Láng giềng Việt Nam tham vọng tiến xa trên không gian: Xây mạng lưới vệ tinh bao quanh Mặt Trăng, trải trên 4 quỹ đạo, hỗ trợ liên lạc 24/7 tới Trái Đất
Quốc gia này sẽ phát triển một mạng lưới vệ tinh bao quanh Mặt Trăng để cung cấp chức năng định vị chính xác theo thời gian thực, nhằm thúc đẩy thám hiểm vùng cực Nam của hành tinh này.
Theo Interesting Engineering, nhóm nghiên cứu từ Viện Kỹ thuật Hệ thống Tàu vũ trụ Bắc Kinh đã đề xuất xây dựng mạng lưới gồm 21 vệ tinh quanh Mặt Trăng. Những vệ tinh này sẽ cung cấp chức năng định vị độ chính xác cao theo thời gian thực để hỗ trợ các nhiệm vụ của Trung Quốc. Mạng lưới này sẽ được triển khai trên 4 loại quỹ đạo trong 3 giai đoạn, với thiết kế bền vững và tiết kiệm chi phí. Mặc dù nhóm nghiên cứu chưa đưa ra khung thời gian cụ thể, Trung Quốc đang hướng tới việc đưa phi hành gia lên Mặt Trăng vào năm 2030 và xây dựng căn cứ tại cực nam với các đối tác quốc tế vào năm 2035.
Trưởng nhóm nghiên cứu, ông Peng Jing, phó giám đốc thiết kế nhiệm vụ Hằng Nga 5, cho biết: "Chòm vệ tinh trong không gian gần Mặt Trăng có thể định vị mỗi chuyển động, hoạt động cất cánh và hạ cánh trên mặt đất, hỗ trợ công cuộc khám phá Mặt Trăng với tần suất cao của con người trong dài hạn."
Trên Trái Đất, các hệ thống vệ tinh định vị toàn cầu như GPS của Mỹ và Bắc Đẩu của Trung Quốc được sử dụng rộng rãi để tìm vị trí và hoạch định lộ trình. Các hệ thống này thường bao gồm từ 20 đến 35 vệ tinh, với độ chính xác vài mét. Mỗi vệ tinh phát tín hiệu vô tuyến, cho phép người sử dụng xác định vị trí và thời gian bằng cách kết hợp tín hiệu từ ít nhất 4 vệ tinh.
Trong nghiên cứu của mình, Peng và các cộng sự đã đánh giá ba yếu tố chính của hệ thống định vị Mặt Trăng: tín hiệu từ ít nhất 4 vệ tinh tại bất kỳ thời điểm nào, độ chính xác định vị, và chi phí xây dựng và bảo dưỡng. Họ nhận thấy rằng trong giai đoạn đầu tiên, chỉ cần đặt hai vệ tinh ở quỹ đạo hình elip dài cực kỳ ổn định để đảm bảo liên lạc toàn thời gian giữa Trái Đất và vùng cực nam của Mặt Trăng, với nhiên liệu tối thiểu để duy trì hoạt động sau khi vệ tinh đạt quỹ đạo.
Trong giai đoạn hai, bằng cách thêm 9 vệ tinh và hai loại quỹ đạo, chòm vệ tinh này có thể cung cấp định vị toàn thời gian cho vùng cực nam Mặt Trăng, hỗ trợ liên lạc 24/7 giữa Trái Đất và bất kỳ nơi nào trên Mặt Trăng. Giai đoạn cuối cùng sẽ bao gồm tổng cộng 21 vệ tinh trên 4 loại quỹ đạo, giúp định vị chính xác bất kỳ vị trí nào trên bề mặt Mặt Trăng trong hơn 70% thời gian. Nhóm nghiên cứu đang lên kế hoạch tối ưu hóa thông số của mỗi loại quỹ đạo và phát triển thiết kế có hệ thống hơn cho chòm vệ tinh.
Trung Quốc đã triển khai hai vệ tinh chuyển tiếp liên lạc là Thước Kiều 1 và Thước Kiều 2 ở không gian gần Mặt Trăng để hỗ trợ các nhiệm vụ khám phá vùng tối của Mặt Trăng trong những năm gần đây. Ngoài Trung Quốc, Mỹ, châu Âu và Nhật Bản cũng thông báo kế hoạch phát triển hệ thống định vị Mặt Trăng. Ví dụ, hệ thống đề xuất năm 2022 của Nhật Bản bao gồm 8 vệ tinh quay quanh Mặt Trăng theo quỹ đạo elip dài, dùng để liên lạc và định vị cho vùng cực nam.
Dự án của Trung Quốc hứa hẹn sẽ mở ra nhiều cơ hội mới cho việc thám hiểm Mặt Trăng, đồng thời củng cố vị thế của nước này trong lĩnh vực không gian.
*Theo Interesting Engineering