Nền kinh tế lớn nhất thế giới ‘lung lay’: Sinh viên có MBA vẫn khó tìm việc, từng làm Giám đốc nay ngậm ngùi đi bán đồ ăn nhanh
Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh, việc tái gia nhập lực lượng lao động đối với người lớn tuổi ngày càng trở nên khó khăn hơn.
Sau nhiều năm làm việc văn phòng, nhiều người Mỹ lớn tuổi đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm công việc mới sau khi bị sa thải. Thay vì tiếp tục theo đuổi sự nghiệp trong quá khứ, một số người buộc phải chuyển sang làm các công việc tay chân hoặc việc làm thời vụ để có thu nhập trang trải cuộc sống.
Chật vật tìm việc làm ổn định
Donald Malone, 65 tuổi, từng có mức lương 60.000 USD/năm (hơn 1,5 tỷ đồng/năm) trong lĩnh vực tư vấn doanh nghiệp. Tuy nhiên, sau nhiều lần bị sa thải và phỏng vấn không thành công, ông quyết định tìm một công việc khác để có thu nhập.
Dù gửi hàng chục đơn xin việc, ông chỉ tìm được công việc tại một công ty sản xuất máy móc với mức lương thấp hơn một nửa so với trước đây. Ngoài ra, ông còn làm thêm tại các công ty bán lẻ ô tô và giữ một công việc bảo vệ bán thời gian với thu nhập 1.200 USD/tháng.
Tuy nhiên, sau một cơn đau tim và đột quỵ đầu năm nay, Malone phải nghỉ làm. Hiện tại, ông sống dựa vào khoản trợ cấp An sinh xã hội 2.187 USD/tháng, đủ để trả tiền thế chấp nhưng không đảm bảo cuộc sống lâu dài. Ông lo lắng rằng việc không làm văn phòng trong một thời gian dài sẽ khiến kỹ năng của mình bị mai một.
"Không phải tôi lười biếng hay muốn ngồi không cả ngày. Tôi vẫn đang cân nhắc đầu tư vào bất động sản để có thu nhập", Malone chia sẻ.

Người lao động lớn tuổi bị bỏ lại phía sau
Nhiều người Mỹ lớn tuổi cho biết họ khó tìm việc văn phòng sau khi bị sa thải. Họ nghi ngờ rằng tuổi tác và mức lương kỳ vọng cao khiến họ kém hấp dẫn hơn trong mắt nhà tuyển dụng so với lao động trẻ. Một số người đã phải nhận công việc lao động tay chân như lái xe tải, làm bảo vệ, trong khi những người khác chấp nhận bất kỳ công việc nào có thể tìm được.
Theo một báo cáo của nền tảng việc làm Indeed, từ năm 2022, số lượng việc làm văn phòng trong các ngành như marketing, ngân hàng và tài chính đã giảm mạnh, xuống dưới mức của tháng 2/2020. Ngoài ra, một nghiên cứu năm 2024 của AARP cho thấy gần 2/3 người lao động trên 50 tuổi từng bị phân biệt đối xử vì tuổi tác tại nơi làm việc.
Mặc dù vậy, tỷ lệ thất nghiệp của người Mỹ từ 55 tuổi trở lên vẫn ở mức 3% (tính đến tháng 1/2024), gần mức thấp kỷ lục. Tuy nhiên, không chỉ người lớn tuổi gặp khó khăn trong việc tìm việc văn phòng mà ngay cả sinh viên mới tốt nghiệp, kể cả những người có bằng MBA từ các trường Đại học danh tiếng, cũng đang đối mặt với nhiều thách thức.
Chấp nhận công việc lao động chân tay để tồn tại
Nhiều người lao động lớn tuổi cho rằng có thu nhập còn hơn không, ngay cả khi công việc không đúng với chuyên môn của họ.
Eric Nielsen, 50 tuổi, từng làm Giám đốc bán hàng và kế toán tại các tổ chức tài chính. Ông từng tiếp xúc với các tỷ phú và có mức thu nhập tốt, nhưng sau khi bị sa thải vào năm 2023, ông buộc phải làm thêm nhiều công việc khác để kiếm sống.
"Đến tuổi 50, bạn sẽ bị phỏng vấn bởi những người chỉ bằng một nửa tuổi mình, và họ không có tính kết nối với bạn", Nielsen chia sẻ. Ông sẵn sàng làm ở McDonald's hoặc Burger King, dù trước đây chưa từng nghĩ đến.
Hiện tại, Nielsen làm việc cho một tổ chức phi lợi nhuận, chạy Uber Eats, tổ chức tiệc rượu và vẫn đang gửi đơn xin việc. Năm ngoái, ông chỉ kiếm được 27.000 USD, trong khi vẫn còn khoản nợ vay học phí 60.000 USD. Nhiều người khuyên ông xóa bớt bằng cấp khỏi hồ sơ để không bị đánh giá là "quá trình độ".
"Tôi biết mình sẽ không kiếm được một triệu đô, nhưng tôi hy vọng có thể đạt mức lương 65.000-80.000 USD", ông nói.
Công việc tay chân cũng không dễ tìm
Nhiều người Mỹ lớn tuổi đã chuyển sang các công việc lao động chân tay, nhưng không phải ai cũng dễ dàng tìm được việc. Một số ngành như nông nghiệp, vận tải hay xây dựng đang thiếu lao động, nhưng lại yêu cầu bằng cấp hoặc chứng chỉ mất nhiều năm để có được.
David Fischer, 54 tuổi, từng làm trong lĩnh vực marketing trước khi bị sa thải vào tháng 5/2023. Dù gửi hàng chục đơn xin việc mỗi ngày, ông vẫn chưa tìm được công việc văn phòng phù hợp. Fischer đã nộp đơn xin lái xe buýt hoặc vận hành tàu điện nhẹ, nhưng bị từ chối vì thiếu kinh nghiệm.
"Tôi không nghĩ mình già. Tôi biết tuổi của mình, nhưng tôi vẫn có thể cạnh tranh với bất kỳ ai", Fischer khẳng định. Có thể thấy, trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh, việc tái gia nhập lực lượng lao động đối với người lớn tuổi ngày càng trở nên khó khăn hơn.
Tham khảo BI
>> 3 công việc đang ‘khát nhân lực’: Thu nhập ít nhất 500.000 đồng/giờ, được làm online ngay tại nhà