Khai thác 'mỏ vàng' du lịch đêm tại Việt Nam

Đề án đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, các địa bàn Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Hội An (Quảng Nam), Đà Lạt (Lâm Đồng), Cần Thơ, Phú Quốc (Kiên Giang), Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu phải có tối thiểu một mô hình về phát triển sản phẩm du lịch đêm. Hình thành tổ hợp giải trí đêm riêng biệt tại Hà Nội, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh. Tăng thời gian lưu trú trung bình của khách du lịch ở các địa bàn thực hiện Đề án ít nhất 1 đêm.

Đến năm 2030, mở rộng hình thành tổ hợp giải trí đêm riêng biệt tại các trung tâm du lịch lớn như: Quảng Ninh, Hải Phòng, Thừa Thiên Huế, Hội An (Quảng Nam), Nha Trang (Khánh Hòa), Đà Lạt (Lâm Đồng), Cần Thơ, Phú Quốc (Kiên Giang), Bà Rịa - Vũng Tàu; Phát triển đồng bộ sản phẩm du lịch đêm tại các trung tâm du lịch, nơi có lượng khách du lịch tập trung đông. Hình thành thương hiệu sản phẩm du lịch đêm của Việt Nam.

Để giữ chân khách du lịch trong và ngoài nước bằng các hoạt động vui chơi, giải trí hấp dẫn về đêm thì không chỉ Hà Nội mà cả Huế, Hội An, TP Hồ Chí Minh và nhiều địa phương khác vẫn còn đang bối rối. Với du khách thích khám phá, trải nghiệm Việt Nam, khi màn đêm buông xuống, câu hỏi thường trực trong đầu luôn là: Chơi gì, chơi ở đâu, có gì hay, giá cả ra sao...?

Đề án đã đặt ra 5 mô hình phát triển sản phẩm du lịch đêm như một gợi ý cho các địa phương còn đang loay hoay xây dựng thương hiệu du lịch đêm. Một là, mô hình hoạt động biểu diễn văn hoá, nghệ thuật; Hai là mô hình hoạt động thể thao, chăm sóc sức khỏe, làm đẹp; Ba là mô hình mua sắm, giải trí đêm; Bốn, mô hình tham quan du lịch đêm; và cuối cùng là mô hình giới thiệu văn hóa ẩm thực, dịch vụ ăn uống về đêm.

Cụ thể, mô hình hoạt động biểu diễn văn hoá, nghệ thuật với dịch vụ đặc trưng gồm biểu diễn thực cảnh, nghệ thuật truyền thống và đương đại, hoạt động điện ảnh, chương trình âm nhạc, trình diễn ánh sáng, thời trang, lễ hội pháo hoa, lễ hội hóa trang, diễu hành, nghệ thuật đường phố. Ưu tiên lựa chọn chương trình biểu diễn văn hóa nghệ thuật quy mô lớn, đẳng cấp quốc gia và quốc tế, giàu tính sáng tạo, có tính nghệ thuật cao, mang đậm bản sắc truyền thống văn hóa dân tộc vùng miền và tinh hoa nghệ thuật thế giới, phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam.

Mô hình hoạt động thể thao, chăm sóc sức khỏe, làm đẹp có dịch vụ đặc trưng là tổ chức cung cấp dịch vụ thể thao như bóng chuyền, chạy bộ, nhảy vũ điệu, yoga, câu cá... các hoạt động chăm sóc sức khỏe, làm đẹp về đêm; định kỳ tổ chức lễ hội, liên hoan, giải đấu, sự kiện thể thao trong nước và các hoạt động giao lưu thể thao, trình diễn quốc tế.

Mô hình mua sắm, giải trí đêm tổ chức dịch vụ mua sắm tại chợ đêm, đường phố, hệ thống bán lẻ, trung tâm thương mại, tổ hợp mua sắm giải trí; tổ chức các sự kiện trưng bày giới thiệu sản phẩm hàng hóa vùng miền, sản phẩm nghề truyền thống; tổ chức lễ hội, chương trình, sự kiện, vui chơi giải trí tổng hợp về đêm có tính chất thường kỳ; khai thác dịch vụ casino và hoạt động vui chơi có thưởng tại những địa điểm đã được cấp phép hoạt động...

Mô hình tham quan du lịch đêm tổ chức hoạt động tham quan, giải trí về đêm (kéo dài đến 24h) sử dụng phương tiện vận chuyển hiện đại và truyền thống, các phương tiện mang đặc trưng của điểm đến để tham quan thành phố, tìm hiểu di tích lịch sử, văn hóa, công trình nghệ thuật, bảo tàng, danh lam thắng cảnh... Xây dựng các chương trình du lịch hấp dẫn về đêm trên cơ sở khai thác giá trị nghệ thuật, văn hóa, lịch sử, cảnh quan thiên nhiên.

Mô hình giới thiệu văn hóa ẩm thực, dịch vụ ăn uống về đêm sẽ cung cấp sản phẩm, dịch vụ ăn uống giới thiệu ẩm thực truyền thống Việt Nam và ẩm thực nổi tiếng thế giới.

