Kinh doanh vàng bước vào thời kỳ minh bạch hóa toàn diện, doanh nghiệp buộc phải kết nối dữ liệu giao dịch với Ngân hàng Nhà nước

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã ký ban hành Thông tư số 34/2025/TT-NHNN hướng dẫn một số điều của Nghị định số 24/2012/NĐ-CP ngày 3/4/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 232/2025/NĐ-CP.

Thông tư này gồm 09 chương, 33 điều, được ban hành nhằm hướng dẫn về việc cấp, sửa đổi, bổ sung, thu hồi Giấy chứng nhận, Giấy phép đối với hoạt động sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ, hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng, hoạt động sản xuất vàng miếng, hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu vàng; việc cấp hạn mức xuất khẩu, nhập khẩu vàng; việc kết nối, cung cấp thông tin của doanh nghiệp, tổ chức tín dụng hoạt động kinh doanh vàng và chế độ báo cáo theo quy định tại Nghị định số 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 232/2025/NĐ-CP.

Căn cứ vào mục tiêu chính sách tiền tệ, cung – cầu vàng trong từng thời kỳ, quy mô dự trữ ngoại hối nhà nước và tình hình thực tế, NHNN sẽ xây dựng, điều chỉnh tổng hạn mức hằng năm cho hoạt động xuất khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng miếng, vàng nguyên liệu.

Trên cơ sở đó, NHNN phân bổ hạn mức cụ thể cho từng doanh nghiệp và ngân hàng thương mại dựa trên quy mô vốn điều lệ, hiệu quả sử dụng vàng nguyên liệu, tình hình xuất – nhập khẩu và nhu cầu thực tế.

Thời hạn cấp hạn mức được quy định chậm nhất là ngày 15/12 hằng năm, trong khi hồ sơ đề xuất hạn mức cho năm tiếp theo phải nộp trước ngày 15/11.

Trong năm 2025, việc xây dựng, điều chỉnh và cấp hạn mức xuất – nhập khẩu vàng sẽ được áp dụng linh hoạt theo tình hình thực tế, không áp dụng thời hạn cố định như các năm sau. Điều này đồng nghĩa với việc NHNN vẫn để ngỏ khả năng cấp hạn ngạch nhập khẩu vàng năm 2025, dù khả năng triển khai trong năm nay được đánh giá là khó hoàn tất do thời gian còn lại không nhiều.

Đặc biệt, Thống đốc NHNN có thể thành lập Hội đồng chuyên trách để xem xét và điều chỉnh các hạn mức, đảm bảo hoạt động xuất nhập khẩu vàng được kiểm soát chặt chẽ, góp phần ổn định thị trường và chính sách tiền tệ quốc gia.

Theo quy định tại Chương VI của Thông tư, các doanh nghiệp và tổ chức tín dụng có hoạt động kinh doanh vàng phải thực hiện kết nối cung cấp thông tin cho Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chậm nhất trước ngày 31/3/2026. Riêng đối với các đơn vị được cấp giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng, việc kết nối thông tin về mức giá niêm yết phải hoàn tất sớm hơn, muộn nhất là ngày 31/12/2025.

Thông tin cung cấp cho Ngân hàng Nhà nước bao gồm: dữ liệu định danh như căn cước cá nhân, mã số thuế doanh nghiệp; thông tin giao dịch như khối lượng và giá trị mua bán vàng miếng; cũng như tình hình hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu vàng và giao dịch vàng nguyên liệu với đối tác.

Các dữ liệu này phải được trích xuất trực tiếp từ hệ thống quản lý nội bộ của doanh nghiệp, lưu trữ tối thiểu 10 năm để phục vụ công tác thanh tra, giám sát. Mẫu biểu, định dạng và nội dung dữ liệu được quy định cụ thể tại các phụ lục kèm theo Thông tư.

Quy định này được đánh giá là bước tiến quan trọng trong minh bạch hóa thị trường vàng, hỗ trợ NHNN quản lý cung – cầu, điều hành chính sách tiền tệ hiệu quả hơn, đồng thời tăng cường kiểm soát các hoạt động đầu cơ, biến động giá bất thường trên thị trường.

Thông tư số 34/2025/TT-NHNN có hiệu lực từ ngày 10/10/2025. Các Giấy phép đã được cấp trước ngày Thông tư có hiệu lực sẽ tiếp tục có giá trị cho đến khi hết hạn.

Với việc ban hành Thông tư này, NHNN khẳng định mục tiêu nâng cao tính minh bạch, tăng cường giám sát và quản lý toàn diện hoạt động kinh doanh vàng, qua đó đảm bảo ổn định thị trường, hạn chế rủi ro đầu cơ, và phục vụ điều hành chính sách tiền tệ quốc gia một cách linh hoạt, hiệu quả hơn.