Người Việt thiệt hại 10.000 tỷ đồng vì lừa đảo trên mạng năm 2023

Chia sẻ tại hội thảo “Nâng cao bảo mật, an toàn giao dịch không tiền mặt” do Vụ Thanh toán, Vụ Truyền thông, báo Tuổi Trẻ phối hợp với Napas, Sở Công Thương TP. HCM tổ chức ngày 14/6, ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) cho biết, hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt đã phát triển mạnh mẽ với hơn 182 triệu tài khoản thanh toán của khách hàng cá nhân, chiếm hơn 87% người trưởng thành có tài khoản ngân hàng.

Đặc biệt, số lượng giao dịch thanh toán qua kênh di động và QR code đã tăng trưởng nhanh chóng.

Tuy nhiên, bên cạnh sự phát triển này, ngành ngân hàng cũng phải đối mặt với những rủi ro và thách thức về an ninh, bảo mật, đặc biệt là tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo, chiếm đoạt tiền và tài khoản của người dân bằng nhiều thủ đoạn tinh vi như giả mạo cơ quan, tổ chức, lừa đảo chiếm đoạt thông tin đăng nhập và xác thực giao dịch, dẫn dụ khách hàng truy cập các đường link giả mạo, cài đặt phần mềm độc hại...

Số liệu được công bố tại hội thảo cho biết, năm 2023, Cổng cảnh báo an toàn thông tin Việt Nam đã ghi nhận khoảng 13.900 vụ tấn công mạng vào các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và gần 16.000 phản ánh lừa đảo trực tuyến, gây thiệt hại hơn 390.000 tỷ đồng, tương đương 3,6% GDP.

Cũng tại hội thảo, Thiếu tướng Nguyễn Văn Giang - Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an (A05) cho biết, tội phạm công nghệ cao diễn biến phức tạp, có sự móc nối giữa các đối tượng trong và ngoài nước.

Tổng số tiền người dân bị lừa đảo trên mạng ước tính khoảng 8.000-10.000 tỷ đồng, tăng gấp rưỡi so với năm 2022. Thống kê cho thấy, 91% các vụ lừa đảo liên quan đến lĩnh vực tài chính, và 73% người dùng thiết bị di động, mạng xã hội nhận tin nhắn, cuộc gọi lừa đảo.

Thời gian qua, mặc dù cơ quan chức năng liên tục cảnh báo, nhiều giải pháp đã triển khai quyết liệt. Tuy nhiên, nhiều người vẫn sập bẫy với nguyên nhân chủ yếu là do các nhóm tội phạm lừa đảo qua mạng hoạt động có tổ chức, xuyên biên giới, lợi dụng kẽ hở pháp luật.

Các đối tượng tội phạm hoạt động mang tính chuyên nghiệp, xây dựng kịch bản và phân công vai trò cụ thể, triệt để lợi dụng khoa học, công nghệ để tấn công người dùng. Tội phạm trú chân tại địa bàn các quốc gia láng giềng như Campuchia, Myanmar… các đối tượng cầm đầu thường là người nước ngoài.

Ngoài ra, việc người dùng mạng xã hội thiếu ý thức, cảnh giác trước phương thức, thủ đoạn tinh vi trên không gian mạng cũng là nguyên nhân làm gia tăng các vụ lừa đảo qua mạng.

Theo thống kê của Bộ Công an và Bộ Thông tin - Truyền thông, hiện nay có 3 nhóm lừa đảo chính (giả mạo thương hiệu, chiếm đoạt tài khoản và các hình thức kết hợp khác) với 24 thủ đoạn lừa đảo.

Để ngăn chặn hoạt động lừa đảo trực tuyến, Cục A05 đang phối hợp với Hiệp hội An ninh mạng quốc gia để cung cấp miễn phí phần mềm giúp phát hiện lừa đảo qua mạng, dự kiến ra mắt trong quý III này.

>> Công an cảnh báo 4 bước trong kịch bản lừa đảo qua website