Nhà khoa học hàng đầu quyết định rời Mỹ, chọn Trung Quốc: Là tác giả của hai công nghệ MOF điều trị ung thư đình đám, lọt top 10 nhà hóa học xuất sắc nhất thế giới

Lin Wenbin – một trong những người đặt nền móng và dẫn dắt lĩnh vực vật liệu khung kim loại hữu cơ (MOF), hướng nghiên cứu vừa được trao Nobel Hóa học năm nay – đã rời Mỹ để trở về Trung Quốc.

Nhà hóa học vật liệu phân tử kiêm nhà sinh học hóa học nổi tiếng quốc tế mới đây xác nhận rằng ông đã nghỉ hưu sớm tại Đại học Chicago để gia nhập Đại học Tây Hồ ở Hàng Châu, miền Đông Trung Quốc.

Trước đó, Đại học Tây Hồ cho biết Lin hiện là giáo sư chính thức, giữ chức Chủ nhiệm phòng thí nghiệm vật liệu phân tử phục vụ phát triển bền vững và sức khỏe con người. Ông đồng thời đảm nhận vai trò bán thời gian tại các trường y và kỹ thuật của trường.

Rất ít người xuất sắc đồng thời ở 3 lĩnh vực (hóa học, vật liệu và ung thư học), và Lin – vốn cũng là một bác sĩ ung thư – được đánh giá là ngoại lệ hiếm hoi. Tại Đại học Chicago, ông không chỉ là giáo sư Hóa học James Franck mà còn tham gia giảng dạy tại khoa bức xạ và ung thư tế bào.

Hiện chỉ có 2 vật liệu MOF đang trong giai đoạn phát triển lâm sàng trên thế giới. Cả 2 đều liên quan đến điều trị ung thư và đều xuất phát từ phòng thí nghiệm của Lin ở Chicago, nơi ông làm việc từ năm 2013.

Nghiên cứu đầu tiên có thể cho phép tia X nhắm trúng mục tiêu với liều thấp hơn, giúp tăng hiệu quả xạ trị, giảm tác hại với bệnh nhân và kích hoạt hệ miễn dịch để hỗ trợ tiêu diệt tế bào ung thư.

Nghiên cứu thứ hai hướng tới tăng cường liệu pháp miễn dịch bằng cách sử dụng chất nhạy sáng gắn trong hạt thuốc và được kích hoạt khi chúng tiếp cận đến khối u bằng tia X hoặc ánh sáng cận hồng ngoại, tạo ra các gốc oxy phản ứng để tiêu diệt tế bào ung thư.

Lin từng được xếp vào nhóm 10 nhà hóa học hàng đầu thế giới giai đoạn 1999–2009 dựa trên mức độ ảnh hưởng trích dẫn. Nghiên cứu của ông từ 2000 đến 2010 đưa ông vào vị trí 54 trong bảng xếp hạng của Thomson Reuters năm 2011.

Ông cũng sáng lập 2 công ty công nghệ sinh học đang ở giai đoạn thử nghiệm lâm sàng, tập trung phát triển các phương pháp điều trị ung thư hiệu quả hơn dựa trên chiến lược hóa học tiên tiến.

Lớn lên tại một làng ven biển nhỏ ở Phúc Thanh thuộc tỉnh Phúc Kiến, Lin theo học ngành hóa học hiện đại tại Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc. 10 năm sau, ông nhận bằng tiến sĩ tại Đại học Illinois Urbana–Champaign (Mỹ) năm 1994.

Sau thời gian làm nghiên cứu sinh sau tiến sĩ theo chương trình của Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ tại Đại học Northwestern, Lin bắt đầu sự nghiệp học thuật vào năm 1997 với vị trí trợ lý giáo sư hóa học tại Đại học Brandeis.

Từ 2001 đến 2013, ông giảng dạy tại khoa hóa học và trường y của Đại học North Carolina, trước khi trở thành Giáo sư xuất sắc Thomas Kenan III.

Nhóm nghiên cứu của Lin đã công bố hơn 477 bài báo phản biện, được trích dẫn hơn 87.000 lần.

Khi được hỏi vì sao chọn Đại học Tây Hồ thay vì các cơ sở nghiên cứu hàng đầu khác của Trung Quốc, Lin cho hay: “Mục tiêu cá nhân của tôi phù hợp với sứ mệnh của trường. Tôi hy vọng có thể đóng góp phần nhỏ vào việc xây dựng một đại học nghiên cứu tinh gọn và đẳng cấp thế giới”.

Theo SMCP