Tín dụng 2025 vẫn sẽ tăng 16%: Lãi suất thấp là ‘liều thuốc giữ ấm’ doanh nghiệp trước sóng thuế

Trong bối cảnh Mỹ dự kiến áp mức thuế đối ứng lên tới 46% với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam từ ngày 09/04/2025, Chính phủ và Ngân hàng nhà nước (NHNN) đã và đang chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp điều hành kinh tế – tài chính – tiền tệ.

Một trong những trụ cột quan trọng chính là quyết tâm giữ nguyên mục tiêu tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống ở mức 16% trong năm 2025, đồng thời tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất thấp nhất trong vòng một thập kỷ. Đây được coi là những “liều vaccine kinh tế” giúp doanh nghiệp nâng cao khả năng thích ứng, thúc đẩy tổng cầu và ổn định vĩ mô trong bối cảnh bất định.

Giữ nguyên định hướng tăng trưởng tín dụng 16%: Gia cố nội lực thị trường trong nước

Theo ông Phạm Lưu Hưng – Kinh tế trưởng kiêm Giám đốc Trung tâm Phân tích và Tư vấn đầu tư của Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI – “động lực tăng trưởng kinh tế năm 2025 sẽ đến từ nội địa và định hướng tăng trưởng tín dụng hơn 16% của Ngân hàng Nhà nước vẫn hoàn toàn khả thi". Chính sách tín dụng mở rộng tiếp tục là công cụ hỗ trợ tổng cầu nội địa, đặc biệt trong bối cảnh xuất khẩu có thể tạm thời điều chỉnh để thích ứng với các thay đổi về thuế quan.

Ông Phạm Lưu Hưng – Kinh tế trưởng kiêm Giám đốc Trung tâm Phân tích và Tư vấn đầu tư của Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI.

Bên cạnh đó, tín dụng sẽ được phân bổ có trọng tâm vào các ngành có hệ số lan tỏa cao trong nền kinh tế như cơ sở hạ tầng, năng lượng, công nghiệp chế biến chế tạo và công nghệ cao. Các lĩnh vực này không chỉ giữ vai trò thúc đẩy đầu tư mà còn góp phần quan trọng trong duy trì việc làm, chuyển đổi mô hình tăng trưởng sang chiều sâu và giảm phụ thuộc vào thị trường bên ngoài.

Tăng trưởng tín dụng cũng là nền tảng để kích hoạt các dự án đầu tư công quy mô lớn. Với kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 lên tới 875.000 tỷ đồng, việc kết hợp nguồn tín dụng ngân hàng và vốn ngân sách sẽ tạo xung lực mạnh mẽ thúc đẩy hàng loạt ngành liên quan như xây dựng, bất động sản công nghiệp, logistics và vận tải. Sự lan tỏa này đóng vai trò dẫn dắt toàn chuỗi cung ứng trong nước.

Chính sách tín dụng mở rộng, đồng thời, tạo điều kiện để khu vực doanh nghiệp chủ động chuyển đổi sản xuất, tái cấu trúc thị trường, từ đó nâng cao khả năng chống chịu và tận dụng các cơ hội mới từ hệ thống hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết. Điều này giúp bảo đảm mục tiêu ổn định vĩ mô, tăng trưởng bền vững và duy trì niềm tin thị trường trong trung và dài hạn.

Mặt bằng lãi suất thấp: Nền tảng hỗ trợ sản xuất và kích hoạt kỳ vọng thị trường

Ông Trần Hoàng Sơn – Giám đốc Chiến lược thị trường, Công ty Cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS) – nhận định: “Lãi suất thấp tạo điều kiện để các lĩnh vực từng được coi là khó tiếp cận vốn như cơ sở hạ tầng hay công nghệ cao cũng được ngân hàng mở rộng tín dụng". Điều này thể hiện sự thay đổi căn bản trong định hướng điều hành tín dụng, chuyển từ kiểm soát sang khơi thông và dẫn dắt.

Ông Trần Hoàng Sơn – Giám đốc Chiến lược thị trường, Công ty Cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS).

Bên cạnh tác động giảm chi phí, mặt bằng lãi suất thấp cũng đóng vai trò là kênh truyền dẫn kỳ vọng tích cực. Khi doanh nghiệp tiếp cận được vốn vay giá rẻ, niềm tin vào triển vọng thị trường sẽ được củng cố. Từ đó, khu vực tiêu dùng nội địa và đầu tư tư nhân sẽ được kích hoạt mạnh mẽ, hỗ trợ tổng cầu và ổn định tâm lý nhà đầu tư.

