Mỹ dừng ưu đãi cho xe điện từ ngày 30/9: Tự trao cơ hội cho xe Trung Quốc?

Đạo luật thuế và ngân sách quy mô lớn vừa được Quốc hội Mỹ thông qua hôm 3/7 và được Tổng thống Donald Trump ký chính thức vào ngày 4/7. Theo đạo luật này, các khoản tín dụng thuế trị giá 7.500 USD (hơn 196 triệu đồng) khi mua hoặc thuê xe điện mới; cũng như khoản ưu đãi 4.000 USD (gần 105 triệu đồng) cho xe điện đã qua sử dụng sẽ chấm dứt vào ngày 30/9/2025.

Những thay đổi này sẽ khiến thị trường xe điện Mỹ thay đổi hoàn toàn, bởi đây chính là những khoản ưu đãi đã góp phần thúc đẩy doanh số xe xanh trong những năm gần đây.

>> Công ty của tỷ phú Phạm Nhật Vượng đưa mạng lưới cho thuê xe điện vào vận hành tại Hà Tĩnh

Tổ chức vận động xe điện Electrification Coalition ngày 3/7 vừa qua cho biết: “Khi xe điện (EV) ngày càng chiếm lĩnh thị phần lớn hơn trên thị trường ô tô toàn cầu, rõ ràng tương lai của giao thông vận tải sẽ là xe điện; dự luật này sẽ đánh mất vai trò của nước Mỹ trong tương lai đó vào tay Trung Quốc”.

Quốc hội Mỹ đã lần đầu thông qua khoản ưu đãi thuế 7.500 USD cho xe điện vào năm 2008, sau đó dần loại bỏ nó khi các nhà sản xuất đạt ngưỡng 200.000 xe bán ra. Chính sách này được mở rộng vào năm 2022 để bao gồm cả xe điện cho thuê và gỡ bỏ giới hạn theo từng nhà sản xuất.

>> Mexico chặn siêu nhà máy của 'vua xe điện' Trung Quốc BYD, ưu tiên đàm phán thuế với Mỹ

Trong khi đó, các hãng ô tô Mỹ sẽ hưởng lợi đáng kể từ dự luật cuối cùng khi các khoản phạt liên quan đến việc không đạt tiêu chuẩn Tiết kiệm nhiên liệu trung bình bị bãi bỏ. Điều này tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các hãng tiếp tục sản xuất xe chạy xăng.

Chuyên gia phân tích ngành ô tô của Barclays, ông Dan Levy, nhận định việc ưu đãi thuế kết thúc chỉ sau chưa đầy 3 tháng sẽ khiến doanh số xe điện tăng mạnh nhờ làn sóng “mua sớm”, khi người tiêu dùng đẩy nhanh kế hoạch mua xe trước thời điểm chính sách kết thúc, tiếp sau đó sẽ là giai đoạn sụt giảm đáng kể.

“Chúng tôi cho rằng dự luật này nhấn mạnh sự chững lại sắp tới đối với quá trình phổ biến xe điện tại Mỹ, khi cả “cây gậy” (tức các quy định về khí thải) và “củ cà rốt” (tức ưu đãi thuế và các chính sách hỗ trợ) đều được nới lỏng”, ông Levy viết trong một báo cáo nghiên cứu.

Một nghiên cứu của Đại học Harvard công bố hồi tháng 3/2025 dự báo việc kết thúc ưu đãi thuế cho xe điện sẽ làm giảm tỷ lệ EV tại Mỹ khoảng 6% vào năm 2030 và giúp Chính phủ tiết kiệm 169 tỷ USD trong vòng một thập kỷ.

>> Nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á khoe kỷ lục thặng dư thương mại hơn 112.000 tỷ đồng, thâm hụt với Trung Quốc tăng gấp đôi

Năm ngoái, Stellantis - công ty mẹ của Chrysler đã phải nộp 190,7 triệu USD tiền phạt dân sự do không đáp ứng các tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu của Mỹ trong các năm 2019 và 2020, sau khi hãng này cũng đã nộp tới gần 400 triệu USD tiền phạt cho giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2019. General Motors (GM) trước đó cũng đã nộp 128,2 triệu USD tiền phạt cho các năm 2016 và 2017.

Trong dự luật cuối cùng, Quốc hội Mỹ cũng đã loại bỏ kế hoạch áp mức phí 250 USD (hơn 6,5 triệu đồng) mỗi năm đối với xe điện để đóng góp cho việc sửa chữa đường sá cũng như yêu cầu Dịch vụ Bưu chính Hoa Kỳ (USPS) phải bán toàn bộ đội xe giao hàng chạy điện của mình.

Theo Reuters

>> Nền kinh tế số 1 Đông Nam Á bắt tay Trung Quốc xây siêu nhà máy pin 6 tỷ USD