Chi phí vận tải trong logistics của Việt Nam đắt gấp đôi nhiều nước khác

Theo xếp hạng của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam hiện đứng thứ 64/160 nước về mức độ phát triển logistics và đứng thứ 4 trong khu vực ASEAN sau Singapore, Malaysia và Thái Lan.

Còn theo đánh giá của Agility, năm 2022, Việt Nam xếp hạng thứ 11 trong nhóm 50 thị trường logistics mới nổi toàn cầu. Tốc độ phát triển hằng năm của ngành logistics Việt Nam đạt từ 14-16%, quy mô 40-42 tỷ USD/năm.

Thông tin trên được đưa ra tại Hội nghị Logistics 2023, do Báo Đầu tư tổ chức sáng 5/10.

Tại sự kiện, ông Elias Abraham, Giám đốc điều hành Công ty Zim Intergrated Shipping đánh giá, các ngành như giao hàng, kho vận, xuất nhập khẩu... đều có tiềm năng rất lớn tại Việt Nam.

Hơn 15 năm trước, Việt Nam chưa có dịch vụ nào để đưa hàng hóa đến châu Âu và Mỹ, nhưng nay đã có hơn 200 tuyến dịch vụ logistics đến các khu vực này. Các hãng tàu quốc tế coi Việt Nam là ngôi sao sáng trong ngành.

Dẫu vậy, ông Elias Abraham cho rằng, hàng hóa tới Việt Nam chỉ đi qua các khu vực trung tâm, cảng chính nên phải vận chuyển trên bộ quãng đường dài, chi phí cao. Doanh nghiệp không có lựa chọn khác. Do đó, các cảng loại II, loại III cần được quan tâm đầu tư.

"Việt Nam cần tập trung vào cảng biển loại II, loại III như ở Long An, Phú Yên, Quảng Nam... Các địa phương này đều ghi nhận sự tăng trưởng mới, giàu tiềm năng. Tuy nhiên, các hãng tàu lại không muốn đến khu vực này vì cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng", vị này thông tin thêm.

Cũng liên quan tới hạ tầng phục vụ logistics, bà Phạm Thị Bích Huệ, Chủ tịch Công ty Western Pacific, cho hay, chi phí vận tải trên tổng chi phí logistics của Việt Nam đang ở mức rất cao, lên tới hơn 60%, gấp đôi so với các quốc gia khác (chi phí vận tải chỉ chiếm 30-40% tổng chi phí logistics).

Nguyên nhân là bởi quy hoạch hạ tầng thiếu đồng bộ, điều tiết từ cơ quan quản lý Nhà nước - đây là một trong những điểm nghẽn lớn nhất. Cùng với đó, quy hoạch hạ tầng tại địa phương thiếu tính đặc thù, không tận dụng tốt thế mạnh của từng vùng, miền.

Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), ông Trần Thanh Hải thừa nhận, hạ tầng chính là điểm nút cần phải cải thiện. Do đó, thời gian qua, Chính phủ đã tập trung, thúc đẩy đầu tư hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông như đường cao tốc, cảng biển, sân bay và sắp tới là đường sắt.

Theo Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Trần Duy Đông, cơ sở hạ tầng giao thông vận tải và logistics chưa tạo ra hành lang vận tải đa phương thức, trong khi nhu cầu trung chuyển chất lượng cao cho hàng hóa giữa các phương thức ngày càng lớn. Việt Nam thiếu các khu kho vận tập trung có vị trí chiến lược, đồng bộ với hệ thống cảng, sân bay, đường quốc lộ, cơ sở sản xuất.

Để ngành logistics phát triển, ông Đông khẳng định, cơ sở hạ tầng là yếu tố vô cùng quan trọng. Trong nhiệm kỳ này, Quốc hội đã quyết nghị chi 2,87 triệu tỷ đồng kế hoạch đầu tư công trung hạn cho các công trình, dự án.

Trong năm 2022 và 2023, có thêm hơn 143.000 tỷ đồng của Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế - xã hội để đầu tư cho các dự công trình, dự án quan trọng. Một phần không nhỏ trong nguồn lực này được dành cho hạ tầng giao thông, huyết mạch của nền kinh tế và cũng là huyết mạch của ngành logistics.

Cũng trong hai năm qua, nhiều dự án hạ tầng trọng điểm, các tuyến đường cao tốc quan trọng, kết nối vùng miền đã được xây dựng và hoàn thành.

Mục tiêu của Việt Nam là đến năm 2025, hoàn thành 3.000km đường cao tốc, và đến 2030 hoàn thành 5.000km đường cao tốc. Ngoài ra, các tuyến đường ven biển, các đường kết nối khác, hạ tầng khác như: sân bay Long Thành, các cảng biển, các sân bay,... cũng đang được tập trung xây dựng, góp phần tăng năng lực cạnh tranh cho nền kinh tế, cũng như góp phần giảm chi phí logistics cho các doanh nghiệp, theo Thứ trưởng Bộ KH-ĐT.