Nhà đầu tư tháo chạy với tốc độ không tưởng khỏi USD, giá vàng một mình leo đỉnh: Chuyện gì xảy ra?

Trong phiên giao dịch châu Á sáng đầu tuần, kim loại quý này đã tăng thêm 0,6%, lên gần 3.450 USD/ounce, chỉ còn cách đỉnh lịch sử thiết lập hồi tháng 4 khoảng 50 USD.

Cuộc giao tranh căng thẳng giữa Israel và Iran đã khiến giá năng lượng tăng vọt, do lo ngại xung đột có thể ảnh hưởng đến hạ tầng và vận chuyển dầu khí trong khu vực. Trong khi thị trường chứng khoán toàn cầu bị bán tháo và giá dầu thô tăng mạnh, nhà đầu tư đổ xô tìm nơi trú ẩn – và vàng tiếp tục là lựa chọn hàng đầu.

Đáng chú ý, dù tình hình địa chính trị nóng bỏng, đồng USD và lợi suất trái phiếu Mỹ – vốn thường được xem là các tài sản trú ẩn truyền thống – lại không tăng như kỳ vọng.

Tuần trước, chỉ số USD thậm chí giảm 0,8%, về mức thấp nhất trong gần 3 năm. Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm hiện quanh mốc 4,42%, tăng từ 3,98% so với đầu tháng 4, nhưng vẫn thấp hơn so với kỳ vọng trong môi trường lạm phát và bất ổn chính sách.

Giới phân tích cho rằng, vàng đang “leo đỉnh một mình” vì niềm tin vào vị thế vững chắc của Mỹ trong hệ thống tài chính toàn cầu đang bị bào mòn – chủ yếu do những thay đổi chính sách đầy bất trắc của chính quyền Tổng thống Donald Trump trong nhiệm kỳ thứ hai.

“Giá vàng hiện vẫn đang ở rất gần kỷ lục. Trong bối cảnh địa chính trị phức tạp như hiện nay, bất kỳ bước leo thang nào nữa cũng có thể đẩy giá lên cao hơn”, John Feeney – chuyên gia tại Guardian Gold Australia – nhận định. “Chúng tôi nhận thấy nhiều nhà đầu tư đang rút vốn khỏi trái phiếu Mỹ và chuyển sang vàng với tầm nhìn dài hạn”.

Thị trường đang phản ánh nỗi lo sâu xa hơn

Dù dữ liệu yếu về lạm phát và việc làm Mỹ tuần trước đã thúc đẩy kỳ vọng Fed sẽ sớm cắt giảm lãi suất – yếu tố có lợi cho vàng – song động lực chính của đợt tăng lần này lại đến từ yếu tố niềm tin và địa chính trị.

Từ đầu năm 2025 đến nay, vàng đã tăng hơn 30%, trở thành tài sản có hiệu suất tốt nhất trong nhóm hàng hóa và tài chính. Riêng trong tuần qua, vàng tăng tới 3,7% – mức tăng mạnh nhất kể từ tháng 4, giữa lúc thị trường toàn cầu bị cuốn vào vòng xoáy bất ổn. Ngược lại, USD kết tuần với mức giảm 1%.

Việc đồng USD không còn giữ được vai trò "bến đỗ an toàn" như trước cho thấy thị trường đang đánh giá lại sâu sắc vị thế của Mỹ – không chỉ về sức mạnh kinh tế, mà cả về tính ổn định chính sách và vai trò lãnh đạo trong trật tự thế giới.

“Kể từ ngày ông Trump tuyên bố ‘Ngày Giải phóng’, nhà đầu tư ngày càng thận trọng với trái phiếu Mỹ", bài phân tích của một chuyên gia cho biết. “Họ lo ngại các chính sách thuế quan cực đoan có thể gây ra lạm phát cao và tăng trưởng chậm, khiến đồng USD mất dần sức hấp dẫn”.

Xu hướng chuyển dịch khỏi tài sản định danh bằng đôla không chỉ đến từ các nhà đầu tư cá nhân hay tổ chức, mà còn từ ngân hàng trung ương các quốc gia đang phát triển. Nhiều nước đã và đang tích cực gom vàng để đa dạng hóa dự trữ ngoại hối, giữa lúc lo ngại bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt tài chính của Mỹ.

Trong 5 tháng đầu năm 2025, các quỹ ETF vàng đã ghi nhận dòng vốn ròng vào lên tới 322,4 tấn, mức cao nhất kể từ đại dịch. Trong 3 năm liên tiếp gần đây, lượng mua ròng vàng của ngân hàng trung ương toàn cầu đều vượt 1.000 tấn/năm – phần lớn đến từ các quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ.

Dù đà tăng của vàng có vẻ chưa dừng lại, nhiều nhà quản lý quỹ đang trở nên thận trọng. Theo khảo sát của Bank of America, 45% nhà đầu tư cho rằng vàng đang bị định giá quá cao – tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2008. Rủi ro lớn nhất với thị trường hiện tại là: nếu căng thẳng Trung Đông hạ nhiệt hoặc Fed giữ quan điểm “diều hâu” hơn, dòng vốn có thể rút ra nhanh chóng.

Tuy nhiên, với bức tranh địa chính trị và chính sách vẫn còn đầy biến động, nhiều chuyên gia tin rằng vàng vẫn là khoản đầu tư phòng vệ đáng có trong danh mục.

"Vàng là là thứ nên nắm giữ khi mọi thứ dường như đang lung lay”, ông Luca Paolini, chiến lược gia trưởng tại Pictet Asset Management, nhận định.

>> Bỏ rơi Đức, Pháp, Anh, Trung Quốc đổ hàng tỷ USD biến một quốc gia thành 'đại bản doanh' xe điện