đưa ra cảnh báo.

>> Được gọi là ‘vua cà phê’ nhưng Trung Nguyên của ông Đặng Lê Nguyên Vũ không đứng đầu bảng, ‘vị thủ lĩnh thực sự’ đưa cà phê Việt ra thế giới là ai?