Công ty khởi nghiệp ở Ấn Độ mất giá?

Các công ty khởi nghiệp ở Ấn Độ đã phải trải qua sự sụt giảm đáng kể về nguồn tài trợ trong nửa đầu năm 2023 khi một số nhà ủng hộ ở giai đoạn cuối của kingmaker đã dập tắt các khoản đầu tư mới vào quốc gia Nam Á này trong bối cảnh thị trường đại chúng rộng lớn hơn đang chậm lại.

Từ đầu năm đến nay, hệ sinh thái khởi nghiệp Ấn Độ đã không có bất kỳ kỳ lân mới nào, điều này hoàn toàn trái ngược với nửa năm đầu năm 2022 có tới 18 công ty khởi nghiệp tham gia câu lạc bộ tỷ USD, ngoài ra còn có 16 công ty khởi nghiệp mới được thành lập.

Nửa đầu năm 2023, tổng cộng có 325 giao dịch tài trợ hạt giống giảm đáng kể so với con số 936 trong cùng kỳ năm 2022 và 921 trong nửa đầu năm 2021. Mùa đông nguồn tài trợ đang thấm dần vào các công ty khởi nghiệp theo từng giai đoạn khác nhau.

Hiện các vòng tài trợ ở giai đoạn đầu, chủ yếu là Series A và Series B, giảm xuống còn 108 so với 296 và 211 trong các giai đoạn tương đương vào năm 2022 và 2021, tương ứng. Nguồn tài trợ giai đoạn cuối cũng bị ảnh hưởng, giảm xuống còn 36 giao dịch từ 137 và 114 trong khoảng thời gian cùng kỳ của những năm trước.

Sự chậm lại xảy ra khi nhiều nhà đầu tư giai đoạn cuối, là những người ủng hộ mạnh mẽ trước đây cho các công ty khởi nghiệp Ấn Độ đang dần lùi một bước. SoftBank đã triển khai hơn 3 tỷ USD ở Ấn Độ vào năm 2021 và Insight Partners đã hỗ trợ một số công ty khởi nghiệp giai đoạn cuối vào năm ngoái. Trong khi Tiger Global chỉ thực hiện một thỏa thuận ở Ấn Độ từ đầu năm đến nay.

Hiện SoftBank đang tăng cường thanh khoản và đã bán một phần cổ phần Paytm của mình. Giám đốc điều hành Masayoshi Son chia sẻ tại cuộc họp thường niên của công ty rằng SoftBank đã đầu tư chỉ 650 triệu USD thông qua Quỹ Tầm nhìn trên toàn cầu trong hai quý tại một báo cáo vừa qua và cũng có kế hoạch “phản công” bằng cách nối lại các khoản đầu tư vào AI.

Tiger Global, công ty đã triển khai tổng cộng hơn 6,5 tỷ USD vào các công ty khởi nghiệp ở Ấn Độ. Việc thúc đẩy đầu tư vào các công ty khởi nghiệp mới ở Ấn Độ là rất khó đặc biệt là trong vài tháng tới, đó là chia sẻ của một đối tác của công ty với người sáng lập. Scott Shleifer, người giám sát các khoản đầu tư khởi nghiệp tại quỹ phòng hộ có trụ sở tại New York cho rằng, vào đầu năm nay rằng lợi nhuận từ vốn ở Ấn Độ đã “hút sạch trong lịch sử”.

Nếu bạn nhìn vào các công ty internet dẫn đầu thị trường, cho dù đó là Google, Facebook, Alibaba hay Tencent, thì doanh thu của họ đã lớn hơn chi phí hơn một thập kỷ trước. Bạn đã có một di sản tuyệt vời trong 17-18 năm qua về các công ty internet có lợi nhuận vật chất. Vì vậy, lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu trên internet thực sự cao và lợi nhuận cho các nhà đầu tư cũng rất cao. Nhưng điều đó đã không xảy ra ở Ấn Độ, Scott Shleifer nói.

SoftBank và Tiger Global là nhà đầu tư của 33 trong số 65 công ty khởi nghiệp của Ấn Độ đã đạt được trạng thái kỳ lân vào năm 2021 và 2022. Tổng cộng lại, Ấn Độ có 102 kỳ lân. Khi một số tên tuổi nổi bật ở giai đoạn cuối ngồi ngoài lề, các quỹ có chủ quyền, đặc biệt là từ khu vực Trung Đông, đã tài trợ cho phần lớn các giao dịch đó ở Ấn Độ trong những quý gần đây.

Rahul Chandra, một nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm và là người đồng sáng lập Arkam Ventures cho rằng, có lẽ phải mất ít nhất 2 năm nữa các nhà đầu tư ở giai đoạn cuối mới hoạt động trở lại Ấn Độ.

Việc thiếu sự tham gia của những nhà đầu tư ở giai đoạn cuối và hầu như không có đợt IPO nào cũng làm ảnh hưởng đến mong muốn của nhiều nhà đầu tư ở giai đoạn giữa, những người đang gặp khó khăn trong việc đưa ra các mô hình bảo lãnh phát hành mới phản ánh quan điểm thị trường đại chúng hiện tại. Một số công ty khởi nghiệp đang bay cao của Ấn Độ, bao gồm Byju's, Swiggy và PharmEasy, đã trải qua sự điều chỉnh giảm đáng kể về định giá của họ - mức đáng kinh ngạc là 50% hoặc thậm chí nhiều hơn.

Bất chấp sự thất bại này, vẫn còn một tia hy vọng cho các công ty khởi nghiệp ở Ấn Độ dưới dạng 'bột khô' đáng kể như vốn dự trữ chưa được khai thác do các nhà đầu tư mạo hiểm nắm giữ. Hầu hết mọi công ty đầu tư mạo hiểm đang hoạt động ở Ấn Độ bao gồm cả những công ty như Peak XV Partners, Lightspeed, Accel, Elevation Capital, Matrix India Partners, 3One4 Capital và Blume Ventures, đã có được nguồn vốn mới và lớn hơn trong 18 tháng qua.

Trái với dự đoán trên, Arkam's Chandra lại cho rằng, có khả năng tốc độ đầu tư sẽ tăng lên trong những tháng tới. “Những gì chúng tôi đang có chủ yếu là nguồn vốn sẵn có tại địa phương, mà tôi mong đợi sẽ hoạt động một cách hợp lý vì không có sự thái quá phi lý nào đến để đẩy giá trị lên cao. Điều đó vẫn có nghĩa là mọi người đang theo đuổi nhau để giành được bảng điều khoản cho những người sáng lập giỏi bởi vì trong hai năm tới sẽ có nhiều vốn hơn sẽ được triển khai,” ông nói.