Tín dụng tiêu dùng luôn đóng vai trò quan trọng với sự phát triển của kinh tế - xã hội

Ngày 18/7, Ngân hàng Nhà nước đã tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: Phát triển lành mạnh tín dụng tiêu dùng, đẩy lùi "tín dụng đen". Hội thảo được Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn chủ trì.

Hội thảo được thảo luận sôi nổi về tiềm năng, những đóng góp của tín dụng tiêu dùng trong việc đẩy lùi “tín dụng đen”. Mặt khác, trước những khó khăn hiện hữu của thị trường này cũng được các chuyên gia thảo luận, đề xuất giải pháp tháo gỡ.

Tín dụng tiêu dùng Việt Nam đã có bước phát triển mạnh về cả quy mô, số lượng TCTD tham gia và mức độ đa dạng về sản phẩm, dịch vụ

Khai mạc Hội thảo, Phó Thống đốc NHNN Đoàn Thái Sơn phát biểu, tín dụng tiêu dùng luôn đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Trong đó, việc đẩy mạnh lĩnh vực này được xem là một giải pháp thiết yếu góp phần hạn chế việc tiếp cận vốn từ những kênh không chính thức, điển hình là “tín dụng đen”.

Toàn cảnh Hội thảo khoa học với chủ đề: Phát triển lành mạnh tín dụng tiêu dùng, đẩy lùi "tín dụng đen" (Ảnh: VGP/HT)

Đưa ra số liệu thống kê, quy mô thị trường tín dụng tiêu dùng toàn cầu đã tăng trưởng mạnh mẽ, đạt khoảng 11.000 tỷ USD vào năm 2023. Xu hướng tăng tiếp tục được duy trì và dự kiến đạt 15.000 tỷ USD trong 5 năm tới.

Xu hướng tăng trưởng tín dụng tiêu dùng được ghi nhận ở cả các nền kinh tế phát triển như Mỹ, châu Âu… và cả các nền kinh tế mới nổi như Thái Lan, Malaysia…

Cũng trong xu hướng đó, hoạt động tín dụng tiêu dùng tại Việt Nam những năm qua đã có những phát triển mạnh cả về quy mô dư nợ, số lượng tổ chức tín dụng (TCTD) gia nhập thị trường và mức độ đa dạng về sản phẩm, dịch vụ.

Đến nay, tổng dư nợ cho vay phục vụ đời sống, tiêu dùng tại Việt Nam đã đạt khoảng 2,8 triệu tỷ đồng, tương đương 20% tổng dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế, trở thành một phần quan trọng trong cơ cấu tín dụng của hệ thống các TCTD. Tốc độ tăng trưởng dư nợ cho vay phục vụ đời sống, tiêu dùng bình quân giai đoạn từ 2010 đến nay luôn cao hơn tốc độ tăng dư nợ tín dụng chung của toàn nền kinh tế.

Cần phải nhìn nhận thẳng thắn về những hạn chế và thách thức

Bên cạnh những tín hiệu tích cực, Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn cho rằng, cần phải nhìn nhận thẳng thắn để thấy hoạt động tín dụng tiêu dùng ở Việt Nam vẫn còn hạn chế và gặp nhiều thách thức.

Phó Thống đốc NHNN Phạm Thái Sơn tại Hội thảo (Ảnh: VGP/HT)

Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước chỉ ra, từ năm 2020 đến nay, thị trường này đối mặt với những tác động tiêu cực từ đại dịch Covid-19 và sự suy giảm tổng cầu.

Bên cạnh đó, gần đây xuất hiện tình trạng tội phạm lợi dụng môi trường mạng xã hội, tổ chức nhiều hội nhóm truyền bá, hướng dẫn nhau cách không phải trả nợ cho công ty TCTD; các công ty mạo danh, lừa đảo… Điều này đã làm ảnh hưởng tới hoạt động tín dụng tiêu dùng của các TCTD nói riêng và sự phát triển ổn định, lành mạnh của toàn thị trường nói chung.

>> Người vay kéo nhau vào hội nhóm 'bùng' nợ, hệ lụy không chỉ ngân hàng gánh

Thị trường tín dụng tiêu dùng đã trải qua một năm 2023 đầy thử thách khi dư nợ cho vay tiêu dùng chỉ tăng khoảng gần 11% so với năm trước - mức tăng khiêm tốn so với tỷ lệ tăng trưởng bình quân trong giai đoạn 2010-2020. Dư nợ trong các tháng đầu năm 2024 tiếp tục suy giảm so với cuối năm 2023. Tỷ lệ nợ xấu trong tín dụng tiêu dùng toàn hệ thống có xu hướng gia tăng…

Những giải pháp

Trước tiềm năng và thách thức đang tồn tại, các đại biểu, chuyên gia đã đề xuất một số kiến nghị, giải pháp trọng tâm. Đó là tiếp tục rà soát, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về hoạt động cho vay phục vụ nhu cầu đời sống, cho vay tiêu dùng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn; tăng cường công tác quản lý, thanh tra, giám sát hoạt động cho vay tiêu dùng, cho vay phục vụ đời sống của các TCTD, đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật.

Các chuyên gia, nhà quản lý đã đưa ra các giải pháp thiết thực để thúc đẩy tín dụng tiêu dùng (Ảnh: Internet)

Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách về chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng, hướng dẫn việc ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa hoạt động tín dụng tiêu dùng, tạo điều kiện để TCTD đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ, bám sát với nhu cầu thị trường, đồng thời có thể phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm ứng dụng công nghệ cao.

Bên cạnh đó, cần tăng cường sự phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước, cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc tuyên truyền các cơ chế, chính sách tín dụng ngân hàng đến mọi tầng lớp nhân dân, giúp hiểu đúng về các kênh cung cấp tín dụng chính thức cũng như thấy được các hệ lụy, hậu quả của “tín dụng đen”.

Bản thân các TCTD cũng cần rà soát, đổi mới phương thức cung cấp thông tin, cách thức tiếp cận khách hàng vay để người dân hiểu đúng, đầy đủ về các sản phẩm, dịch vụ.

Bế mạc Hội thảo, Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn cho biết, để khai thác tiềm năng của thị trường và giải quyết những tồn tại, thách thức, trong thời gian tới, các TCTD phối hợp chặt chẽ với các đơn vị của Bộ Công an trong việc kết nối khai thác dữ liệu thông tin từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đẩy mạnh các giải pháp ứng dụng dữ liệu này trong hoạt động tín dụng tiêu dùng.

Đồng thời, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục triển khai hiệu quả Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 25/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”.

>> 'Sếp' Agribank: Cần gắn mã định danh cá nhân với tất cả tài khoản để phục vụ xác thực thông tin