Làn sóng startup Bitcoin bùng nổ: Cựu nhân viên Big Tech rời bỏ Apple, Google, Cash App để 'đặt cược' vào tiền số

Một làn sóng khởi nghiệp mới đang dần định hình lại nền công nghệ tài chính Mỹ khi ngày càng nhiều kỹ sư, nhà sáng lập từ các tập đoàn công nghệ lớn như Apple, Google và Cash App rời bỏ công việc ổn định để xây dựng tương lai trên nền tảng Bitcoin. Được hậu thuẫn bởi vốn đầu tư mạo hiểm, bầu không khí pháp lý cởi mở và chính sách thân thiện từ chính quyền Trump, những startup này đang đổ về Bitcoin Commons – một không gian sáng tạo ở trung tâm Austin, nơi niềm tin, mã nguồn mở và khát vọng tài chính phi tập trung giao thoa.

Sự thay đổi ngoạn mục về khí thế khởi nghiệp trong ngành công nghệ blockchain trùng khớp với nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump, người đã nhanh chóng ban hành loạt chính sách ủng hộ Bitcoin, bao gồm việc thành lập Dự trữ Chiến lược Bitcoin, bổ nhiệm "crypto czar", và ân xá cho các nhân vật nổi bật trong ngành. Giá Bitcoin cũng phản ánh sự lạc quan này, đạt mức kỷ lục gần 110.000 USD vào tháng 1 trước khi điều chỉnh về hơn 85.000 USD vào đầu tháng 4.

Mark Suman, cựu quản lý dự án kỹ thuật tại Apple, là một ví dụ tiêu biểu cho làn sóng này. Một sáng thứ Sáu mùa xuân năm ngoái, anh gọi xin nghỉ và lần đầu tiên bước vào Bitcoin Commons – nơi anh sau đó gọi là “bệ phóng” cho chương mới trong sự nghiệp. Khi còn ở Apple, Suman đã từng thử nghiệm với một số công cụ mã nguồn mở liên quan đến Bitcoin, nhưng chỉ coi đó là thú vui cá nhân. Mọi thứ thay đổi sau sự kiện "Bitcoin Takeover". Chỉ trong vài tháng sau, anh chính thức rời Apple và cùng nhóm kỹ sư gặp tại sự kiện thành lập Open Secret – một startup lưu trữ đám mây mã hóa dữ liệu cá nhân theo từng người dùng, giúp ngăn chặn nguy cơ bị đánh cắp dữ liệu nếu có rò rỉ. Rời bỏ một công việc "ngon ăn" với mức lương cao, cổ phiếu hấp dẫn, và sự ổn định không phải là quyết định dễ dàng, nhất là khi có gia đình, con cái – một người còn đang học đại học. Nhưng Suman cho rằng tiềm năng của công nghệ blockchain mang lại cơ hội xây dựng hệ thống quyền riêng tư hiệu quả hơn bất kỳ tập đoàn nào.

Một làn sóng khởi nghiệp mới đang dần định hình lại nền công nghệ tài chính Mỹ. Ảnh minh họa

>> 'AI không làm được thì mới tuyển người': Sếp công ty công nghệ ra tối hậu thư

Tọa lạc tại góc đường Congress Avenue và Sixth Street, Bitcoin Commons là trung tâm sáng tạo dành cho nhà phát triển Bitcoin, nơi tổ chức các buổi thảo luận kỹ thuật, gặp gỡ giới đầu tư mạo hiểm, kỹ sư Lightning Network và các chuyên gia năng lượng ngoài lưới. Ban ngày là không gian làm việc chung; ban đêm biến thành nơi tụ họp bí mật và thảo luận "off-the-record".

"Bitcoin là đổi mới công nghệ quan trọng nhất trong thế kỷ này", Parker Lewis - người điều hành Commons và tác giả sách "Gradually, Then Suddenly" nhận định. Theo ông, dù không có CEO hay bộ phận marketing, cộng đồng Bitcoin toàn cầu đang đóng vai trò truyền tải kiến thức, xây dựng cơ sở hạ tầng và truyền cảm hứng cho thế hệ mới.

Không khí tại Bitcoin Commons trong năm nay “rất khác” – không phải vì cộng đồng thay đổi, mà bởi thế giới xung quanh họ đang dần bắt kịp. Các chính sách của chính quyền Trump như việc ân xá cho các nhà sáng lập sàn BitMEX, Ross Ulbricht (Silk Road) hay thành lập Dự trữ Bitcoin Quốc gia đã mang lại niềm tin lạc quan. Sự thay đổi cũng thể hiện trong thái độ của các cơ quan quản lý. SEC hiện đã chuyển từ tấn công pháp lý sang xây dựng khung quy định rõ ràng hơn cho tài sản kỹ thuật số. Dù vậy, nhiều người trong ngành vẫn cảnh giác với việc chính phủ nắm giữ quá nhiều Bitcoin, lo ngại về nguy cơ điều chỉnh thị trường hoặc sử dụng sai mục đích.

Không chỉ phần mềm, hạ tầng và bảo hiểm đang có những bước đi quan trọng. Anchor Watch, do Becca Rubenfeld điều hành, đang cung cấp dịch vụ bảo hiểm tài sản Bitcoin trực tiếp, được bảo chứng bởi Lloyd’s of London. Trong khi đó, Mike Schmidt từ quỹ phi lợi nhuận Brink cảnh báo rằng toàn bộ hệ sinh thái trị giá 2 nghìn tỷ USD này đang được vận hành bởi... chưa đến 40 kỹ sư toàn thời gian. Ông nhấn mạnh sự cần thiết trong việc tài trợ và đào tạo kỹ sư mã nguồn mở để đảm bảo sự phát triển bền vững. Alana Mediavilla, cựu nhân viên sản xuất phim tại Google, đã dành năm năm nghiên cứu cơ sở hạ tầng đám mây trước khi thực hiện phim tài liệu Dirty Coin – khám phá tác động năng lượng của Bitcoin. Cô khẳng định, thay vì bảo vệ hay chỉ trích, cô muốn nâng cao "hiểu biết về trung tâm dữ liệu" cho công chúng.

Sự hồi sinh của thị trường crypto năm 2024 đã kéo theo dòng vốn đầu tư mạo hiểm tăng vọt. Chỉ tính riêng các vòng gọi vốn giai đoạn đầu, đã có gần 1,2 tỷ USD đổ vào các startup Bitcoin kể từ 2021, theo Trammell Venture Partners – một quỹ đầu tư mạo hiểm trụ sở tại Austin. Dự báo cho thấy đầu tư mạo hiểm vào crypto có thể vượt 18 tỷ USD trong năm 2025, gần gấp đôi giai đoạn trước, với trọng tâm chuyển từ giao dịch đầu cơ sang hạ tầng thực tiễn: thanh toán, bảo mật, lưu trữ.

>> Microsoft thông báo rút khỏi Trung Quốc, hơn 2.000 nhân viên bất ngờ mất việc