Quá ế ẩm, khách sạn 5 sao mở quầy bán đồ ăn vỉa hè để có thể sống sót

Dịch vụ ẩm thực tại các khách sạn cao cấp vốn gắn liền với những bữa tiệc thịnh soạn và các sự kiện chiêu đãi trang trọng, nơi không gian được bài trí tinh xảo và các món ăn được chế biến công phu, thường được coi là xứng đáng với mức giá cao ngất ngưởng.

Nhưng thói quen tiêu dùng này đang thay đổi.

Tháng 7 vừa qua, Khách sạn Zhongwu - một khách sạn 5 sao tại thành phố Thường Châu, tỉnh Giang Tô, hiện đứng thứ hai trong số 10 khách sạn hạng sang của thành phố trên nền tảng Trip.com - đã gây bất ngờ khi triển khai dịch vụ bán đồ ăn đường phố, cung cấp các suất ăn hộp giá rẻ do chính đội ngũ bếp của khách sạn chế biến.

“Trước hết phải giải quyết vấn đề tồn tại. Nếu ngay cả việc của mình còn không lo xong thì còn có thể bàn đến điều gì khác?” - ông Chen Yonghua, Giám đốc Khách sạn Zhongwu, chia sẻ.

Quyết định này phản ánh môi trường kinh doanh ảm đạm của ngành khách sạn cao cấp Trung Quốc, trong bối cảnh người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu do lo ngại nền kinh tế tăng trưởng chậm lại.

Với mức giá từ 20 đến 100 nhân dân tệ (tương đương 3 - 14 USD), các suất ăn hộp này khác biệt hoàn toàn so với chi phí hàng nghìn nhân dân tệ cho mỗi bàn tiệc. Thực đơn bao gồm những món ăn quen thuộc ở chợ đêm như các món hầm, tôm hùm cay, nhiều loại dim sum và các món ăn nhẹ khác. Đây là nỗ lực của khách sạn nhằm vượt qua những thách thức ngày càng lớn mà ngành công nghiệp này đang đối mặt.

Theo dữ liệu từ Hotel House - đơn vị cung cấp thông tin khách sạn tại Trung Quốc - giá phòng bình quân tại Trung Quốc đại lục năm 2024 đạt 118 nhân dân tệ, giảm 9,7% so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ lấp đầy chỉ còn 58,8%, giảm 2,5 điểm phần trăm so với năm 2023.

Mảng dịch vụ ẩm thực - một trụ cột doanh thu khác của khách sạn - cũng sụt giảm mạnh. Số liệu từ Khách sạn Beijing Hotay Grand Ceremony cho thấy, năm 2024, các khách sạn cao cấp cung cấp dịch vụ trọn gói chỉ thu về trung bình 10,21 triệu nhân dân tệ (1,4 triệu USD) từ hoạt động ẩm thực, giảm so với 12,37 triệu nhân dân tệ năm 2023 và thấp hơn 38,3% so với năm 2019.

Bất chấp các nỗ lực kích cầu trong nước, tình trạng bất định về tương lai cùng với thu nhập suy giảm đã khiến người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn các dịch vụ giá cả phải chăng hơn là sang trọng.

Tại các siêu đô thị như Thượng Hải và Bắc Kinh, ngành ẩm thực cao cấp đã chứng kiến sự suy thoái nghiêm trọng trong vài năm qua. Hàng loạt nhà hàng hạng sang lần lượt đóng cửa do khách hàng thắt chặt ngân sách.

Sáng kiến bán đồ ăn vỉa hè của Khách sạn Zhongwu nhanh chóng trở thành hiện tượng mạng trong tháng này. Chỉ sau 7 ngày, khách sạn đã lập 20 nhóm WeChat – mỗi nhóm tối đa 500 thành viên - để chia sẻ thực đơn và giờ bán. Một đoạn video hậu trường lan truyền cho thấy bếp trưởng đạt giải thưởng Black Pearl (tương đương Michelin Guide tại Trung Quốc) đích thân nấu cơm chiên được bán với giá chỉ 28 nhân dân tệ.

Khách hàng đổ xô đặt trước, các món ăn thường “cháy hàng” chỉ trong vòng 5 phút. Mỗi chiều, khách sạn phát 100 phiếu mua trực tiếp tại chỗ. “Nếu thực sự muốn mua, bạn nên xếp hàng trước 3 giờ chiều”, một thành viên trong nhóm WeChat cho biết. Các hộp cơm bắt đầu được bán từ 4 giờ 30 chiều.

Theo ảnh chụp màn hình chia sẻ trong nhóm, có tới 33 khách sạn ở Thường Châu cũng đã triển khai bán đồ ăn vỉa hè, trong đó có các thương hiệu lớn như Wenpu Hotel, Hilton và Fudu Qingfeng Hotel, tất cả đều thu hút sự tương tác mạnh mẽ trên mạng xã hội.

Tuy vậy, số đơn đặt tiệc truyền thống tại Khách sạn Zhongwu đã giảm 65,7% so với cùng kỳ năm trước, ông Chen cho biết. “Đáp ứng các chi phí vận hành thông thường và trả lương cho nhân viên là yêu cầu bắt buộc. Nếu không, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn và phải cắt giảm nhân sự”, ông nhấn mạnh. “Với tư cách là doanh nghiệp có trách nhiệm, chúng tôi cố gắng hoàn thành nghĩa vụ của mình và không trở thành gánh nặng cho xã hội”.

Ông Dun Zhengnan, Giám đốc Ẩm thực tại Khách sạn Zhengzhou Tiandilisheng, cho rằng các quầy đồ ăn vỉa hè vừa tiết kiệm chi phí, vừa tạo hiệu ứng lan tỏa. “Cảnh tượng các đầu bếp từ khách sạn 5 sao chế biến món ăn ngay tại chỗ lập tức thu hút sự tò mò của người qua đường và lan rộng trên mạng xã hội. Đây là một dạng ‘tiếp thị bình dân’ chi phí thấp nhưng hiệu quả, giúp thu hút khách hàng tiềm năng”, ông nhận định.

Tuy nhiên, tình trạng khó khăn của ngành khách sạn cao cấp tiếp tục lan rộng. Tháng 5 vừa qua, chính quyền đã ban hành quy định cấm quan chức tổ chức ăn uống xa hoa, nằm trong khuôn khổ siết chặt chi tiêu công lãng phí. Chính sách này, trong đó có quy định cấm sử dụng rượu trong các bữa ăn công vụ, được các chính quyền địa phương thực hiện nghiêm ngặt.

Một nhà nghiên cứu khoa học chính trị tại Quảng Châu (đề nghị giấu tên do tính nhạy cảm của vấn đề) cho biết lệnh cấm đồ uống có cồn đã tác động đáng kể đến ngành khách sạn. “Trong khi các nhà hàng bình dân có thể hưởng lợi, thì mảng ăn uống cao cấp và tiệc chiêu đãi kinh doanh sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề”, ông cho hay.

Tờ Nhân Dân Nhật Báo ca ngợi sáng kiến mở quầy đồ ăn vỉa hè, gọi đây là “nỗ lực chủ động của doanh nghiệp nhằm tận dụng nguồn lực nhàn rỗi”. “Chỉ khi chủ động tìm kiếm sự thay đổi, doanh nghiệp mới có thể đứng vững giữa môi trường cạnh tranh khốc liệt”.

Theo SCMP