Tài sản mã hóa tạo ra trật tự thế giới mới: Việt Nam không thể đứng ngoài xu thế

Vào giữa năm 2025, tổng vốn hóa thị trường tiền mã hóa toàn cầu đạt khoảng 4.000 tỷ USD, trong đó riêng Bitcoin chiếm hơn 2.370 tỷ USD, tương đương gần 60% tổng thị trường. Không đứng ngoài xu thế, Việt Nam đã có những doanh nghiệp tiên phong đón đầu xây dựng thị trường.

Tài sản mã hóa đang dần bước vào hệ thống tài chính toàn cầu

Ước tính đến cuối tháng 7, vốn hóa Bitcoin (BTC) tương đương khoảng 10% quy mô của thị trường vàng toàn cầu (ước tính khoảng 23.000 tỷ USD), và vượt xa nhiều công ty niêm yết lớn trên thế giới. Không chỉ về giá trị, mức độ phổ cập của tài sản mã hóa cũng ghi nhận bước tiến mạnh mẽ. Báo cáo của Triple-A công bố tháng 6/2024 cho thấy có hơn 562 triệu người trên thế giới sở hữu tài sản mã hóa, tương đương 6,8% dân số toàn cầu.

Tại Mỹ, gần 28% người trưởng thành từng đầu tư hoặc sở hữu tài sản mã hóa. Nhiều quốc gia như Mỹ, Hàn Quốc, Singapore và El Salvador đã bắt đầu tích lũy Bitcoin như một phần trong dự trữ quốc gia hoặc phát triển khung pháp lý toàn diện cho thị trường tài sản số. Các định chế tài chính lớn như VanEck, BlackRock, Fidelity, JPMorgan đều triển khai ETF hoặc dịch vụ lưu ký liên quan đến tài sản mã hóa.

Rõ ràng, những thống kê trên đã khẳng định rằng tài sản mã hóa không còn là trào lưu công nghệ mà đang bước vào cấu trúc chính thống của hệ thống tài chính toàn cầu.

Tại Việt Nam, xu hướng sở hữu tài sản số đang diễn ra mạnh mẽ. Theo báo cáo của Triple-A (2024), Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ người dân sở hữu tài sản mã hóa cao nhất châu Á, ở mức 27,1%, tương đương gần 27 triệu người. Trong khi cùng thời điểm đó, số tài khoản chứng khoán cá nhân đạt chưa đến 10 triệu, tương đương gần 10% dân số. Báo cáo của Chainalysis năm 2024 xếp Việt Nam đứng thứ 5 toàn cầu về mức độ ứng dụng tài sản mã hóa.

Sự chênh lệch này cho thấy tài sản mã hóa không chỉ là một kênh đầu tư phổ biến, mà còn là một phần thực tế trong đời sống tài chính của hàng triệu người Việt.

Trật tự mới cần luật lệ mới

Nhu cầu thực tiễn đặt ra là thị trường tài sản số cần phải được gọi tên, quản lý chính thức và nhà đầu tư cần được bảo vệ sau một thời gian dài hoạt động trong “vùng xám”.

Ngày 14/6/2025, Quốc hội chính thức thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số, lần đầu tiên công nhận tài sản số là một loại tài sản hợp pháp theo Bộ luật Dân sự. Theo luật này, tài sản số sẽ bao gồm: (1) Tài sản ảo trên môi trường điện tử là một loại tài sản số có thể được dùng cho mục đích trao đổi hoặc đầu tư. (2) Tài sản mã hóa là một loại tài sản số mà sử dụng công nghệ mã hóa hoặc công nghệ số có chức năng tương tự để xác thực đối với tài sản trong quá trình tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao và (3) Tài sản số khác. Trong đó, tài sản mã hoá và tài sản ảo không bao gồm chứng khoán, các dạng số của tiền pháp định và tài sản tài chính khác theo quy định của pháp luật về dân sự, tài chính. Luật sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Đây được xem là bước ngoặt pháp lý lớn trong hành trình chính danh hóa thị trường tài sản mã hóa.

Ngay sau đó, Chính phủ cũng chỉ đạo triển khai cơ chế sandbox thí điểm giao dịch tài sản số, cho phép các doanh nghiệp công nghệ tài chính và sàn giao dịch được thử nghiệm mô hình trong phạm vi có kiểm soát.

Bàn luận về cơ chế sandbox cho sàn giao dịch tài sản mã hóa, ông Thomas Nguyễn, Giám đốc Thị trường Toàn cầu của Chứng khoán SSI cho rằng việc thí điểm không phải là hành động vội vàng mà là đáp ứng đúng nhu cầu thị trường. Theo ông Thomas Nguyễn, thí điểm là bước đệm cần thiết để Việt Nam hình thành khung pháp lý phù hợp, đồng thời khai thác ba lợi ích chiến lược. Thứ nhất là, đưa Việt Nam trở thành trung tâm tài chính số trong khu vực. Thứ hai là mở rộng kênh huy động vốn cho doanh nghiệp. Và cuối cùng là tăng cường mức độ bao trùm tài chính.

