Bức thư bí mật của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khiến Ấn Độ thay đổi

Bloomberg dẫn lời một quan chức Ấn Độ am hiểu tình hình cho biết, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khi đó đã viết thư cho Tổng thống Ấn Độ Droupadi Murmu để thăm dò ý tứ về việc cải thiện quan hệ.

Bức thư bày tỏ lo ngại, rằng bất kỳ thỏa thuận nào với Mỹ đều sẽ gây tổn hại đến lợi ích của Trung Quốc. Vị quan chức giấu tên cho biết, thông điệp của nhà lãnh đạo Trung Quốc sau đó đã được chuyển đến Thủ tướng Narendra Modi.

Phải đến tháng 6 chính phủ của Thủ tướng Modi mới bắt đầu nỗ lực nghiêm túc để cải thiện quan hệ với Trung Quốc.

Vào thời điểm đó, các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ đang căng thẳng và giới chức ở New Delhi tức giận vì việc ông Trump nhận công đã dàn xếp thỏa thuận ngừng bắn giữa Ấn Độ và Pakistan sau cuộc giao tranh 4 ngày hồi tháng 5.

Sang tháng 8, quá trình hàn gắn giữa Ấn Độ và Trung Quốc được đẩy nhanh hơn. Đều thất vọng với chính sách thuế quan của Tổng thống Trump, hai cường quốc châu Á quyết định gác lại mâu thuẫn từ cuộc đụng độ biên giới đẫm máu năm 2020. Cuối tuần này, Thủ tướng Modi sẽ có chuyến thăm Trung Quốc đầu tiên sau 7 năm.

Sự hòa hoãn giữa Ấn Độ và Trung Quốc có ý nghĩa quan trọng đối với Mỹ, sau mấy thập kỷ Washington nỗ lực kéo Ấn Độ về phía mình để tạo đối trọng với Bắc Kinh. Tổng thống đã đảo ngược nỗ lực này khi áp mức thuế 50% với hàng xuất khẩu của Ấn Độ vì New Delhi mua dầu mỏ của Nga, gây ra sự thay đổi đột ngột khiến chính phủ của Thủ tướng Modi bị sốc.

“Ông Trump thực sự là người kiến ​​tạo hòa bình vĩ đại. Ông ấy thực sự đáng ghi công vì đã thúc đẩy New Delhi và Bắc Kinh xích lại gần nhau. Ông ấy đã thực hiện điều này bằng cách coi Ấn Độ như kẻ thù”, Ashley Tellis, nghiên cứu viên cao cấp tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình quốc tế, nhận xét một cách mỉa mai.

Bộ Ngoại giao Ấn Độ, văn phòng của Thủ tướng Modi và Bộ Ngoại giao Trung Quốc không trả lời đề nghị bình luận về những thông tin trên.

Hàng loạt chuyển động

Hồi tháng 1, đối mặt với cuộc bầu cử căng thẳng, các quan chức Chính phủ Ấn Độ tin rằng việc hàn gắn với Bắc Kinh sẽ có lợi cho nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn của nước này, những người nắm được tình hình cho biết.

Từ giữa năm 2023, hai bên đã thu hẹp bất đồng về vấn đề rút quân dọc biên giới, dù vẫn chưa đạt được thỏa thuận vì những vấn đề nhỏ. Cuộc gặp dự kiến ​​giữa Chủ tịch Tập và Thủ tướng Modi bên lề thượng đỉnh BRICS tại Johannesburg năm 2023 cũng bị hoãn.

Ngay sau bức thư mà ông Tập gửi Tổng thống Ấn Độ vào tháng 3 năm nay, Bắc Kinh đã đưa ra nhiều phát biểu ca ngợi mối quan hệ giữa hai nước, gọi đây là "điệu tango của rồng và voi". Các quan chức cấp cao Trung Quốc như Phó Chủ tịch nước Hàn Chính cũng sử dụng cụm từ tương tự để mô tả mối quan hệ nồng ấm hơn giữa hai quốc gia.

Theo một nguồn tin thân cận, Cố vấn An ninh quốc gia Ấn Độ Ajit Doval là người trực tiếp thúc đẩy mối quan hệ này. Ông là một trong số ít quan chức Ấn Độ có kênh liên lạc trực tiếp và đáng tin cậy với các lãnh đạo cấp cao Trung Quốc. Với tư cách đại diện đặc biệt của Ấn Độ trong các cuộc đàm phán biên giới, ông Doval đã đến Trung Quốc vào tháng 12/2024 và tháng 6/2025.

Hồi tháng 7, Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar gặp người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị tại Bắc Kinh, trong chuyến thăm đầu tiên sau 5 năm. Nhà ngoại giao Ấn Độ kêu gọi Trung Quốc tránh "các biện pháp hạn chế thương mại và rào cản", ngụ ý nói đến việc Bắc Kinh gần đây hạn chế xuất khẩu đất hiếm khiến chuỗi cung ứng bị gián đoạn. Các quan chức New Delhi cho biết vào thời điểm đó, Trung Quốc đã đảm bảo cung cấp phân bón và đất hiếm cho Ấn Độ.

Trong những tuần tiếp theo, một loạt bước đi đã diễn ra để cải thiện quan hệ. Các chuyến bay thẳng giữa hai nước dự kiến ​​sẽ được nối lại vào tháng tới. Bắc Kinh nới lỏng hạn chế cung cấp urê sang Ấn Độ. Chính phủ Ấn Độ nối lại việc cấp thị thực du lịch cho công dân Trung Quốc sau nhiều năm hạn chế.

Tập đoàn Adani đang tìm hiểu khả năng hợp tác với hãng xe điện BYD của Trung Quốc để sản xuất pin tại Ấn Độ và mở rộng hoạt động sang năng lượng sạch, Bloomberg đưa tin. Reliance Industries Ltd. và JSW Group đang xúc tiến thỏa thuận với các công ty Trung Quốc khi quan hệ song phương ấm lên.

Tuần trước, Thủ tướng Modi hoan nghênh việc cải thiện quan hệ với Trung Quốc khi tiếp ông Vương Nghị tại New Delhi. Nhà lãnh đạo Ấn Độ và Chủ tịch Trung Quốc sẽ gặp nhau vào ngày 1/9, nhân dịp diễn ra hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải tại Thiên Tân.