Theo ông Nguyễn Minh Mẫn, Giám đốc Truyền thông - Marketing Cty TST Tourist cho rằng, nhiều hoạt động du lịch được quy hoạch bài bản sẽ phát huy hiệu quả tối đa vào cả ban ngày lẫn ban đêm. Ban ngày, du lịch địa phương có thể khai thác các điểm tham quan, ẩm thực, mua sắm. Ban đêm cũng có những dịch vụ giải trí tương tự như ẩm thực, mua sắm, ngắm thành phố lên đèn bằng buýt, đường sông, xe điện, du thuyền. “Cần thay đổi hiện trạng chung để các địa phương từ chỗ là điểm dừng chân trở thành điểm đến hấp dẫn. Để làm được điều này, ngành du lịch cần sự đầu tư kỹ lưỡng về trí tuệ, chất xám, đồng thời thăm dò và đánh giá đúng trữ lượng cũng như đối tượng thụ hưởng”.

Ông Mẫn nói thêm: “Những địa phương hút khách du lịch như thành phố Hồ Chí Minh còn rất nhiều tiềm năng, lợi thế như môi trường trải nghiệm giá trị văn hóa đặc sắc, khám phá bảo tàng ngoài trời, trung tâm mua sắm miễn thuế, quà lưu niệm đa dạng từ chất liệu gốm sứ, đá quý, thủy tinh, mây tre lá, dừa, lục bình, gỗ, sơn mài...”.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố phối hợp với các bộ, ngành và liên kết các địa phương trong vùng lựa chọn, định hướng nội dung phát triển sản phẩm du lịch đêm, chú trọng sản phẩm du lịch mang giá trị văn hóa sâu sắc, là lợi thế của địa phương, tạo điểm nhấn và khác biệt, hạn chế trùng lặp giữa các địa phương.

Đề án đặt ra các giải pháp cần phải thực hiện về quy hoạch và quản lý đô thị, cơ chế chính sách, tổ chức và quản lý dịch vụ, nguồn nhân lực, đầu tư, định hướng thị trường và xúc tiến quảng bá và ứng dụng công nghệ thông tin. Trong đó, đáng chú ý sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu hỗ trợ quản lý đồng bộ và hiệu quả hoạt động du lịch đêm. Triển khai các ứng dụng, tiện ích hỗ trợ khách du lịch, ưu tiên triển khai ứng dụng Du lịch Việt Nam an toàn và thẻ du lịch thông minh. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong thanh toán trực tuyến, sử dụng công nghệ tự động hóa trong cung cấp dịch vụ tại các mô hình phát triển sản phẩm du lịch đêm. Bên cạnh đó, Đề án cũng đặt ra các giải pháp cụ thể như: Khuyến khích các nhà hát, bảo tàng, thư viện, triển lãm, rạp chiếu phim, trung tâm văn hóa, thương mại, hệ thống nhà hàng, các cơ sở cung cấp dịch vụ đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, đa dạng hóa các sản phẩm, dịch vụ và nâng cao chất lượng dịch vụ, để mở cửa phục vụ du khách về đêm. Khuyến khích các điểm tham quan, di tích lịch sử, văn hóa, bảo tàng.. tổ chức các chương trình tham quan, trải nghiệm đặc sắc, hấp dẫn; liên kết với các doanh nghiệp lữ hành, du lịch tổ chức chương trình phục vụ khách du lịch vào ban đêm.

Bên cạnh đó, công tác tăng cường quản lý điểm đến, thiết lập trung tâm hỗ trợ du khách phải được quan tâm. Triển khai đồng loạt các ứng dụng trên thiết bị di động, đường dây nóng, để hỗ trợ, cung cấp thông tin và giải quyết kịp thời các vấn đề an ninh trật tự, vệ sinh an toàn thực phẩm, môi trường ảnh hưởng đến du khách. Bố trí hệ thống camera giám sát và các biện pháp đảm bảo an ninh, an toàn trong khu vực tổ chức hoạt động du lịch ban đêm.

Mặc dù Đề án phát triển kinh tế ban đêm ở Việt Nam đã được phê duyệt từ lâu nhưng thực tế vẫn tồn tại không ít vướng mắc. Tháng 7/2020, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1129/QĐ-TTg Phê duyệt Đề án phát triển kinh tế ban đêm ở Việt Nam. Cho đến nay, thương hiệu du lịch đêm vẫn chưa thực sự có bản sắc. Với những giải pháp cụ thể trong Đề án lần này, “mỏ vàng” du lịch đêm được kì vọng sẽ mở trang mới cho du lịch Việt Nam sau khi thời hạn thị thực điện tử (e-visa) đã được nâng từ 30 lên 90 ngày. Du lịch Việt Nam, nhất là du lịch đêm đang rất cần sự sáng tạo để níu chân khách hàng càng lâu càng tốt. Một số chuyên gia hiến kế, địa phương cần quy hoạch các tuyến phố đi bộ có phố ẩm thực đặc trưng cho từng vùng miền, tạo dấu ấn riêng biệt để du khách nhớ đến các tuyến phố này.

Từ đầu năm 2023, lượng tìm kiếm về du lịch Việt Nam liên tục tăng trong top đầu thế giới. Lượng tìm kiếm tăng từ vị trí thứ 11 lên vị trí thứ 6. Việt Nam là điểm đến duy nhất trong Đông Nam Á nằm ở nhóm này. Việt Nam có mức tăng trưởng ở nhóm 10% đến 25%, xếp thứ 6 trên thế giới, cao hơn nhiều so với mức tăng trưởng chung của khu vực Đông Nam Á (-10% đến 10%).