Cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương nhận 1,5 tỷ để giúp Trung Nam hưởng ưu đãi giá điện, gây thiệt hại gần nghìn tỷ đồng cho EVN
Hồi tháng 4/2024, Trung Nam từng gửi đơn kiến nghị Bộ Công Thương về việc dự án điện mặt trời tại Ninh Thuận bị EVN "treo" thanh toán.
Trong kết luận điều tra vụ án Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Bộ Công Thương và các tỉnh, thành phố, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đề nghị truy tố cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng về tội danh Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Theo bản kết luận, với tư cách là Thứ trưởng, ông Vượng được giao phụ trách Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, trực tiếp chỉ đạo tham mưu xây dựng Dự thảo Quyết định số 13 quy định về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời tại Việt Nam.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, ông Vượng biết các chủ trương của Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng tại các cuộc họp về cơ chế, chính sách hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận đối với các dự án điện mặt trời. Tuy nhiên, vị lãnh đạo này lại chỉ đạo Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo dự thảo Quyết định số 13 theo hướng mở rộng diện đối tượng được hưởng giá điện ưu đãi, trái với Nghị quyết và chỉ đạo của Thủ tướng.
 |
| Dự án Nhà máy điện mặt trời Trung Nam - Thuận Nam |
Vì động cơ vụ lợi, để tạo cơ chế cho Dự án Nhà máy điện mặt trời Trung Nam - Thuận Nam được hưởng giá điện ưu đãi, ông Vượng đã lợi dụng chức vụ là Thứ trưởng Bộ Công Thương thống nhất chủ trương đề xuất cho dự án trên được phê duyệt bổ sung quy hoạch, đồng thời cố ý xin cơ chế giá ưu đãi vượt phạm vi cho phép.
Bên cạnh đó, cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương bị cáo buộc cố ý điều chỉnh câu chữ, thay đổi diện đối tượng được hưởng chính sách giá điện ưu đãi, đưa vào dự thảo Quyết định số 13 để giúp Dự án Trung Nam - Thuận Nam được vào diện được hưởng ưu đãi.
Khi thực hiện những hành vi trên, ông Vượng khai đã nhận 1,5 tỷ đồng từ CTCP Đầu tư xây dựng Trung Nam. Số tiền này, gia đình cựu Thứ trưởng đã nộp lại cho cơ quan điều tra.
Theo kết luận, việc ông Vượng lợi dụng chức trách, nhiệm vụ được giao, làm trái công vụ khiến Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) phải trả tiền mua điện với giá ưu đãi cho Dự án Nhà máy điện mặt trời Solar Farm Nhơn Hải và Dự án Trung Nam - Thuận Nam, gây thiệt hại hơn 937 tỷ đồng.
Dự án điện mặt trời Trung Nam - Thuận Nam tại Ninh Thuận kết hợp đầu tư trạm biến áp và các đường dây 500kV, 220kV đấu nối vào hệ thống điện Quốc gia, do Công ty TNHH Điện mặt trời Trung Nam - Thuận Nam (thuộc Trung Nam) làm chủ đầu tư.
Dự án có phần công suất 172MW bị Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) dừng huy động từ tháng 9/2022 với lý do không đáp ứng quy định hưởng giá FIT (giá bán điện cố định), bởi trong 172MW có 86MW trên diện tích đất (khoảng 108 ha) được chủ đầu tư thực hiện không đúng quy định pháp luật, tức đất chưa được chấp thuận, chưa đánh giá tác động môi trường, chưa nghiệm thu phòng cháy chữa cháy. Tới tháng 10/2023, phần công trình nhà máy điện trên diện tích 108ha của Trung Nam đã được Bộ Công Thương nghiệm thu trên cơ sở các xác nhận điều kiện về phòng cháy chữa cháy, đánh giá tác động môi trường, hợp đồng thuê đất dự án... để đưa vào khai thác, sử dụng.
Trong đơn gửi Thủ tướng hồi tháng 4/2024, Trung Nam cho biết, nhà máy điện mặt trời này đang đối diện với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng doanh thu từ nguồn phát điện. Cụ thể, sản lượng điện phát lên lưới từ tháng 10/2020 đến tháng 8/2022, khoảng 687 triệu kWh thuộc phần công suất 172MW, chưa được EVN thanh toán. Phần sản lượng này tương đương 813,6 tỷ đồng được tạm xác định theo khung giá điện của các nhà máy điện mặt trời chuyển tiếp.
Chủ đầu tư này cho biết đã nhiều lần đề nghị tạm thanh toán với đơn giá bằng 40% mức giá khung với các nhà máy điện mặt trời chuyển tiếp, nhằm giảm bớt khó khăn về tài chính nhưng chưa được giải quyết. Trung Nam thừa nhận vướng mắc là dự án được xây dựng trên 3 xã Phước Minh, Nhị Hà và Phước Ninh, huyện Thuận Nam nhưng giấy phép hoạt động điện lực chỉ thể hiện ở xã Phước Minh. Do vậy, từ tháng 10/2023 đến nay, EVN chỉ thanh toán một phần doanh thu phát điện tương ứng phần diện tích nhà máy thuộc xã Phước Minh. Tổng giá trị chưa thanh toán tương ứng phần diện tích còn lại khoảng 274,2 tỷ đồng.
Việc thiếu hụt doanh thu kéo dài khiến chủ đầu tư không thể đảm bảo nguồn kinh phí để vận hành, bảo trì hệ thống truyền tải 500kV Thuận Nam. Sau gần 4 năm đi vào vận hành, các thiết bị của hệ thống truyền tải 500kV hoạt động liên tục có thể hư hỏng bởi ngoài truyền tải nguồn điện từ dự án Trung Nam, đường dây còn giúp giải tỏa công suất cho toàn bộ các dự án năng lượng khác trong khu vực, gồm Nhiệt điện BOT Vân Phong 1, công suất 1.432MW.
"Các thiết bị hoạt động công suất cao có nguy cơ hư hỏng và cần được thay thế", chủ đầu tư cho hay. Đồng thời, Trung Nam cho biết không có kinh phí để đầu tư, mua sắm vật tư dự phòng, thay thế thiết bị hư hỏng sẽ dẫn tới sập hệ thống truyền tải, gây thiệt hại nặng về kinh tế, gồm trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho nhà đầu tư BOT Vân Phong.
Nhằm tránh nguy cơ xảy ra sự cố nghiêm trọng, công ty kiến nghị Chính phủ xem xét chỉ đạo EVN thanh toán đầy đủ doanh thu phát điện, hỗ trợ chủ đầu tư gỡ khó về tài chính, đảm bảo đủ kinh phí vận hành hệ thống truyền tải 500kV Thuận Nam.
>> Vụ 154 dự án điện mặt trời bị thanh tra: Bộ Công Thương chưa thể trình Chính phủ hướng xử lý
Đề nghị truy tố cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương gây thất thoát gần nghìn tỷ đồng tại EVN
Phó Thủ tướng ra chỉ đạo chủ chốt cho hai dự án nhiệt điện gần 4 tỷ USD tại tỉnh hẹp nhất Việt Nam
