TS. Lê Xuân Nghĩa: Không nước nào trên thế giới có lãi suất thực cao như Việt Nam

Tại Diễn đàn Cấp cao Cố vấn tài chính Việt Nam 2023TS, TS.Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia đánh giá chính sách tiền tệ của Việt Nam bắt đầu chuyển sang hướng hỗ trợ phục hồi, lãi suất tiền gửi đã giảm sâu nhưng lãi suất cho vay vẫn còn cao.

"Một doanh nghiệp trong lĩnh vực điện mặt trời vẫn phải trả lãi suất đi vay lên tới 17%/năm và mới chỉ được ngân hàng hứa giảm xuống 14%/năm vào tháng 9 này. Nếu trừ 4% lạm phát thì lãi suất thực là 10%, không có nước nào trên thế giới có lãi suất thực cao như vậy", TS Lê Xuân Nghĩa nói.

Ông Nghĩa cho rằng Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể đang quan sát thêm một số diễn biến thế giới và trong nước để đi đến quyết định: tỷ giá, hành động của các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới và tốc độ phục hồi của nền kinh tế. Các yếu tố này được đánh giá là đang thuận lợi.

TS.Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia

Về tỷ giá, chỉ số USD Index đã giảm từ mức 115 điểm cuối năm ngoái còn 102 điểm, TS Lê Xuân Nghĩa dự báo có thể giảm thêm về ngưỡng 100 điểm. USD index khó tăng trở lại trong bối cảnh thế giới đa cực, sử dụng nhiều đồng tiền như hiện nay.

“Giá hàng hóa nguyên liệu nhập khẩu có thể tăng, nhất là giá nhiên liệu, gây áp lực với tỷ giá, song Bộ Tài chính vẫn còn dư địa để can thiệp thông qua thuế, phí xăng dầu. Cán cân thanh toán của Việt Nam vẫn dương. Đây là các yếu tố cho thấy áp lực tỷ giá thời gian tới không còn nguy hiểm, Ngân hàng Nhà nước có thể mua ngoại tệ tăng dự trữ ngoại hối quốc gia”, ông Nghĩa đánh giá.

Dự đoán, tỷ giá năm 2023-2024 sẽ duy trì ổn định.

Bên cạnh đó, theo TS. Lê Xuân Nghĩa, nhiều khả năng cuối năm nay Fed dừng tăng lãi suất và có thể giảm lãi suất từ cuối năm sau. Châu Âu cũng có thể dừng tăng lãi suất từ cuối năm nay do lạm phát giảm nhanh hơn dự đoán.

Trên thế giới, chỉ số ngành sản xuất PMI toàn cầu đang nhích lên, cho thấy kinh tế thế giới đang ở đoạn cuối của đáy phục hồi. Kinh tế Việt Nam đang đi theo đáy chữ U từ tháng 11/2022 và bắt đầu phục hồi nhẹ. Kinh tế Việt Nam được dự báo sẽ phục hồi rõ nét hơn từ cuối năm nay.

Do đó, TS Lê Xuân Nghĩa nhận định đây là cơ hội để NHNN giảm thêm lãi suất, hỗ trợ doanh nghiệp.