Lạm phát trong nước và suy thoái ở Mỹ - "cơn ác mộng" đối với kinh tế Đông Nam Á

Nguy cơ suy thoái kinh tế Mỹ ngày càng lớn

Giới phân tích ở Phố Wall cho rằng khả năng rơi vào suy thoái của kinh tế Mỹ đã tăng lên sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) tiến hành đợt tăng lãi suất mạnh nhất kể từ năm 1994 và số liệu thống kê cho thấy hoạt động tiêu dùng yếu đi.

Theo SCMP, khi Đông Nam Á bắt đầu dỡ bỏ dần các biện pháp hạn chế nghiêm ngặt đối với hoạt động kinh doanh và di chuyển từ năm ngoái, các ngân hàng trung ương trong khu vực dự kiến sẽ điều chỉnh lãi suất cơ bản sao cho phù hợp với kế hoạch của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).

Nhưng những kế hoạch tốt nhất được các nhà hoạch định tài chính đưa ra cuối cùng lại đổ bể do chiến dịch quân sự của Nga vào tháng 2, khiến lạm phát tăng nhanh ngoài dự kiến.

Tác động kép của gián đoạn chuỗi cung ứng thực phẩm và giá dầu tăng cao đã góp phần làm cho mức lạm phát chạm mức đỉnh trong 40 năm tại Mỹ. Fed buộc phải nâng lãi suất thêm 75 điểm cơ bản vào hôm 16/5 trong nỗ lực kiềm chế giá tiêu dùng.

Các quan chức Fed cho biết một đợt tăng 75 điểm cơ bản nữa có thể xảy ra. Cục Dự trữ Liên bang kỳ vọng nền kinh tế Mỹ sẽ chậm lại đáng kể và dẫn đến gia tăng tỷ lệ thất nghiệp, làm dấy lên lo ngại về một cuộc suy thoái.

Nhưng với việc hầu hết quốc gia ASEAN mới chỉ bắt đầu phục hồi kinh tế sau hai năm gián đoạn do đại dịch COVID. Liệu các quốc gia này có thể vừa giải quyết lạm phát trong nước, vừa đối phó với suy thoái của Mỹ?

Hành động của các ngân hàng trung ương 

Theo ông Brian Tan, nhà kinh tế cao cấp của Barclays, ASEAN-5 (tức 5 nền kinh tế lớn nhất trong nhóm 10 thành viên) đã tăng lãi suất cơ bản hoặc thực hiện một số biện pháp khác nhằm kiềm chế lạm phát.

Singapore dẫn đầu nhóm với hai động thái thắt chặt chính sách liên tiếp vào tháng 1 và tháng 4. Malaysia và Philippines theo sau vào tháng 5, trong khi Thái Lan và Indonesia cho đến nay vẫn giữ nguyên lãi suất.

Ông Tan cũng cho biết Barclays không kỳ vọng Mỹ sẽ bước vào một cuộc suy thoái, mặc dù thừa nhận rằng vẫn còn rủi ro, đặc biệt là khi nền kinh tế có xu hướng nghiêng về lạm phát cao hơn là tăng trưởng thấp.

“Bất cứ ai nhìn vào lịch sử sẽ nhận thấy rằng khi Mỹ giải quyết lạm phát cao, Fed và các ngân hàng trung ương sẽ gây ra suy thoái”, ông nói. “Liệu chúng ta có đủ động lực phục hồi ở Đông Nam Á để bù đắp hay không? Nếu suy thoái xảy ra trong năm nay thì trong tương lai gần ASEAN vẫn có thể chống đỡ bởi nền kinh tế đang phục hồi nhanh sau đại dịch COVID”.

“Nhưng nếu suy thoái xảy ra muộn hơn trong chu kỳ, có thể vào năm sau hoặc hai năm tới khi đà phục hồi đã mất dần, mọi thứ sẽ trở nên phức tạp,” ông nói.

Ông David Mann, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á - Thái Bình Dương, Trung Đông và châu Phi của Viện Kinh tế Mastercard, cho biết các quốc gia trong ASEAN-5 sẽ phải đối mặt với những thách thức khác nhau nếu suy thoái xảy ra.

Trong đó Singapore, Malaysia và Thái Lan có thể bị ảnh hưởng nặng nề nhất do phụ thuộc vào xuất khẩu. Philippines có thể sẽ bị tác động bởi du lịch và kiều hối, hai yếu tố đóng góp lớn vào GDP của nước này, trong khi Indonesia có khả năng chứng kiến ​​hoạt động kinh tế trong nước chậm lại nếu đồng Rupiah bị bán tháo.

Tuy nhiên, hầu hết các ngân hàng trung ương ASEAN "có dư địa chính sách để chuyển sang chống lạm phát, vì nhu cầu đang phục hồi lành mạnh sau khi nới lỏng các hạn chế COVID", ông Mann nói

Về vấn đề thời gian, ông Tan cho biết các ngân hàng trung ương trong khu vực tốt nhất nên đưa ra các quyết định khó khăn ngay bây giờ thay vì sau này, khi mọi thứ có thể trở nên khó quản lý hơn.

“Các ngân hàng trung ương nên hành động và tạo dựng uy tín của ngay bây giờ, giảm lạm phát xuống mức bình thường và tránh tình huống phải thắt chặt ở mức khắc nghiệt hơn sau này”, ông nói.