Trái phiếu của nền kinh tế từng sụp đổ bất ngờ bật tăng 300%, chuyện gì đây?

Từ mức chỉ 6 cent/USD vào năm ngoái, trái phiếu Lebanon hiện giao dịch quanh 24 cent/USD, tương đương mức tăng khoảng gần 300% giá trị so với đáy, sau khi cuộc khủng hoảng chính trị chấm dứt hơn hai năm bế tắc và mở ra hy vọng nước này sẽ tiếp cận được nguồn vốn tái thiết.

Đà tăng được thúc đẩy từ khi chính phủ mới thành lập hồi tháng 2, với kỳ vọng Lebanon tiến gần hơn đến các gói hỗ trợ sau cuộc chiến tàn phá với Israel và Hezbollah.

Tuy nhiên, các nhà phân tích trái phiếu cảnh báo, đà tăng có thể quá nóng so với thực tế. “Giá trị thu hồi”, mức mà trái phiếu sẽ đạt được sau khi tái cơ cấu nợ, vẫn chưa rõ cho đến khi quốc hội quyết định mức lỗ mà hệ thống ngân hàng phải gánh.

Theo Roger Mark (Ninety One), các kịch bản có thể dao động rất rộng, từ 20 đến 40 cent/USD. Morgan Stanley cũng ước tính mức thu hồi có thể cao tới 40 cent, nhưng trong kịch bản xấu có thể chỉ còn 23–26 cent.

Kỳ vọng Lebanon đạt thỏa thuận cứu trợ với IMF được nâng cao sau khi quỹ này ghi nhận “tiến bộ” trong đàm phán và sẽ cử đoàn công tác tới Beirut trong tháng này.

Từ vỡ nợ đến những chồi xanh mong manh

Lebanon đã vỡ nợ 31 tỷ USD trái phiếu quốc tế vào tháng 3/2020, đẩy hệ thống ngân hàng sụp đổ và đồng tiền mất tới 99% giá trị.

Trái phiếu từng rơi dưới 6 cent khi niềm tin vào tái cơ cấu gần như cạn kiệt. Tuy nhiên, bước ngoặt đến khi Quốc hội bầu Tổng thống mới tháng 1 năm nay và thông qua luật tái cấu trúc ngành ngân hàng vào tháng 7 – một trong những điều kiện then chốt để cải cách tài chính.

Farouk Soussa, kinh tế trưởng tại Goldman Sachs, cảnh báo: “Giá hiện tại phản ánh kỳ vọng khá lớn vào khả năng vượt qua các rào cản trong 12–18 tháng tới, nhưng chưa phản ánh hết rủi ro tiềm ẩn”.

Điểm then chốt là “khoảng cách tài chính”, phần thâm hụt giữa nợ và tài sản của hệ thống ngân hàng. IMF từng ước tính Ngân hàng Trung ương Lebanon có thể gánh khoản lỗ tới 60 tỷ USD. Con số này mới đây được Viện Tài chính Quốc tế (IIF) điều chỉnh xuống còn 48,4 tỷ USD.

Mức lỗ mà chính phủ và ngân hàng phải chấp nhận sẽ quyết định gói tái cơ cấu nào được IMF coi là “bền vững” và mức tiền thực tế trả cho chủ nợ. JPMorgan còn lưu ý thêm khoản lãi quá hạn lên tới 14,3 tỷ USD sẽ làm bài toán càng phức tạp.

Cơ hội trong rủi ro

Một số nhà đầu tư cho rằng trái phiếu Lebanon trên 22 cent đã tiệm cận giá trị thu hồi hợp lý. Nhưng trong bối cảnh thị trường trái phiếu mới nổi khan hiếm tài sản “giá rẻ”, Lebanon vẫn là lựa chọn hấp dẫn.

Soussa kết luận: “Các dấu hiệu tiến bộ ở Lebanon rất khó bỏ qua. Khi cơ hội distressed debt ngày càng ít và chênh lệch lãi suất tại thị trường mới nổi bị thu hẹp, khẩu vị rủi ro tăng lên, kéo theo nhu cầu với trái phiếu Lebanon”.

Theo Reuters