Liên minh hạt nhân đối phó Trung Quốc có nguy cơ tan rã vì 'nước Mỹ trên hết'
Liên minh tàu ngầm hạt nhân ba bên đối mặt trì hoãn, vượt ngân sách và lo ngại ảnh hưởng đến năng lực quốc phòng Mỹ.
Tương lai Aukus dưới lăng kính mới của Mỹ
Lầu Năm Góc đã khởi động một cuộc rà soát đối với thỏa thuận Aukus — được ký kết dưới thời Tổng thống Joe Biden nhằm phát triển tàu ngầm hạt nhân giữa Mỹ, Anh và Úc — trong bối cảnh chính quyền Trump muốn chuyển bớt gánh nặng quốc phòng tập thể cho các đồng minh và đảm bảo Mỹ có đủ năng lực hải quân cho riêng mình.
Theo tuyên bố từ Lầu Năm Góc, cuộc rà soát sẽ đánh giá liệu thỏa thuận được ký năm 2021 này có “phù hợp với chương trình nghị sự ‘Nước Mỹ Trên Hết’ của Tổng thống” hay không.
“Như Bộ trưởng Quốc phòng Hegseth đã nhấn mạnh, điều này có nghĩa là đảm bảo quân đội Mỹ luôn trong trạng thái sẵn sàng cao nhất, các đồng minh phải thực sự gánh vác phần việc của mình trong phòng thủ tập thể, và năng lực công nghiệp quốc phòng phải đáp ứng đủ nhu cầu trong nước”, tuyên bố nêu rõ.
Úc ký kết thỏa thuận an ninh Aukus với Mỹ và Anh vào tháng 9 năm 2021, trong khuôn khổ chiến lược xoay trục của Washington và London nhằm tăng cường hiện diện tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương trong bối cảnh sức mạnh quân sự của Trung Quốc ngày càng gia tăng.
Thỏa thuận này bao gồm việc Mỹ bán cho Úc tối đa 5 tàu ngầm lớp Virginia, và trong giai đoạn sau đó, Canberra và London sẽ cùng phát triển thế hệ tàu ngầm tiếp theo – dự kiến mang tên SSN Aukus.
Chương trình chậm tiến độ, Mỹ lo thiếu tàu
Tuy nhiên, chương trình đóng tàu ngầm của Mỹ hiện đang gặp nhiều trở ngại do chậm tiến độ và đội chi phí. Một số quan chức trong chính quyền Trump đã đặt câu hỏi về tính hợp lý của chương trình. Năm ngoái, một nghị sĩ cấp cao của Mỹ tiết lộ rằng mẫu tàu ngầm tấn công hạt nhân mới bị chậm tiến độ hai năm và dự kiến vượt ngân sách tới 17 tỷ USD từ nay đến năm 2030.
Những người hoài nghi, trong đó có Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách chính sách Elbridge Colby, cho rằng chương trình Aukus có thể gây bất lợi cho khả năng sẵn sàng chiến đấu của Mỹ. Năm ngoái, ông đăng trên mạng xã hội rằng: “Việc có ít tàu ngầm tấn công hạt nhân (SSN) vào đúng thời điểm và đúng nơi cần thiết sẽ là một sai lầm nghiêm trọng”.