Trước lo ngại về việc chưa có luật hoàn chỉnh trước khi triển khai cơ chế thí điểm, vị chuyên gia từ SSI với nhiều năm kinh nghiệm trên trường quốc tế phản biện:“Thí điểm chính là bước tiền đề cần thiết để xây dựng khung pháp lý hiệu quả. Trong hầu hết chu kỳ đổi mới, thí điểm luôn đi trước quy định. Chúng ta không thể soạn luật giao thông trước khi có ô tô, trước hết phải có đường, quan sát cách người ta vận hành, rồi mới hoàn thiện quy tắc".

Sự tiên phong của các thành viên thị trường

Không chờ đến cho đến khi hoàn chỉnh khung pháp lý, Chứng khoán SSI với kinh nghiệm tiên phong trong ngành chứng khoán đã tích cực với thị trường tài sản số. Nền tảng đầu tư SSID Ventures do SSIAM – một thành viên trong hệ sinh thái của SSI đã cam kết đầu tư tới 200 triệu USD vào lĩnh vực blockchain. Các công ty trong hệ sinh thái SSI cũng đã hợp tác cùng các đối tác toàn cầu như Tether, DWS nhằm xây dựng nền tảng hạ tầng token hóa, tài chính phi tập trung và tự động hóa kiểm soát tuân thủ.

>> Sắp đánh thuế giao dịch Bitcoin, Ethereum như chứng khoán?

Ông Thomas Nguyễn khẳng định: "Những gì SSI đã và đang làm là minh chứng rõ nét cho kỳ vọng của chúng tôi trong lĩnh vực này. Nếu Việt Nam xây dựng thị trường tài sản số, SSI sẽ đứng giữa 'trung tâm'. Chúng tôi đã có hạ tầng, văn hóa tuân thủ và cơ sở khách hàng vững mạnh. Việc thêm lớp tài sản số không phải bước nhảy vọt, mà là sự đổi mới tự nhiên của hoạt động kinh doanh cốt lõi".

Để đảm bảo triển khai hiệu quả, đại diện SSI đề xuất bắt đầu với các tài sản được công nhận toàn cầu như token hóa bất động sản, stablecoin, trái phiếu số; đồng thời áp dụng ngay tiêu chuẩn quốc tế về xác minh danh tính (KYC) và phòng chống rửa tiền (AML); kết nối đồng bộ với hệ thống tài chính hiện hữu.

Tại sự kiện blockchain, tài sản số và công nghệ đầu tư lớn Top 3 châu Á GM Việt Nam 2025 diễn ra tại Hà Nội ngày 1-2/8 tới đây, ông Thomas Nguyễn sẽ cùng các diễn giả quốc tế bàn luận sâu hơn về những khía cạnh khác tại phiên thảo luận với chủ đề: “Crypto as An Asset Class in the New World Order – Tiền mã hóa: Tài sản mới trong trật tự thế giới mới”. Phiên thảo luận với sự tham gia của các đại diện Huatai Financial Holdings, Bitget, EFM Asset Management và Onchain Labs sẽ cho những nhà đầu tư, cộng đồng doanh nghiệp, startup góc nhìn sâu hơn về tiềm năng của tài sản số, blockchain trong hệ thống tài chính.

Là sự kiện do SSI Digital và Kyros Ventures đồng tổ chức, với sự bảo trợ của Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia, GM Việt Nam 2025 dự kiến thu hút hơn 20.000 người tham dự, với sự góp mặt của hơn 200 diễn giả hàng đầu thế giới, đến từ các tổ chức danh tiếng trong lĩnh vực blockchain và tài sản số như Sui, BingX, MEXC, Aptos, Gate, TRON, Holdstation, Tether, ATX, Polkadot, Meta Earth, U2U Network, Manta Network, CoinEx, BITGP, AIDv2, HTX, UniLive, NEO, Scallop, BTSE, Bitunix, D'CENT, Coinsilium, io.net, HashKey Exchange, HiBT, Bullbit, Sogni, Tezos v.v… cùng nhiều cơ quan quản lý và chuyên gia từ Hàn Quốc, Singapore, UAE, Hong Kong (Trung Quốc) và Hoa Kỳ.

Các chủ đề thảo luận của GM Việt Nam 2025 trải dài từ hạ tầng blockchain, truy xuất nguồn gốc, tài sản số, các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi), cầu nối giữa tài chính truyền thống và kinh tế kỹ thuật số, đến các xu hướng mới như RWA (tài sản thật số hóa), DePIN (hạ tầng phi tập trung), cùng các giải pháp Layer 1, Layer 2. GM Việt Nam 2025 còn mang đến hơn 40 gian hàng triển lãm các giao thức, ví, nền tảng đầu tư và hệ sinh thái Web3, tổ chức Hackathon lớn nhất Việt Nam (Aptos Hackathon). Ở khía cạnh kết nối, GM Việt Nam 2025 tập hợp hơn 1.000 founder, quỹ đầu tư, angel investor, nhà phát triển và cố vấn.

>> Xu hướng đầu tư tài sản số trong kỷ nguyên mới: Nhà đầu tư F0 cần chuẩn bị những gì?