Không nên giao Tổng Liên đoàn Lao động làm chủ đầu tư nhà ở xã hội

Chiều 25/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Nhà ở (sửa đổi).

Một trong những vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau là quy định Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam là chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân.

Ngày 3/8, Tổng LĐLĐ Việt Nam đề xuất cơ quan này chỉ thực hiện dự án nhà ở với tư cách là cơ quan chủ quản mà không phải trực tiếp với vai trò là chủ đầu tư dự án; đồng thời chỉ thực hiện dự án nhà ở xã hội để cho thuê. Các dự án này sử dụng nguồn vốn là tài chính công đoàn. Nhà ở cho thuê được quản lý vận hành như đối với nhà ở do Nhà nước đầu tư.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, nhiều ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật tán thành theo đề xuất này, vì sẽ bổ sung nguồn lực đầu tư dự án nhà ở xã hội, góp phần cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống cho công nhân, người có thu nhập thấp.

Nhưng đây là các dự án nhà ở công nhân để cho thuê, vốn đầu tư lớn nhưng thời gian thu hồi vốn dài nên cần bổ sung đánh giá tác động về nguồn lực đầu tư và khả năng thu hồi vốn.

Một số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị, dự thảo luật không không nên quy định Tổng LĐLĐ Việt Nam là chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân. Bởi, vấn đề này chưa được đánh giá tác động kỹ về nguồn lực, có thể làm phát sinh nhiều vấn đề liên quan đến hiệu quả thực hiện dự án, khả năng bảo toàn vốn. Mặt khác, với cơ chế như Tổng LĐLĐ Việt Nam đề xuất (nguồn vốn là tài chính công đoàn, chỉ thực hiện dự án nhà ở xã hội để cho thuê, thu hồi vốn chậm) thì sẽ không có đủ nguồn lực đạt mục tiêu đến 2030 tất cả các khu công nghiệp, khu chế xuất đều có thiết chế công đoàn.

Ngoài ra, đây là vấn đề mới, còn nhiều nội dung chưa được làm rõ, quá trình thí điểm thời gian qua (theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ) còn nhiều vướng mắc, chưa đủ độ “chín” để quy định trong luật.

Cho ý kiến về nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương không đồng tình quy định việc Tổng LĐLĐ Việt Nam là chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân.

Ông cho rằng, cần nghiên cứu lại chức năng, nhiệm vụ quyền hạn của các tổ chức chính trị - xã hội, có nên làm chủ đầu tư nhà ở xã hội hay không. Việc này nên giao cho UBND cấp tỉnh, UBND cấp huyện làm.

“Tổng LĐLĐ Việt Nam không nên 'ôm' việc này, vì không khéo không hoàn thành nghiệm vụ, coi chừng cán bộ vi phạm”, Phó Chủ tịch Quốc hội đưa ra lời khuyên.

Ông Phương đặt vấn đề với tình hình tinh giản biên chế như hiện nay, Tổng LĐLĐ sẽ không đủ lực lượng để làm chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân. Theo ông, cơ quan này nên làm đúng chức năng nhiệm vụ của tổ chức chính trị xã hội là giám sát, phản biện xã hội, tham mưu chính sách công nhân cho tốt.

“Đại diện quyền lợi cho công nhân không phải bất cứ cái gì cũng làm”, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh và cho rằng phải tính toán kỹ, cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra cũng nên nghiên cứu lại.

Đồng tình với ý kiến của Phó Chủ tịch Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị cân nhắc việc Tổng LĐLĐ làm chủ đầu tư nhà ở xã hội. Theo bà Nga, ngay việc cho thuê như đề xuất của Tổng LĐLĐ cũng cần có đánh giá tác động toàn diện.

Trong khi đó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết thực tế Tổng LĐLĐ đã làm chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội ở ngoại thành Hà Nội. Nên bà cho rằng quy định Tổng LĐLĐ Việt Nam là chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân là phù hợp.

Tuy nhiên bà Nguyễn Thúy Anh cũng đề nghị, Tổng LĐLĐ Việt Nam xây dựng đề án báo cáo để thuyết phục được Đại biểu Quốc hội.