Chính sách điều hành lãi suất thấp cũng kết hợp hài hòa với mục tiêu kiểm soát lạm phát trong ngưỡng mục tiêu 4,5%. Mặc dù tỷ giá có thể chịu áp lực điều chỉnh 3 – 5% trong năm 2025, nhưng Ngân hàng Nhà nước đã sẵn sàng các công cụ điều tiết linh hoạt như bán ngoại tệ dự trữ và kiểm soát cung tiền để ổn định thị trường ngoại hối và lạm phát kỳ vọng.

Tín dụng lan tỏa vào lĩnh vực chiến lược: Tăng hiệu quả, giảm rủi ro lệch pha

Phân tích từ Trung tâm Nghiên cứu của Công ty Cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS) cho thấy, trong năm 2025, tín dụng sẽ không chỉ tăng trưởng về lượng mà còn chuyển dịch mạnh mẽ về chất lượng. Cơ sở hạ tầng tiếp tục là lĩnh vực được ưu tiên hàng đầu, nhờ vai trò trung tâm trong mô hình tăng trưởng mới. Với hệ số đầu-cuối cao nhất trong nền kinh tế, đầu tư vào hạ tầng sẽ kéo theo tăng trưởng trong nhiều lĩnh vực vệ tinh như xây dựng, vật liệu, dịch vụ vận tải và logistics.

Ngành điện, đặc biệt là điện tái tạo, cũng được xác định là điểm đến chiến lược của dòng vốn tín dụng dài hạn. Theo Quy hoạch điện VIII, phụ tải điện giai đoạn 2021 – 2025 dự kiến tăng bình quân 9,2%/năm. Điều này đặt ra yêu cầu huy động nguồn vốn lên tới 135 tỷ USD đến năm 2030, trong đó hệ thống ngân hàng sẽ giữ vai trò huyết mạch dẫn vốn cho công cuộc chuyển đổi năng lượng và bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Ngoài ra, các lĩnh vực công nghệ cao như nông nghiệp công nghệ cao, AI, công nghiệp bán dẫn và sản phẩm thay thế nhập khẩu cũng đang được ưu tiên tiếp cận nguồn tín dụng rẻ. Hệ thống ngân hàng đang đẩy mạnh triển khai các mô hình xếp hạng tín nhiệm nội bộ để đảm bảo phân bổ vốn hiệu quả, đồng thời kiểm soát chặt chẽ rủi ro.

Việc tín dụng lan tỏa sâu vào các lĩnh vực nền tảng không chỉ góp phần chuyển dịch mô hình tăng trưởng từ chiều rộng sang chiều sâu mà còn phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế xanh, kinh tế số và kinh tế tuần hoàn. Đây là nền tảng quan trọng để Việt Nam tiến tới tự chủ công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Chiến lược ba mũi nhọn: Đàm phán linh hoạt – Cải cách thể chế – Đa dạng hóa thị trường

Theo ông Phạm Lưu Hưng – Kinh tế trưởng Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI – mức thuế 46% mà Mỹ công bố có thể là “mức trần đàm phán”, không phải là mức thực thi cuối cùng. Việt Nam đã chủ động thể hiện thiện chí thông qua các biện pháp như giảm thuế cho 14 mặt hàng, điều chỉnh chính sách sở hữu trí tuệ và mở rộng nhập khẩu nông sản từ Mỹ. Những bước đi này tạo dư địa rộng mở cho đối thoại song phương và là tín hiệu tích cực cho khả năng đàm phán trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, việc Việt Nam đã ký kết và thực thi 17 hiệp định thương mại tự do (FTA), bao gồm EVFTA, CPTPP, RCEP và UKVFTA, là lợi thế chiến lược giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận các thị trường có thuế suất ưu đãi từ 0–5%. Theo TS. Scott McDonald – Giảng viên Đại học RMIT – đây là những “giải pháp thay thế tiềm năng” giúp giảm phụ thuộc vào một thị trường và bảo đảm ổn định thương mại dài hạn.

Về mặt thể chế, Bộ Công Thương đang chủ trì soạn thảo Nghị định kiểm soát thương mại chiến lược – một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện khung pháp lý phòng vệ thương mại. TS. Bùi Quý Thuấn – Phó Trưởng ban Nghiên cứu, Liên chi hội Tài chính các KCN Việt Nam (VIPFA) – đánh giá rằng “Nghị định này sẽ củng cố tính minh bạch, đồng thời giúp Việt Nam chủ động kiểm soát rủi ro thương mại trong môi trường biến động".

Ba trụ cột gồm đàm phán tích cực, cải cách thể chế và mở rộng thị trường đang hợp lực tạo thành một chiến lược toàn diện ứng phó với biến động thuế quan toàn cầu. Đây không chỉ là phản ứng ngắn hạn, mà còn mở đường cho một mô hình tăng trưởng mới, dựa trên tự chủ kinh tế, nội lực thị trường và hội nhập sâu rộng.

>> Hai ngành không sợ bão thuế: Vì sao điện và ngân hàng thành ‘phao cứu sinh’ lúc này?