Việt Nam có thêm di tích quốc gia, là một trong những hệ thống hang động núi lửa dài và độc đáo nhất Đông Nam Á
Trong quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học đã tìm thấy dấu tích cư trú của các bộ lạc thời tiền sử tại đây, có niên đại khoảng 6.000-7.000 năm.
Hệ thống hang động núi lửa Krông Nô, tọa lạc tại xã Đắk Sô, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông, vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di tích quốc gia đối với cụm hang C3-C4. Với giá trị địa chất độc đáo và dấu tích lịch sử hàng nghìn năm, khu vực này không chỉ là niềm tự hào của địa phương mà còn là điểm nhấn quan trọng trên bản đồ du lịch sinh thái và nghiên cứu khoa học Việt Nam.
Hệ thống hang động núi lửa Krông Nô được xem là một trong những kỳ quan địa chất hiếm có tại Đông Nam Á. Được hình thành từ hoạt động phun trào núi lửa cách đây hàng triệu năm, các hang động này, còn gọi là ống dung nham, ẩn sâu dưới lòng đất với cấu trúc gần như nguyên vẹn. Hang C7, với chiều dài hơn 1.240m, hiện giữ kỷ lục là hang động núi lửa dài nhất khu vực.

Không chỉ nổi bật về mặt địa chất, Krông Nô còn gây ấn tượng với các phát hiện khảo cổ học. Trong quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học đã tìm thấy dấu tích cư trú của các bộ lạc thời tiền sử, có niên đại khoảng 6.000-7.000 năm. Những di vật như công cụ đá, đồ gốm, và dấu vết mộ táng đã hé lộ một phần cuộc sống của cư dân cổ đại tại vùng đất bazan Tây Nguyên, bổ sung một loại hình cư trú mới cho ngành khảo cổ học Việt Nam.
Việc hang C3-C4 được xếp hạng di tích quốc gia đánh dấu một bước tiến quan trọng trong công tác bảo tồn di sản. Theo quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, khu vực bảo vệ di tích sẽ được xác định rõ ràng thông qua bản đồ và hồ sơ pháp lý. UBND các cấp tại Đắk Nông được giao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích theo đúng quy định pháp luật.

Bên cạnh đó, hệ thống hang động núi lửa Krông Nô là một phần không thể tách rời của Công viên Địa chất Toàn cầu UNESCO Đắk Nông, được công nhận vào năm 2020. Với diện tích hơn 4.700km2, công viên này hội tụ các giá trị địa chất, khảo cổ, văn hóa và đa dạng sinh học độc đáo. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và bảo tồn, tỉnh Đắk Nông hiện chưa cho phép khai thác du lịch đại trà tại các hang động, ngoại trừ một số điểm đã được quy hoạch như C3 và C4.
Hệ thống hang động Krông Nô không chỉ là một di sản địa chất mà còn là cầu nối giữa quá khứ và tương lai. Với những nỗ lực bảo tồn và nghiên cứu hiện nay, nơi đây hứa hẹn sẽ trở thành điểm đến lý tưởng cho những ai đam mê khám phá thiên nhiên, lịch sử và khoa học, đồng thời góp phần thúc đẩy du lịch sinh thái bền vững tại Tây Nguyên.