Mặt hàng dự kiến mang về cho Việt Nam 16,2 tỷ USD từ xuất khẩu, được hưởng lợi lớn dưới thời Trump 2.0

Cơ hội đi kèm rủi ro

Tại Tọa đàm "Ngành gỗ Việt Nam trước thay đổi của thị trường xuất khẩu", ông Đỗ Xuân Lập, Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam dự báo, năm 2024, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt trên 16,2 tỷ USD.

Trong đó, Mỹ là thị trường chủ lực và quan trọng nhất của ngành gỗ Việt Nam với giá trị xuất khẩu sang thị trường này chiếm 56% tổng kim ngạch xuất khẩu, đạt gần 9 tỷ USD và nhập khẩu từ thị trường này đạt trên 230 triệu USD.

Thị trường Mỹ có thể có những thay đổi rất lớn trong thời gian tới và có thể mở ra nhiều cơ hội cho Việt Nam.

Cũng theo ông Lập, thị trường Mỹ có thể có những thay đổi rất lớn trong thời gian tới. Những thay đổi này có thể được tạo ra do chính sách thuế mới được Chính phủ Mỹ áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu trong tương lai.

Trung Quốc, Mexico và Việt Nam lần lượt là 3 quốc gia có thặng dư thương mại lớn nhất với Mỹ. Chính phủ Mỹ dự kiến sẽ đưa ra mức thuế 60% đối với tất cả các hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc và 15 - 20% đối với hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia khác.

“Với sự thay đổi chính sách sắp tới của thị trường Mỹ dưới chính quyền của Tổng thống Donald Trump, Việt Nam nói chung và ngành gỗ nói riêng có thể được hưởng lợi từ mức thuế cao của Mỹ áp dụng đối với hàng hóa từ Trung Quốc”, ông Lập cho biết.

Tuy nhiên, vị lãnh đạo ngành gỗ cũng cho rằng, nếu không kiểm soát tốt khâu nhập khẩu và đầu tư từ Trung Quốc vào Việt Nam, Việt Nam có thể chịu các tác động tiêu cực. Thêm vào đó, Mỹ cũng có thể áp dụng các mức thuế mới đối với hàng hóa từ Việt Nam, trong đó có các mặt hàng gỗ. Điều này sẽ gây ra các khó khăn trong khâu xuất khẩu và tác động tới sản xuất.

Đồng quan điểm, TS. Huỳnh Thế Du, Giảng viên, quản lý Chương trình Chính sách công và Môi trường Đại học Indiana nhận định, một số thay đổi trong chính sách thương mại của Mỹ bên cạnh việc đem những cơ hội cũng kèm theo một số rủi ro cho ngành gỗ Việt Nam.

Ông Du cho hay, trước tiên là áp lực từ các biện pháp phòng vệ thương mại. Cụ thể, ngành gỗ Việt Nam đối mặt với nguy cơ bị áp thuế chống bán phá giá hoặc thuế chống trợ cấp. Mỹ có thể điều tra và áp thuế nếu phát hiện gian lận xuất xứ hoặc chuyển tải từ nước thứ ba. Ví dụ như việc Trung Quốc chuyển hàng qua Việt Nam để né thuế…

Bên cạnh đó là sự cạnh tranh gia tăng từ các nhà cung cấp khác. Những quốc gia như Malaysia, Indonesia, và Thái Lan có thể tận dụng lợi thế để tăng xuất khẩu gỗ sang Mỹ, gây áp lực cạnh tranh lên sản phẩm của Việt Nam. Mỹ cũng tăng cường hỗ trợ ngành gỗ nội địa, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.

>>Lộ diện 6 thị trường xuất khẩu tỷ đô của Việt Nam tại ASEAN

Chú ý vấn đề nguồn gốc

Cũng theo TS. Huỳnh Thế Du, để thích ứng với các yêu cầu mới từ chính sách của Mỹ, các doanh nghiệp gỗ cần tăng cường đầu tư vào công nghệ, đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng sản phẩm và tuân thủ luật pháp quốc tế.

Ngành gỗ cũng phải chú ý nghiên cứu các chính sách liên quan để có thể thúc đẩy gia tăng nhập khẩu từ Mỹ.

Bên cạnh đó, ngành gỗ cũng phải chú ý nghiên cứu các chính sách liên quan để có thể thúc đẩy gia tăng nhập khẩu từ Mỹ, tránh để chênh lệch xuất nhập khẩu quá cao.

Đặc biệt, cơ hội gia tăng xuất khẩu sang Mỹ nhờ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung rất cao. Nhập khẩu hàng hóa của Mỹ từ Trung Quốc sẽ giảm và Mỹ phải nhập nguồn hàng thay thế từ các thị trường khác. Do đó, ngành gỗ cần chú ý đảm bảo các vấn đề về nguồn gốc gỗ hợp pháp, bảo đảm môi trường, tránh trường hợp Việt Nam bị áp thuế cao hơn các nước còn lại ngoài Trung Quốc.

Cũng theo ông Lập, thời gian tới chúng ta không thể lường trước những vấn đề tranh chấp thương mại và nội tại ngành gỗ có nhiều việc cần phải làm, trong đó công việc đầu tiên của doanh nghiệp ngành gỗ cần phải xác định là nâng cao năng lực cạnh tranh thị trường và xây dựng thị trường.

"Năng lực cạnh tranh là phải đáp ứng yêu cầu của thị trường, như sản xuất minh bạch, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, đáp ứng các yêu cầu quy định của các nước…đồng thời là khả năng cung ứng sản phẩm đáp ứng yêu cầu của thị trường, có mẫu mã đẹp và giá hợp lý”, ông Lập cho hay.