Bộ Xây dựng đang đề xuất phương án cấp quyền sử dụng căn hộ chung cư (sổ hồng) theo tuổi thọ thiết kế các tòa nhà.
Nội dung này được nêu tại đề cương sửa đổi Luật Nhà ở.
Cụ thể, thời hạn sở hữu căn hộ chung cư được xác định cùng thời hạn sử dụng của công trình theo pháp luật về xây dựng (niên hạn công trình). Theo phương án này, chung cư sẽ được sở hữu có thời hạn như tùy theo thiết kế công trình hoặc theo thực tế sử dụng, theo dự án của từng loại nhà chung cư mà quy định có thời hạn sở hữu như 50 năm, 70 năm...
Ngoài ra, Bộ Xây dựng cũng dự thảo trình 1 phương án khác là thời hạn sở hữu chung cư theo quy định của pháp luật đất đai.
Theo ông Bùi Xuân Dũng - Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), công trình chung cư thiết kế tuổi thọ bao nhiêu thì cấp quyền sử dụng căn hộ theo tuổi thọ công trình.
Công trình chung cư không thể vĩnh cửu được nên hết thời hạn sử dụng cần được phá dỡ. Bộ Xây dựng nghiêng về phương án cấp sổ hồng có thời hạn cho căn hộ chung cư. Khi hết thời hạn sử dụng, các cơ quan chức năng sẽ kiểm định chất lượng công trình chung cư, nếu bảo đảm an toàn sẽ gia hạn thời gian sử dụng căn hộ cho người dân. Những căn hộ chung cư được cấp quyền sở hữu lâu dài trước thời hạn sửa Luật Nhà ở sẽ giữ nguyên thời hạn sử dụng lâu dài, không có chuyện hồi tố.
Theo ông Nguyễn Văn Đính - Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, chủ trương nêu trên là hợp lý. Bởi trước đây, khi giao nhà chung cư cho dân thì thường cấp quyền sở hữu lâu dài. Tuy nhiên khi chung cư cũ, hỏng nát muốn sửa lại, chỉnh trang rất khó khăn vì liên quan đến quyền lợi của người dân. Đây là một vấn đề mà cả cơ quan quản lý, doanh nghiệp và cả người dân chưa tìm được tiếng nói chung.
“Như đất ở thì người dân có thể ở lâu dài, nhà hỏng người dân tự sửa, nó là tài sản riêng. Còn chung cư thì nó lại là tài sản chung, mỗi người dân chỉ có một hoặc vài căn hộ...", ông Đính nói.
Ông Đính cũng cho rằng, nên có sự thay đổi, tính toán lại tuổi đời của từng chung cư. Cụ thể, nếu chung cư còn sử dụng tốt thì có thể tiếp tục cho gia hạn. Còn chung cư đã xuống cấp thì phải yêu cầu người dân bàn giao lại đúng với thời hạn trong hợp đồng.
Theo ông Nguyễn Mạnh Khởi - Phó Cục trưởng Cục quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), nhiều nước trên thế giới đã quy định nội dung này từ lâu. Có nước quy định thời gian sở hữu đến 100 năm còn thường thì quy định thời gian sở hữu là 40 năm, có nước 70 năm.
Bên cạnh các ý kiến đồng tình, cũng có những ý kiến không đồng tình với đề xuất cấp sổ hồng chung cư có thời hạn của Bộ Xây dựng.
Ông Đinh Tuấn Hải (Hoàng Mai, TP Hà Nội) cho biết, nếu chỉ sở hữu căn hộ chung cư có thời hạn 50 năm, 70 năm thì giống như người đi thuê nhà dài hạn. Người dân mua chung cư thường mong muốn được an cư lạc nghiệp và sau này được để lại cho con cái. Nếu mua chung cư có thời gian sẽ khiến nhiều người cân nhắc khi mua chung cư.
Theo ông Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI, Luật Nhà ở 2014 quy định cấp quyền sử dụng chung cư có thời hạn nhưng chưa có quy định hướng dẫn chi tiết dưới luật nên chưa thực hiện được. Việc cấp sổ hồng có thời hạn cho chung cư nên có cơ chế khuyến khích đa số người dân sử dụng nhà chung cư để tránh lãnh phí tài nguyên đất đai, bảo đảm lợi ích chung xã hội. Do đó, cần ghi nhận quyền sử dụng đất các tòa chung cư là của người dân đang sống tại chung cư.
