Loại cá xưa đầy ngoài đồng, giờ 'lên đời' thành đặc sản phố thị giá cao vẫn được săn lùng
Từ một loài cá quen thuộc ngoài đồng, cá rô đồng ngày nay không chỉ là món ăn gợi nhớ ký ức tuổi thơ, mà còn là món đặc sản giàu dinh dưỡng, được nhiều người thành phố săn tìm.
Cá rô đồng, hay còn gọi là cá rô gai, từ lâu đã trở thành hình ảnh quen thuộc trong ký ức của người dân vùng quê Việt. Đây là loài cá nước ngọt phổ biến, thường sống ở ao hồ, mương rạch, ruộng lúa. Nhỏ bé, bình dị nhưng thịt cá rô đồng lại ngọt, dai và béo ngậy, mang hương vị đặc trưng mà ít loại cá nào sánh kịp.
Mùa cá rô đồng – khi mưa về trên ruộng lúa
Mùa cá rô đồng thường bắt đầu từ tháng 5 – tháng 6 âm lịch, khi những cơn mưa đầu mùa đổ xuống, nước dâng đầy đồng ruộng. Đây là lúc từng đàn cá rô kéo nhau tìm nơi trú ngụ, sinh sản. Đến tháng 10 – tháng 11 âm lịch, khi lúa trổ đòng, cá rô ăn lúa non nên thịt mềm, thơm mùi sữa – cũng là thời điểm cá ngon nhất trong năm.
Với người dân quê, hình ảnh xắn quần, cầm rổ ra đồng bắt cá rô, hay rủ nhau câu cá giữa trưa hè rồi nhóm lửa nướng ngay trên bờ ruộng đã trở thành ký ức không thể quên. Mùi cá rô nướng quyện cùng khói rơm, khói củi gợi nhớ hương vị tuổi thơ – những ngày nghèo mà ấm áp, vui tươi.
Thịt dai, ngọt và béo – nguyên liệu cho nhiều món ngon
Cá rô đồng có thân nhỏ, màu xanh xám hoặc xám nhạt, bụng sáng, đuôi có chấm đen tròn đặc trưng. Dù nhiều xương, nhưng thịt cá dai, ngọt và có vị béo tự nhiên. Nhờ vậy, cá rô đồng được chế biến thành vô số món ăn dân dã mà ngon miệng: chiên xù, kho tộ, kho khế, nấu chua với lá me, nấu canh rau cải hay nướng rơm.
Trong đó, canh cải nấu cá rô được xem là đặc sản của mùa gặt. Thịt cá được gỡ khéo léo, ướp nước mắm, tiêu, gừng rồi cho vào nồi nước dùng nấu cùng cải bẹ xanh. Vị cay nhẹ của gừng hòa với vị ngọt thanh của cá tạo nên món canh giản dị mà đầy quyến rũ.
Trước kia, cá rô đồng là món ăn quen thuộc trong bữa cơm nông dân. Sau mỗi buổi ra đồng, chỉ cần vớt vài con cá trong mương là đã có bữa cơm ngon. Nhưng nay, khi môi trường thay đổi, ruộng đồng bị thu hẹp, việc sử dụng thuốc trừ sâu khiến cá rô đồng tự nhiên ngày càng hiếm.
Không còn dễ bắt như xưa, cá rô đồng giờ đã trở thành đặc sản “hiếm có khó tìm”, được người thành thị săn lùng. Tại các chợ hoặc cửa hàng hải sản, cá rô đồng tự nhiên có giá 100.000 – 150.000 đồng/kg, còn loại rút xương, đóng gói sẵn lên tới 250.000 đồng/kg.
