Bất chấp áp lực thuế quan từ Mỹ, niềm tin doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam vẫn cao nhất trong 3 năm qua

Ngày 14-10, Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) chính thức công bố Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI) quý 3 năm 2025, ghi nhận tinh thần lạc quan rõ rệt trong cộng đồng doanh nghiệp châu Âu đang hoạt động tại Việt Nam

Chỉ số đã tăng lên 66,5 điểm, vượt mức ghi nhận trước giai đoạn áp thuế đối ứng từ Hoa Kỳ và đạt đỉnh cao nhất trong 3 năm qua.

Phân tích cụ thể, EuroCham cho biết bức tranh thương mại toàn cầu đang thay đổi rõ nét hơn bao giờ hết. Khi Mỹ triển khai các biện pháp thuế quan mới và chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục tái cấu trúc, 31% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết họ đang chịu tác động tiêu cực đến kết quả tài chính – mức tăng đáng kể so với 15% trong Quý II.

Đáng chú ý, tỷ lệ doanh nghiệp ghi nhận tác động tích cực ròng cũng tăng tương tự, từ 5% lên 9%, phản ánh những cơ hội mới đang mở ra cho các doanh nghiệp biết linh hoạt thích ứng giữa làn sóng tái định hình thương mại toàn cầu.

Dù chịu ảnh hưởng từ những biến động này, xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Việt Nam vẫn ở mức rất thấp, chỉ 3% doanh nghiệp đang cân nhắc điều chỉnh hoạt động ra ngoài Việt Nam, trong khi 3% khác lại xem xét mở rộng hoặc điều chỉnh hoạt động ngay trong nước. Điều này một lần nữa khẳng định Việt Nam như một điểm đến sản xuất và đầu tư đáng tin cậy, bền vững trong chuỗi giá trị khu vực.

Một trong những yếu tố quan trọng giúp củng cố niềm tin chính là các cải cách hành chính được triển khai trong quý 3/2025. Cụ thể Nghị định 219/2025/NĐ-CP trao quyền cho địa phương cấp giấy phép lao động, cho phép nộp hồ sơ trực tuyến và mở rộng đối tượng miễn giấy phép; Nghị định 221/2025/NĐ-CP đưa ra chính sách miễn thị thực có thời hạn cho người nước ngoài có đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội; Nghị quyết số 229/NQ-CP mở rộng miễn visa cho 18 quốc gia EU.

Theo khảo sát, gần 50% doanh nghiệp đánh giá các cải cách này mang lại tác động tích cực. Những điều này một lần nữa khẳng định Việt Nam như một điểm đến sản xuất và đầu tư đáng tin cậy, bền vững trong chuỗi giá trị khu vực.

Bên cạnh đó, tuy vẫn còn nhiều câu hỏi xoay quanh quy định về “hàng trung chuyển” từ phía Mỹ và các thỏa thuận thương mại đối ứng vẫn đang trong quá trình đàm phán, phần lớn doanh nghiệp không có kế hoạch điều chỉnh đáng kể trong chiến lược đầu tư hoặc vận hành.

Các yếu tố như tuân thủ pháp lý, biến động thị trường và chiến lược tìm nguồn cung có phần “phức tạp hơn”, nhưng chưa đủ mạnh để làm lung lay cam kết dài hạn của doanh nghiệp châu Âu đối với Việt Nam.

Đáng chú ý, sự cải thiện mạnh mẽ trong tâm lý doanh nghiệp khi 80% người tham gia khảo sát bày tỏ lạc quan về triển vọng trong 5 năm tới, và 76% cho biết họ sẽ giới thiệu Việt Nam như một điểm đến đầu tư.

Điều đó cho thấy sức hút của Việt Nam vẫn giữ vững bất chấp các yếu tố ngoại cảnh. Đặc biệt, việc FTSE Russell nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ ‘cận biên’ lên nhóm ‘mới nổi thứ cấp’ càng củng cố kết quả BCI kỳ này, thể hiện niềm tin ngày càng tăng của nhà đầu tư quốc tế và vị thế ngày càng cao của Việt Nam trên bản đồ đầu tư toàn cầu.

Niềm tin kinh doanh này cũng song hành cùng tham vọng tăng trưởng của Việt Nam. Gần một nửa (42%) doanh nghiệp tham gia khảo sát tin tưởng rằng Việt Nam sẽ đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP 8,3–8,5% trong năm 2025, trong khi 23% giữ quan điểm trung lập và 35% bày tỏ sự thận trọng.

Ông Thue Quist Thomsen, CEO Decision Lab, cho hay: “Dù tâm lý thận trọng vẫn áp đảo trong đánh giá ngắn hạn, nhưng khi bàn về tương lai, sự lạc quan đã trở nên rõ rệt hơn. 68% doanh nghiệp kỳ vọng nền kinh tế sẽ ổn định và cải thiện trong quý tới, tăng 18 điểm phần trăm so với quý 2- 2025. Đây là một tín hiệu cho thấy cộng đồng doanh nghiệp châu Âu đang hướng tới một giai đoạn cuối năm tăng trưởng mạnh mẽ”.

Báo cáo cũng đề cập đến vấn đề cải cách hành chính, chuyển đổi xanh tại Việt Nam và đưa ra một số khuyến nghị để Việt Nam tiếp tục tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp châu Âu đang đầu tư kinh doanh tại Việt Nam.