Đẩy nhanh tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam

Chỉ số chứng khoán vừa có một phiên giao dịch trong biên độ hẹp, VN-Index ngày hôm qua chỉ dao động 4 điểm so với tham chiếu. Bên mua - bên bán liên tục giằng co qua lại mà không ghi nhận bên nào chiếm ưu thế. Thanh khoản thị trường cũng giảm mạnh so với phiên trước đó. Tổng giá trị giao dịch trên sàn HoSE chỉ đạt khoảng 11.000 tỷ, mức thấp gần nhất trong gần hai tháng qua. Sự chú ý của thị trường có lẽ đang tập trung nhiều vào các câu chuyện thay đổi chính sách, mang tính then chốt tới sự phát triển của thị trường chứng khoán trong thời gian tới.

Nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi vào năm 2025 là quyết tâm của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ. Nhiều thay đổi quan trọng về chính sách đã và đang được thực hiện trong năm qua để đạt mục tiêu trên. Đầu tuần này, định chế tài chính Morgan Stanley đã tới Việt Nam làm việc với Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước và thành viên thị trường về vấn đề nâng hạng.

PV VTV đã có cuộc phỏng vấn ông Young Lee, Giám đốc Điều hành Hoạt động Kinh doanh Cổ phiếu khu vực châu Á, Morgan Stanley với nhiều đánh giá tích cực cũng như gợi mở thêm giải pháp đẩy nhanh tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.

PV: Morgan Stanley đánh giá thế nào về quyết tâm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi?

Ông Young Lee - Giám đốc Điều hành Hoạt động Kinh doanh Cổ phiếu khu vực châu Á, Morgan Stanley: Tôi thật sự ấn tượng về sự quyết liệt và tốc độ triển khai các giải pháp cải thiện tiêu chí để nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam của Chính phủ và Bộ ban ngành. Tháng 4, chúng tôi mới gặp chủ tịch Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước và các thành viên thị trường để trao đổi về các giải pháp khả thi và trong lần trở lại này, chúng ta đã thấy Thông tư 68 có hiệu lực để có giải pháp giải quyết bài toán mua cổ phiếu không cần ký quỹ trước cho nhà đầu tư, tổ chức nước ngoài.

Tất cả chúng tôi đều đang cầu mong cho việc triển khai tốt đẹp, tôi cũng vừa trao đổi một đại diện công ty chứng khoán và họ cũng đang xem khi cổ phiếu về tài khoản sau T+2 thì hệ thống và giao dịch có mượt mà không. Tất nhiên giải pháp này mang tính trước mắt với sự hỗ trợ của công ty chứng khoán để đáp ứng tiêu chi thanh toán Delivery vs Payment (cổ phiếu về tài khoản thì trả tiền) còn thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn cần một giải pháp hỗ trợ thanh toán lâu bền hơn. Đó là Đối tác thanh toán bù trừ trung tâm (CCP).

*CCP cũng đang là một nội dung được đưa vào sửa đổi và lấy ý kiến trong Luật chứng khoán sửa đổi trình Quốc hội tại kỳ họp này. Hiện vẫn có một số ý kiến lo ngại về áp dụng CCP và việc cho phép các ngân hàng thương mại nước ngoài tham gia làm đối tác bù trừ thanh toán. Theo kinh nghiệm của Morgan Stanley, áp dụng CCP có rủi ro gì không?

- Bản chất của CCP là để giảm thiểu đi rủi ro của thị trường và các giao dịch chứng khoán. Nhìn ra quốc tế có thể thấy hầu khắp các thị trường chứng khoán đều đang áp dụng. Giải pháp thanh toán không cần ký quỹ mà Thông tư 68 đang cung cấp đang đặt nhiều áp lực vốn lên các công ty chứng khoán như SSI, HCM, VCI trong khi nếu có CCP, gánh nặng sẽ được chia sẻ thêm cho các bên ngân hàng, đơn vị lưu ký. Vì lúc đó thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ có một trung tâm bù trừ thanh toán, làm nhiệm vụ thu thập khoản vay ký quỹ, giám sát và giảm thiểu rủi ro.

Ở các thị trường đã áp dụng CCP, rủi ro đều được giảm thiểu kể cả với những thị trường cực kỳ nhiều biến động. Kể cả khi có công ty chứng khoán bị tạm dừng hoạt động, hay thậm chí phá sản, các sự kiện đó không ảnh hưởng đến hoạt động ổn định của thị trường. Một thị trường có sự bền vững như vậy sẽ có được lòng tin rất lớn của cộng đồng đầu tư quốc tế và đồng nghĩa với dòng vốn chảy về đó sẽ càng dồi dào. Tôi thực sự muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của CCP gắn với mục tiêu nâng hạng thành công thị trường chứng khoán Việt Nam một cách bền vững.

*Cảm ơn những chia sẻ của ông!

>> Lịch sự kiện và tin vắn chứng khoán ngày 6/11