Ông Trump ‘hồi sinh’ kế hoạch bất động sản nghỉ dưỡng ở Gaza của con rể
Tổng thống Mỹ Donald Trump đang hồi sinh một ý tưởng gây tranh cãi: di dời hàng triệu người Palestine khỏi Dải Gaza để biến khu vực này thành một khu du lịch cao cấp.
Trong cuộc họp báo ngày 4/2 tại Nhà Trắng cùng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, ông Trump bất ngờ đề xuất "tiếp quản Gaza", so sánh viễn cảnh tương lai của dải đất này với những khu nghỉ dưỡng sang trọng ven Địa Trung Hải, như Riviera trải dài từ Pháp đến Italy.
Tuy nhiên, ý tưởng này không phải mới. Khi tranh cử tổng thống hồi tháng 10/2024, ông Trump từng tuyên bố rằng nếu được tái thiết đúng cách, Gaza có thể "đẹp hơn cả Monaco".
Nhưng người đầu tiên trong gia đình Trump đề cập đến kế hoạch này lại là con rể ông, Jared Kushner. Theo Puck News, Kushner không chỉ ủng hộ ý tưởng mà còn là người soạn bài phát biểu "tiếp quản Gaza" gây tranh cãi của ông Trump.
Jared Kushner, chồng của Ivanka Trump, từng là cố vấn cấp cao kiêm đặc phái viên Trung Đông trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump. Sau khi rời Nhà Trắng, ông lãnh đạo một quỹ đầu tư tư nhân, nhận hàng tỷ USD từ các nước Vùng Vịnh, trong đó có khoản đầu tư 2 tỷ USD từ Saudi Arabia.
Tháng 2/2024, trong một buổi tọa đàm với Đại học Harvard, Kushner công khai đề xuất di dời dân Palestine khỏi Gaza. Theo ông, điều này không chỉ giúp Israel giành chiến thắng trước Hamas mà còn "giải phóng" 365 km² quỹ đất ven biển để phát triển bất động sản.
"Bất động sản ven biển Gaza có giá trị rất lớn", Kushner lập luận. Ông cho rằng việc Hamas kiểm soát khu vực này trong gần hai thập kỷ đã cản trở mọi nỗ lực đầu tư vào giáo dục và đổi mới sáng tạo, đồng thời lãng phí các nguồn viện trợ quốc tế vào xung đột quân sự.
Kushner cũng đề xuất các phương án tái định cư dân Gaza, trong đó có việc đưa họ sang Ai Cập nếu đạt được thỏa thuận ngoại giao hoặc di dời đến hoang mạc Negev ở miền nam Israel. "Nếu tôi là Israel, tôi sẽ tìm cách di dời dân ở đó, rồi dọn sạch khu vực", Kushner nói trong buổi tọa đàm.
Ý tưởng biến Gaza thành khu nghỉ dưỡng không phải mới. Từ năm 1967 đến 2005, khi Israel kiểm soát Gaza, khu vực này từng là điểm du lịch thu hút người Israel. Ngay cả sau khi Hamas nắm quyền từ năm 2007, một số nhà hàng và quán cà phê ven biển do doanh nhân Israel đầu tư vẫn hoạt động.
Israel từng có kế hoạch phát triển kinh tế tại Gaza, như đề xuất xây đảo nhân tạo ngoài khơi vào năm 2011 để làm cảng biển và sân bay. Ý tưởng này cũng được nhắc lại trong cuộc họp giữa Ngoại trưởng Israel và Liên minh châu Âu hồi tháng 1/2024.
Tuy nhiên, việc di dời cưỡng bức người Palestine khỏi Gaza vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế. Các nước như Ai Cập, Jordan và Saudi Arabia đã lên tiếng phản đối, trong khi giới chuyên gia nhận định kế hoạch này có thể bị coi là vi phạm luật pháp quốc tế.
Bên cạnh đó, Gaza hiện nay chỉ còn là "đống đổ nát" sau hơn một năm xung đột, theo lời ông Trump. Đặc phái viên Trung Đông của ông, Steve Witkoff – một cựu doanh nhân bất động sản, ước tính phải mất 10-15 năm với chi phí lên tới 100 tỷ USD để tái thiết khu vực.
Ngoài ra, Dải Gaza vẫn do Hamas kiểm soát, trong khi các đồng minh của Mỹ ở Trung Đông không ủng hộ việc trục xuất dân Palestine. Việc triển khai một dự án bất động sản lớn tại đây không chỉ gặp rào cản thực tiễn mà còn thiếu cơ sở pháp lý, khi quyền sở hữu đất đai ở Gaza chịu ảnh hưởng từ nhiều hệ thống luật pháp khác nhau, từ thời Đế chế Ottoman đến các quy định sau này.
Trong bối cảnh các nước Ả Rập phản đối, nhóm hưởng ứng đề xuất của ông Trump chủ yếu là các chính trị gia Israel và những người ủng hộ mở rộng khu định cư của người Do Thái.
Phong trào cực hữu Nachala, vốn thúc đẩy việc mở rộng khu định cư của Israel ở Bờ Tây, đã tổ chức các hội nghị từ năm 2023 với mục tiêu "tái định cư Gaza". Một số chính trị gia thuộc đảng Likud của Thủ tướng Netanyahu cũng lên tiếng ủng hộ việc Israel kiểm soát hoàn toàn Gaza trong tương lai.
“Giả sử tuyên bố của ông Trump về việc di dời người Gaza trở thành hiện thực, chúng ta phải nhanh chóng thiết lập các khu định cư trên toàn Dải Gaza", nhóm này viết trên mạng xã hội X. "Không một tấc đất nào của Israel nên bị bỏ hoang mà không có người Do Thái định cư."
Dù vậy, ông Trump chưa tuyên bố chính thức liệu Gaza sẽ dành cho người Palestine hay người Do Thái định cư. Nhưng với sự hưởng ứng từ các nhóm cực hữu Israel, giấc mộng biến Gaza thành "Riviera Trung Đông" có thể trở thành ngòi nổ cho một cuộc xung đột mới trong khu vực.
Theo Reuters
Ông Trump tuyên bố Israel sẽ bàn giao Dải Gaza sau chiến sự, không cần quân đội Mỹ
Không phải chính trị, nguồn năng lượng khổng lồ mới là thứ khiến ông Trump muốn có được dải Gaza?
