Người sinh năm 1958, đã đóng BHXH tự nguyện 5 năm: Có được nộp một lần để đủ 15 năm nhận lương hưu?

Một trường hợp cụ thể đang thu hút sự quan tâm của người dân sau khi Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 được thông qua và chuẩn bị có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Đó là mẹ của ông Nguyễn Trọng Thắng (Tây Ninh), sinh năm 1958, đã tham gia BHXH tự nguyện được 5 năm 5 tháng tính đến tháng 4/2025 và mong muốn được đóng thêm 9 năm 7 tháng một lần với mức 4 triệu đồng/tháng, để tròn 15 năm đóng – thời gian tối thiểu mới để đủ điều kiện hưởng lương hưu theo luật mới.

Tuy nhiên, ông Thắng băn khoăn liệu mẹ ông đã đủ điều kiện để nộp một lần cho phần thời gian còn thiếu này hay chưa, và nếu đủ 15 năm tham gia thì đã có thể được hưởng lương hưu theo quy định mới hay vẫn phải đủ 20 năm như trước.

Giải đáp thắc mắc này, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết: Tại thời điểm tháng 6/2025, Luật BHXH năm 2014 vẫn đang có hiệu lực. Theo quy định hiện hành tại khoản 1 Điều 9 Nghị định 134/2015/NĐ-CP, người đã đủ tuổi nghỉ hưu mà còn thiếu không quá 10 năm đóng BHXH thì được phép nộp một lần cho phần còn thiếu để đủ 20 năm và hưởng lương hưu.

Trong khi đó, mẹ của ông Thắng mới chỉ đóng được 5 năm 5 tháng, tức là còn thiếu 14 năm 7 tháng để đạt mốc 20 năm. Như vậy, thời gian còn thiếu vượt quá ngưỡng 10 năm, nên không thuộc đối tượng được phép đóng một lần cho phần còn thiếu theo quy định hiện hành. Trường hợp này bắt buộc phải tiếp tục đóng BHXH định kỳ (hằng tháng, theo quý...) cho đến khi số năm còn thiếu không quá 10 năm mới có thể nộp một lần để hoàn tất thời gian tối thiểu.

Từ ngày 1/7/2025, Luật BHXH năm 2024 chính thức có hiệu lực, trong đó quy định mới đáng chú ý là người tham gia BHXH tự nguyện chỉ cần từ đủ 15 năm trở lên và đủ tuổi nghỉ hưu là đã có thể nhận lương hưu (Điều 98). Điều này tạo điều kiện thuận lợi hơn so với mức tối thiểu 20 năm như quy định cũ.

Tuy nhiên, với nguyện vọng được nộp một lần để đủ 15 năm, mẹ ông Thắng vẫn cần chờ văn bản hướng dẫn cụ thể từ Chính phủ. Bởi theo Điều 36 Luật BHXH năm 2024, người tham gia có thể được chọn phương thức đóng một lần cho thời gian còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu, nhưng chi tiết về đối tượng, cách tính và mức đóng sẽ do Chính phủ quy định cụ thể sau.

Tóm lại, mẹ của ông Thắng đã đủ tuổi nghỉ hưu, nhưng do thời gian tham gia BHXH tính đến tháng 6/2025 còn thiếu hơn 15 năm nên chưa thể đóng một lần để đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định hiện hành. Từ ngày 1/7/2025, Luật BHXH mới cho phép hưởng lương hưu sau 15 năm tham gia, nhưng cơ chế đóng một lần cho phần còn thiếu vẫn cần chờ hướng dẫn chính thức.

Người dân có nguyện vọng tương tự cần tiếp tục theo dõi các kênh truyền thông chính thức của ngành BHXH và Chính phủ để kịp thời cập nhật quy định chi tiết khi được ban hành.

>> Quy định mới: BHYT thanh toán thế nào khi người bệnh tự mua thuốc, thiết bị y tế?