Thuế 40% treo lơ lửng, Đông Nam Á lo ông Trump siết hàng trung chuyển

Chính quyền Donald Trump đã áp thuế đối với hàng hóa từ hàng chục quốc gia kể từ thứ Năm; và trong một sắc lệnh hành pháp, tuyên bố các sản phẩm bị xác định là tái định tuyến bất hợp pháp nhằm che giấu nước xuất xứ sẽ chịu thuế bổ sung 40%. Tuy nhiên, sắc lệnh không làm rõ thế nào được coi là “trung chuyển”.

Nhập khẩu của Mỹ từ các nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á - khu vực phụ thuộc mạnh vào xuất khẩu - hiện chịu mức thuế khoảng 19%, phần lớn đã giảm đáng kể so với các mức thuế cao hơn từng được đe dọa trước đó.

Theo hướng dẫn hiện hành của Hải quan Mỹ, hàng hóa từ các quốc gia không có FTA với Washington (như các nước Đông Nam Á) có thể được gắn nhãn “sản xuất tại” quốc gia nơi chúng trải qua những sự “chuyển đổi đáng kể” của các linh kiện, kể cả khi toàn bộ linh kiện có nguồn gốc từ một nước khác, như Trung Quốc.

Và trong bối cảnh không có hướng dẫn mới về quy tắc xuất xứ hay định nghĩa cụ thể về “trung chuyển”, một số quan chức Đông Nam Á đã thông báo cho nhà xuất khẩu rằng tiếp tục áp dụng quy định hiện hành.

Điều này trên thực tế giới hạn các trường hợp “trung chuyển” ở những hành vi bất hợp pháp, như sử dụng giấy chứng nhận xuất khẩu giả mạo hoặc tài liệu thu thập bất hợp pháp.

“Hiện tại, tất cả hàng xuất khẩu (từ Thái Lan) đang chịu mức thuế 19% vì chưa có quy định về trung chuyển”, bà Arada Fuangtong, Cục trưởng Cục Ngoại thương, Bộ Thương mại Thái Lan, cho biết hôm thứ Năm.

Các tư vấn thương mại cho biết quy định vẫn mơ hồ, và ngay từ trước làn sóng thuế mới, họ đã khuyến nghị khách hàng đảm bảo tối thiểu 40% hàm lượng nội địa trong hàng xuất khẩu sang Mỹ - “để an toàn”, một người nói.

Phụ thuộc vào Trung Quốc

Theo hướng dẫn của Hải quan Mỹ, việc đổi bao bì thường không tạo ra “chuyển đổi đáng kể”, còn lắp ráp có thể được coi là như vậy tùy theo mức độ phức tạp của công đoạn.

Chưa rõ cách hiểu hẹp về “trung chuyển” này có thể được thực thi tại các quốc gia khác hay không.

Các nhà sản xuất ở Đông Nam Á, vốn phụ thuộc lớn vào linh kiện Trung Quốc, đã rơi vào trạng thái mơ hồ trong nhiều tháng về việc Washington sẽ coi những gì là “trung chuyển”.

Nhiều câu hỏi vẫn còn: liệu định nghĩa đó có bao hàm hàng hóa có tỷ lệ lớn (nhưng chưa được xác định) linh kiện hay nguyên liệu từ Trung Quốc, ngay cả khi chúng được chế biến hợp pháp tại các nước Đông Nam Á hay không.

Nhiều nhà tư vấn đầu tư cảnh báo rằng một định nghĩa chặt chẽ về “trung chuyển” có thể xuất hiện sau.

Một sắc lệnh hành pháp do Ông Trump ký tuần trước nêu rằng Mỹ sẽ “công bố 6 tháng một lần danh sách các quốc gia và cơ sở cụ thể được sử dụng trong các cơ chế lẩn tránh”, nhằm “phục vụ mua sắm công, đánh giá an ninh quốc gia và thẩm định thương mại”.

“Thông điệp từ Washington là răn đe”, Ông Marco Forster, Giám đốc phụ trách Đông Nam Á tại Dezan Shira & Associates, nói. “Nếu chuỗi cung ứng của bạn lách luật hay làm ẩu, việc đó sẽ không được coi là một lỗi kỹ thuật. Nó sẽ bị coi là gian lận”.

Theo Reuters