Siêu cường châu Á lung lay: Giá gạo tăng cao nhất 50 năm khiến lạm phát lập đỉnh, mỗi người dân được hỗ trợ 3,6 triệu đồng vẫn không ăn thua

Tỷ lệ lạm phát lõi (không bao gồm giá thực phẩm tươi sống vốn dễ biến động) đã tăng tốc lên 3,7% trong tháng 5 năm 2025, theo số liệu chính thức được công bố hôm 20/6. Đây là mức cao nhất trong gần 2 năm rưỡi.

Cá biệt, giá gạo ở Nhật Bản đã cao hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái, mặc dù Chính phủ đã tung ra kho dự trữ khẩn cấp. Cụ thể, theo hãng tin CNBC, giá loại nông sản quan trọng bậc nhất đã tăng 101,7%, đánh dấu mức tăng lớn nhất trong hơn nửa thế kỷ qua.

>> Không phải gạo Việt, Nhật Bản muốn nhập một lượng lớn từ 'vựa lúa châu Á': Việt Nam thiệt đơn thiệt kép?

Sự bất mãn với tình trạng lạm phát đang đe dọa giáng một đòn mạnh vào Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền của Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba trong cuộc bầu cử Thượng viện sẽ diễn ra vào tháng tới.

Giá cả tăng ở nhiều mặt hàng thực phẩm, kể cả các sản phẩm không tươi sống, từ cà phê đến sôcôla. Hóa đơn tiền điện cũng tăng 11,3%, còn phí gas tăng 5,4%.

Giữa bối cảnh khó khăn đó, Thủ tướng Ishiba đã cam kết sẽ phát tiền mặt 20.000 yên (gần 3,6 triệu đồng) cho mỗi công dân Nhật Bản. Trẻ em sẽ được nhận số tiền cao gấp đôi nhằm hỗ trợ các hộ gia đình vượt qua khó khăn.

Cuộc bầu cử vào tháng 7 tới rất quan trọng đối với Thủ tướng Ishiba, sau khi tỷ lệ ủng hộ đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi ông nhậm chức vào tháng 10 năm ngoái. Các nhà quan sát cho rằng nguyên nhân một phần là do lạm phát tăng vọt và giá gạo leo thang.

Tình trạng thiếu hụt gạo ở Nhật Bản do đứt gãy chuỗi cung ứng đã khiến giá mặt hàng này tăng 101% trong tháng 5, sau mức tăng “chóng mặt” 98% vào tháng 4.

Chính phủ đã bắt đầu xả kho dự trữ gạo từ tháng 2 nhằm hạ giá bán, điều mà trước đây chỉ được thực hiện trong các thảm họa.

>> Nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới lao đao vì khủng hoảng thiếu gạo: Phải mở kho dự trữ khẩn cấp, giá cao ngất ngưởng, mỗi người chỉ được mua một bao

Một loạt yếu tố đã dẫn đến tình trạng thiếu gạo trầm trọng ở Nhật Bản thời gian gần đây, bao gồm mùa hè khô hạn và nắng nóng gay gắt 2 năm trước khiến vụ mùa trên toàn quốc bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Kể từ đó, một số thương nhân đã tích trữ gạo để trục lợi trong tương lai, theo các chuyên gia nhận định.

Tình hình trở nên tồi tệ hơn bởi làn sóng tích trữ gạo một cách hoảng loạn của người dân Nhật Bản vào năm ngoái sau khi Chính phủ cảnh báo về khả năng xảy ra một “siêu động đất” dù điều này đã không xảy ra.

Trong thời gian tới, thuế quan từ chính quyền Mỹ của Tổng thống Donald Trump được dự báo sẽ gây áp lực lên các doanh nghiệp Nhật Bản, với dự đoán tốc độ tăng trưởng kinh tế của “siêu cường thế giới” này sẽ chậm lại.

Thêm vào đó, xung đột leo thang giữa Iran và Israel cũng đang đẩy giá năng lượng lên cao, nối dài danh sách các rủi ro đe dọa nền kinh tế Nhật Bản.

Đầu tuần trước, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) đã giữ nguyên lãi suất và cho biết sẽ giảm dần tốc độ mua trái phiếu Chính phủ, trong bối cảnh bất ổn thương mại đang đè nặng lên nền kinh tế lớn thứ tư thế giới.

Theo CNBC/CNA

>> Dân Nhật đội mưa mấy tiếng đồng hồ xếp hàng mua gạo: Cơ hội vàng để Việt Nam sắm vai ‘vị cứu tinh’ ở thị trường khó tính