Chuyên gia: Thị trường chứng khoán lớn nhất thế giới đối diện rủi ro nghiêm trọng, một tác nhân đến từ Trung Quốc

Albert Edwards, chiến lược gia nổi tiếng tại Societe Generale, từ lâu đã hoài nghi về việc liệu cổ phiếu công nghệ Mỹ, đặc biệt là những cổ phiếu liên quan đến AI, có thể đáp ứng kỳ vọng quá cao của thị trường hay không. Hiện tại, ngay cả các nhà phân tích theo dõi ngành công nghệ cũng đang dần mất đi sự lạc quan này.

Trong một báo cáo gửi khách hàng, Edwards đã chia sẻ một loạt biểu đồ mà ông cho rằng các nhà đầu tư nên lưu ý. Những biểu đồ này cho thấy sự lạc quan của các nhà phân tích đối với cổ phiếu công nghệ đang suy giảm. Trong khi đó, thị trường vẫn duy trì ở mức cao kỷ lục, chủ yếu nhờ vào sự tăng trưởng mạnh của nhóm cổ phiếu này. Edwards cảnh báo rằng điều đó có thể khiến thị trường rơi vào "rủi ro nghiêm trọng".

Nói một cách dễ hiểu, Edwards đang chỉ ra rằng ngày càng ít nhà phân tích tin tưởng vào triển vọng lợi nhuận của các công ty công nghệ. Tỷ lệ nhà phân tích nâng dự báo lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS) đã giảm từ 58% xuống 50% kể từ đầu năm 2024. Dù vậy, chỉ số Nasdaq 100 vẫn tiếp tục tăng, tức là giá cổ phiếu vẫn đang đi lên bất chấp tâm lý thận trọng của các chuyên gia.

Theo dữ liệu lịch sử, khi sự lạc quan của các nhà phân tích giảm như thế này, Nasdaq thường sẽ suy yếu và rơi xuống dưới mức trung bình động 200 ngày – một chỉ báo quan trọng về xu hướng thị trường. Edwards ví tình hình này như "thủy triều đang rút đi nhanh chóng", ám chỉ rằng sự tăng trưởng hiện tại có thể không bền vững. Ông còn nhấn mạnh rằng thật đáng ngạc nhiên khi Nasdaq 100 vẫn duy trì ở mức cao kỷ lục thay vì bắt đầu giảm.

Các nhà phân tích trước đây kỳ vọng rằng lợi nhuận của các công ty sẽ tăng mạnh, nhưng thực tế lại không như vậy. Trên thực tế, lợi nhuận không tăng như dự đoán mà đang chững lại hoặc không đạt được kỳ vọng. Giờ đây, khi các công ty không thể đạt được mức lợi nhuận như mong đợi, các nhà phân tích đang bắt đầu điều chỉnh dự báo của họ xuống thấp hơn.

Thêm nữa, dự báo lợi nhuận cho các công ty trong chỉ số S&P Composite 1500 – một chỉ số rộng hơn bao gồm cả các công ty lớn, vừa và nhỏ – đã bắt đầu giảm. Đây là lần đầu tiên điều này xảy ra kể từ khi thị trường phục hồi nhờ sự bùng nổ của công nghệ AI, đặc biệt là ChatGPT.

Edwards cảnh báo rằng điều này là dấu hiệu đáng lo ngại. Ông chỉ ra dù có những biến động tạm thời do các công ty điều chỉnh báo cáo tài chính, xu hướng tổng thể của dự báo lợi nhuận trong S&P 500 (chỉ số gồm 500 công ty lớn nhất) vẫn đang xấu đi.

Cụ thể, các nhà phân tích liên tục hạ dự báo lợi nhuận của doanh nghiệp. Mỗi lần điều chỉnh, mức dự báo cao nhất và thấp nhất đều thấp hơn so với trước đó. Bên cạnh đó, các chỉ số theo dõi xu hướng trong 6 tháng và 12 tháng qua cũng đang giảm, cho thấy các chuyên gia ngày càng ít tin tưởng vào khả năng tăng trưởng lợi nhuận của các công ty.

Chuyên gia Edwards muốn nhấn mạnh hiện tại, kỳ vọng của nhà đầu tư đối với thị trường chứng khoán đang ở mức rất cao. Điều này có nghĩa là nếu thực tế không tốt như kỳ vọng – dù chỉ một chút – thì thị trường có thể phản ứng tiêu cực.

Ông cho rằng trong điều kiện bình thường, điều này có thể không quá nguy hiểm. Nhưng hiện tại, khi giá cổ phiếu đang ở mức cao kỷ lục và tâm lý nhà đầu tư quá lạc quan, bất kỳ dấu hiệu suy yếu nào cũng có thể gây ra cú sốc lớn.

Một ví dụ rõ ràng là cổ phiếu công nghệ. Hiện tại, cổ phiếu công nghệ chiếm tỷ trọng trong thị trường chứng khoán Mỹ còn lớn hơn cả thời kỳ bong bóng dot-com. Ngoài ra, cổ phiếu Mỹ cũng đang chiếm đến 75% tổng giá trị thị trường chứng khoán toàn cầu, một con số cực kỳ cao. Điều này làm dấy lên lo ngại về nguy cơ thị trường Mỹ có thể đang bị định giá quá mức.

Edwards nhận định thị trường chứng khoán Mỹ có thể sắp gặp khó khăn vì sự lạc quan của các nhà phân tích đang suy giảm. Thông thường, hiệu suất thị trường chứng khoán có xu hướng phản ánh kỳ vọng của các nhà phân tích. Nếu họ trở nên bi quan hơn, điều đó có thể là dấu hiệu cho thấy đợt tăng giá mạnh mẽ của cổ phiếu – đặc biệt là cổ phiếu công nghệ – có thể chững lại hoặc đảo chiều.

Ông đặt ra câu hỏi: Liệu sự suy giảm niềm tin của các nhà phân tích có đủ để kéo thị trường xuống, khi mà chứng khoán Mỹ đang ở mức cao kỷ lục và bị đánh giá là quá đắt đỏ?

Trên thực tế, trong thời gian gần đây, thị trường cũng đã gặp một số yếu tố bất lợi, có thể ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư.

Trước hết, công ty DeepSeek của Trung Quốc ra mắt chatbot AI mới vào cuối tháng 1, đe dọa vị thế của ChatGPT. Điều này đặt ra câu hỏi về hiệu quả của những khoản đầu tư khổng lồ vào AI ở Mỹ. Chưa hết, Tổng thống Donald Trump liên tục thay đổi quan điểm về thuế quan, khiến thị trường không chắc chắn về chính sách thương mại tương lai.

Và những câu hỏi về sức mạnh của nền kinh tế Mỹ đã xuất hiện trong tuần này. Mới đây, Walmart cảnh báo rằng doanh số bán hàng có thể giảm, trong khi khảo sát của Đại học Michigan cho thấy người tiêu dùng vẫn lo ngại về lạm phát.

Hiện tại, chưa rõ liệu những yếu tố này có dẫn đến một đợt giảm giá dài hạn hay không. Hầu hết các chuyên gia Phố Wall vẫn khá lạc quan về thị trường trong năm 2025. Tuy nhiên, Edwards cảnh báo rằng nhà đầu tư nên theo dõi một số chỉ báo quan trọng để đánh giá rủi ro tiềm ẩn.

>> Chỉ 5 tuần nữa, thị trường chứng khoán top đầu châu Á sẽ chính thức dỡ bỏ lệnh cấm bán khống