Láng giềng Việt Nam lập kỷ lục lò phản ứng hạt nhân hoạt động lâu nhất: Giúp tiết kiệm 4,19 triệu tấn than đá, giảm 10,98 triệu tấn khí thải CO2
Trong bối cảnh cả hai tổ máy của Trung Quốc đang tiến gần mốc 30 năm hoạt động, một chương trình đại tu quy mô lớn đã được khởi động để kéo dài vòng đời lò phản ứng thêm 3 thập kỷ.
Tổ máy số 1 của nhà máy hạt nhân Qinshan giai đoạn III vừa thiết lập cột mốc mới khi vận hành liên tục suốt 738 ngày trước khi dừng hoạt động vào đầu tháng 5. Đây là chuỗi hoạt động không gián đoạn dài nhất từng được ghi nhận tại Trung Quốc và kỷ lục thế giới đối với lò phản ứng hạt nhân CANDU-6.
Chu kỳ hoạt động kéo dài này khởi đầu từ ngày 24/4/2023. Trong gần 2 năm liên tục vận hành, tổ máy đã tạo ra hơn 12,5 tỷ kWh điện – khối lượng đủ để thay thế 4,19 triệu tấn than tiêu chuẩn và giúp cắt giảm khoảng 10,98 triệu tấn khí thải CO2, theo số liệu từ Tập đoàn Hạt nhân Quốc gia Trung Quốc (CNNC) và World Nuclear News.
Hiệu suất vượt trội của Qinshan III cho thấy độ tin cậy cao của công nghệ CANDU, một trong số ít loại lò phản ứng hạt nhân có khả năng tiếp nhiên liệu mà không cần ngừng hoạt động.
Đây cũng là yếu tố then chốt giúp CANDU lập kỷ lục vận hành kéo dài như vậy. Hiện có chín lò phản ứng CANDU-6 đang được vận hành tại các quốc gia như Romania, Argentina, Canada, Hàn Quốc và Trung Quốc.
Tên gọi CANDU là viết tắt của “CANada Deuterium Uranium” – dòng lò phản ứng nước nặng áp lực (PHWR) do Canada phát triển từ những năm 1950–1960, sử dụng nước nặng (deuterium oxide) làm chất điều hòa còn nhiên liệu là uranium tự nhiên.
Một đặc điểm nổi bật của thiết kế này là cấu trúc bể calandria nằm ngang, chứa 480 ống dẫn cho phép làm mát bằng nước ở nhiệt độ cao. Nhờ hai đầu nối riêng biệt, các ống có thể được tiếp nhiên liệu riêng lẻ mà không cần dừng toàn bộ lò phản ứng, tạo điều kiện cho quá trình vận hành liên tục trong thời gian dài.
Kỷ lục vận hành lâu nhất thế giới hiện vẫn thuộc về tổ máy số 1 của nhà máy Darlington tại Canada, với 1.106 ngày hoạt động liên tiếp trước khi dừng vào tháng 2/2021.
Qinshan III gồm hai tổ máy CANDU-6 chính thức hoạt động lần lượt vào các năm 2002 và 2003. CNNC là đơn vị sở hữu chính, trong khi Công ty Điện hạt nhân Qinshan 3 chịu trách nhiệm vận hành hàng ngày.
Với tuổi đời đã gần 30 năm – bằng với giới hạn thiết kế ban đầu – cả hai tổ máy hiện đang bước vào giai đoạn đại tu lớn. Dự án tân trang nhằm kéo dài thời gian hoạt động thêm ba thập kỷ, bao gồm việc thay mới toàn bộ các kênh nhiên liệu và hàng nghìn thiết bị phụ trợ khác.
Đây là nhiệm vụ kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi tháo dỡ và lắp đặt chính xác từng ống áp lực – những đường dẫn nhiên liệu phải chịu điều kiện khắc nghiệt về nhiệt độ và áp suất trong suốt hàng chục năm.
Theo Interesting Engineering
