Mỹ xây nhà máy lithium đầu tiên trên thế giới: Chiết xuất từ nước thải công nghiệp nhưng độ tinh khiết lên tới 99%, đáp ứng một nửa nhu cầu nội địa

Công ty alkaLi, thuộc tập đoàn công nghệ nước Gradiant, đã ra mắt nhà máy đầu tiên trên thế giới có khả năng sản xuất lithium từ nước thải công nghiệp trong khai thác dầu khí.

Nhà máy này tọa lạc tại khu vực giàu tài nguyên đá phiến Marcellus (Pennsylvania, Mỹ) và được tích hợp toàn diện từ khâu chiết xuất, cô đặc cho đến chuyển hóa lithium – quy trình được alkaLi gọi là EC² (Extract, Concentrate, Convert).

Dự kiến, nhà máy có thể đáp ứng tới một nửa nhu cầu lithium nội địa Mỹ khi đi vào vận hành thương mại vào đầu năm 2026.

Đây là thành quả nối tiếp sau khi alkaLi trình làng nền tảng công nghệ EC² vào năm ngoái, với tuyên bố có thể thu hồi hơn 95% lượng lithium trong nước sản xuất. Công nghệ này giúp các nhà sản xuất tạo ra lithium cacbonat đạt chuẩn pin với hiệu suất cao và mức phát thải thấp – điều mà các phương pháp khai thác truyền thống khó sánh kịp.

Không giống như cách khai thác lithium từ nước muối hoặc đá cứng vốn tiêu tốn nhiều tài nguyên và thời gian, giải pháp của alkaLi tận dụng dòng nước phụ từ hoạt động khai thác dầu khí – một nguồn tài nguyên bị bỏ phí từ lâu. Hệ thống tích hợp của họ bao gồm công nghệ chiết xuất lithium trực tiếp (DLE), cô đặc và chuyển hóa, được thiết kế dưới dạng mô-đun linh hoạt, dễ mở rộng và có thể giám sát, điều chỉnh theo thời gian thực nhờ AI.

Anurag Bajpayee – CEO của Gradiant – cho biết mô hình sản xuất theo chiều dọc cho phép công ty kiểm soát toàn bộ chuỗi giá trị, từ đất đai, trang thiết bị đến nguồn tài nguyên. Theo ông, nhà máy không chỉ chứng minh rằng Mỹ có thể tự sản xuất lithium sạch mà còn là hình mẫu có thể nhân rộng.

Kết quả thử nghiệm ban đầu cho thấy hiệu suất thu hồi lithium đạt tới 97%, độ tinh khiết lên tới 99,5% – vượt xa tiêu chuẩn công nghiệp hiện tại. Đồng thời, quy trình EC² cũng cắt giảm đến 50% chi phí đầu tư và vận hành so với các phương pháp truyền thống.

Nhà máy đi vào hoạt động giữa lúc Mỹ đang chịu áp lực lớn nhằm xây dựng chuỗi cung ứng lithium trong nước, khi nhu cầu tăng vọt vì sự bùng nổ của xe điện và các hệ thống lưu trữ năng lượng.

>> Tái khởi động dự án thủy điện trị giá 18.000 tỷ đồng sau hơn 1 thập kỷ ‘đắp chiếu’