Chuyên gia lo ngại đánh thuế bất động sản thứ hai sẽ làm tăng giá nhà đất
Đề xuất đánh thuế nhà ở thứ hai đang gây ra nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận.
Thời gian gần đây, đề xuất đánh thuế nhà thứ hai tiếp tục được dấy lên. Tuy nhiên, theo đánh giá của giới chuyên gia, khi sức khỏe toàn thị trường vẫn đang còn yếu, nếu đề xuất này được thông qua sẽ khiến thị trường một dần nữa rơi vào “bế tắc”.
Thuế có làm tăng giá trị nhà đất?
TS. Lê Đăng Doanh – Nguyên viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương cho rằng cần tính toán đánh thuế có làm tăng giá nhà thuê hay không, bởi người đi thuê nhà ở Việt Nam phần lớn là công nhân, lao động tự do, sinh viên… Bất động sản là một lĩnh vực rất phức tạp, nên khi đánh thuế cần xem xét một cách toàn diện, thận trọng, tránh đưa ra thuế xa rời thực tế làm người dân thất vọng, không đáp ứng được mong đợi.
 |
| Nhiều quan điểm lo ngại đánh thuế sẽ làm giá nhà đất tăng lên. |
Muốn đánh được thuế tài sản trước mắt cần phải kiểm soát được giao dịch bất động sản. Đến bao giờ vẫn còn tình trạng sang tay nhà đất không qua ngân hàng, sàn giao dịch bất động sản…, việc đánh thuế tài sản là vô cùng khó khăn vì không thể chứng minh được họ có bao nhiêu tài sản để đánh thuế. Khi không thể biết được mỗi người có bao nhiêu bất động sản, việc đánh thuế chỉ làm méo mó thị trường bất động sản, khiến nhà đất khan hiếm hàng hơn và người có thu nhập trung bình, dưới trung bình khó có cơ hội tiếp cận nhà ở.
Theo Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, mục tiêu chính của việc đánh thuế nhà và quyền sử dụng đất là để tăng thu ngân sách, chứ không phải để ngăn chặn đầu cơ như nhiều người lầm tưởng.
Đầu cơ, theo ông Đức, là một phần tất yếu của nền kinh tế thị trường, giúp thị trường bất động sản sôi động và phát triển. Thị trường phải có sự mua bán, đầu cơ mới có thể tạo ra cung cầu. Vấn đề ở đây không phải là việc đầu cơ, mà là cách quản lý và giám sát các giao dịch bất động sản để đảm bảo tính minh bạch và công bằng.
Tuy nhiên, một thách thức lớn mà Việt Nam đang phải đối mặt là thiếu cơ sở dữ liệu toàn diện về bất động sản. Ngay tại các thành phố lớn như Hà Nội, vẫn còn tình trạng loạn số nhà, gây khó khăn cho việc quản lý và đánh thuế bất động sản.
Nếu không thể nắm rõ mỗi cá nhân hoặc tổ chức sở hữu bao nhiêu bất động sản, việc đánh thuế sẽ không chỉ mất hiệu quả mà còn có thể làm méo mó thị trường, dẫn đến tình trạng khan hiếm nhà đất, khiến giá cả tiếp tục tăng cao.
>>Thị trường bất động sản Trung Quốc đón cú hích lớn: Cổ phiếu tăng vọt sau loạt chính sách mới
Nên đánh thuế theo hướng công bằng xã hội
Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển thị trường tài chính và bất động sản toàn cầu lại cho rằng việc đánh thuế bất động sản thứ hai là điều cần thiết và cần được áp dụng chung cho mọi đối tượng.
 |
| Cũng có ý kiến cho rằng đánh thuế để tạo công bằng cho xã hội. |
“Tôi hiểu và đồng cảm với những người tích góp cả đời mới mua thêm được một căn nhà hoặc thửa đất. Việc đánh thuế như vậy sẽ là gánh nặng cho họ. Tuy nhiên, các chính sách thuế cần phải vận hành theo nguyên tắc công bằng xã hội, không thể chia thành người giàu và người nghèo”, ông Hiếu bình luận.
Từ “công bằng" mà vị chuyên gia đề cập được thể hiện thông qua việc đánh thuế dựa trên giá trị của bất động sản. Với những người có điều kiện tài chính eo hẹp, số lượng và giá trị bất động sản mà họ sở hữu sẽ ở mức thấp, từ đó khoản thuế phải đóng sẽ không quá nhiều. Ngược lại, những “cá mập" nắm trong tay khối tài sản lớn, số tiền thuế mà họ phải chịu sẽ cao hơn.
Tuy nhiên, ông Hiếu cũng nhấn mạnh rằng, nếu đánh thuế bất động sản thứ hai dựa trên giá trị giao dịch, công tác thẩm định giá sẽ là yếu tố đặc biệt quan trọng, quyết định đến sự thành bại của cả chính sách. Tuy nhiên, việc thẩm định giá bất động sản ở Việt Nam vẫn chưa được chuyên nghiệp hóa, tình trạng kê khai hai giá thì xuất hiện tràn lan, cơ sở dữ liệu quốc gia về thị trường bất động sản lại vẫn chỉ “nằm trên giấy"...
“Bên cạnh đó, việc đánh thuế suất bao nhiêu để phù hợp với các tầng lớp trong xã hội cũng là vấn đề mà Quốc hội cần nghiên cứu. Thậm chí, ngoài đánh thuế bất động sản thứ hai hoặc bất động sản bỏ hoang, tôi không loại trừ khả năng sẽ có những loại thuế suất khác đi kèm”, ông Hiếu bình luận.
