THUẾ QUAN HOA KỲ: Chính sách ứng phó của các nước

Sau khi chuyến công du phút chót của Tổng thống Karin Keller Sutter tới Mỹ thất bại trong việc ngăn việc Mỹ áp thuế 39%, Thụy Sĩ đang tìm kiếm các cuộc đàm phán mới với Mỹ.

Trong tuyên bố sau cuộc họp khẩn với Tổng thống Keller Sutter, nội các Thụy Sĩ cho biết, thuế quan sẽ gây sức ép đáng kể với nền kinh tế định hướng xuất khẩu của nước này.

Hỗ trợ doanh nghiệp bị ảnh hưởng, đa dạng hóa thị trường

Chính phủ Brazil cho biết đang lên kế hoạch hỗ trợ cho những công ty bị ảnh hưởng khi nước này bị Mỹ áp thuế 41%, mức cao nhất.

Đài Loan (Trung Quốc) cũng đang tiếp tục đàm phán với Mỹ. Nhà lãnh đạo Lai Ching-te cho biết, mức thuế 20% của Mỹ áp cho Đài Loan (Trung Quốc) chỉ mang tính tạm thời.

Ireland bị áp mức thuế 15%, cho biết sẽ công bố kế hoạch mới nhằm đa dạng hóa nền kinh tế vốn phụ thuộc nhiều vào các công ty đa quốc gia của Mỹ, trong đó có Intel, Pfizer, Johnson & Johnson.

Bất chấp việc được Mỹ giảm thuế vào phút chót từ 50% xuống còn 15%, quốc gia châu Phi Lesotho vẫn đang chịu nhiều tổn thất. Các doanh nghiệp dệt may nước này cho biết, bất ổn thuế quan trong những tháng qua đã tàn phá ngành, khiến nhiều đơn hàng bị hủy và công nhân mất việc.

Hàn Quốc tăng cường trao đổi về nhập khẩu nông sản

Bộ trưởng Nông nghiệp, Thực phẩm và Nông thôn Hàn Quốc cho biết nước này sẽ nỗ lực tăng cường trao đổi với phía Mỹ về các thủ tục vệ sinh và kiểm dịch thực vật (SPS) đối với hàng nông sản nhập khẩu như một phần trong nỗ lực cải thiện điều kiện thương mại giữa hai nước.

Bộ trưởng Nông nghiệp, Thực phẩm và Nông thôn Hàn Quốc Song Mi Ryung cho biết bộ này mới thành lập bộ phận chuyên trách về thị trường Mỹ thuộc Cơ quan Kiểm dịch động thực vật (APQA) để có đầu mối liên lạc với phía Mỹ.

Trước đó, Hàn Quốc đã đồng ý cải thiện SPS đối với hàng nông sản nhập khẩu từ Mỹ trong thỏa thuận thương mại sơ bộ với chính quyền Tổng thống Donald Trump vào trước thời hạn chót ngày 1/8. Theo thỏa thuận này, Mỹ giảm thuế đối ứng với hàng hóa Hàn Quốc từ 25% xuống 15%. Đổi lại Hàn Quốc mở rộng nhập khẩu gạo Mỹ nhưng vẫn được duy trì lệnh cấm nhập khẩu các sản phẩm thịt bò Mỹ từ gia súc trên 30 tháng tuổi.

Bộ trưởng Song Mi Ryung nói rõ Bộ Nông nghiệp, Thực phẩm và Nông thôn Hàn Quốc sẽ nâng cao năng lực khoa học trong việc đánh giá rủi ro đối với trái cây, rau quả và các sản phẩm nông nghiệp khác từ nước ngoài, đồng thời có kế hoạch ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) trong SPS. Bà cũng cho biết Hàn Quốc và Mỹ có thể sẽ đẩy nhanh quy trình 8 bước trong SPS thông qua việc tăng cường trao đổi với nhau. Ngoài ra, Hàn Quốc sẵn sàng áp thuế 0% đối với 97,8% trong tổng số 1.591 sản phẩm nông nghiệp của Mỹ kể từ năm 2031 theo Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) song phương.

Mỹ miễn áp chồng thuế với hàng nhập khẩu từ Nhật Bản

Mỹ vừa xác nhận sẽ áp dụng quy chế miễn áp chồng thuế quan (tariff stacking – tức áp dụng đồng thời nhiều loại thuế lên cùng một mặt hàng) cho hàng nhập khẩu từ Nhật Bản, tương tự như đối với EU, giúp các mặt hàng của Tokyo tránh bị cộng thêm mức thuế 15% mới.

Xác nhận này được đưa ra một ngày sau khi Trưởng đoàn đàm phán thuế quan của Nhật Bản Ryosei Akazawa cho biết chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thừa nhận sắc lệnh hành pháp về thuế đối ứng ký tuần trước "không phản ánh đúng" thỏa thuận thương mại mà Tokyo và Washington đạt được ngày 22/7.

Theo quan chức Nhà Trắng, sau khi hai bên hoàn tất thủ tục, Tokyo sẽ chính thức được hưởng quy chế ưu đãi đặc biệt, dù có thể mất một thời gian để Mỹ điều chỉnh.

Trước đó, trong cuộc đàm phán với Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick và Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, ông Akazawa cho biết phía Mỹ đã cam kết sửa đổi sắc lệnh của Tổng thống để tuân thủ thỏa thuận song phương, song chưa công bố thời điểm cụ thể.

Theo thỏa thuận mới, mức thuế đối với hàng hóa Nhật Bản sẽ giảm từ 24% xuống còn 15% – thay cho mức 25% từng được Tổng thống Trump đe dọa áp dụng vào ngày 7/7. Giới chức Nhật khẳng định các mặt hàng vốn đã chịu thuế từ 15% trở lên sẽ không bị áp thêm thuế mới, các mặt hàng khác sẽ bị giới hạn ở mức 15%. Mỹ cũng đồng ý hoàn trả phần thuế thu vượt kể từ ngày 7/8, khi loạt thuế mới áp dụng với nhiều đối tác thương mại có hiệu lực.

Trong sắc lệnh hành pháp được ông Trump ký ban hành ngày 31/7 có điều khoản "không áp thuế chồng thuế" đối với hàng hóa từ EU, tuy nhiên điều khoản này lại không được áp dụng cho Nhật Bản. Việc bỏ sót này đã dẫn tới tình trạng một số mặt hàng nhập khẩu từ Nhật, như thịt bò, vừa phải chịu mức thuế cũ, vừa cộng thêm thuế 15% mới được hai bên thống nhất hồi tháng trước. Hệ quả là thuế thực tế mà doanh nghiệp Nhật phải trả cao hơn nhiều so với những gì hai bên dự kiến.

Ông Akazawa cũng xác nhận rằng Chính phủ Mỹ sẽ ban hành một sắc lệnh khác để hạ thuế đối với ô tô Nhật Bản xuống mức 15% như đã thỏa thuận.

Thuế quan của Mỹ: Cao nhất hơn một thế kỷ

Theo dữ liệu WTO và IMF mới công bố, thuế quan trung bình của Mỹ hiện đạt 20,1% – mức cao nhất kể từ thập niên 1910, chỉ thấp hơn đợt tăng đột biến hồi đầu năm nay. Con số này tăng mạnh so với 2,4% khi Tổng thống Donald Trump bắt đầu nhiệm kỳ đầu (2017) và từng lên 24,8% vào tháng 5 sau các đợt áp thuế đối ứng, đặc biệt với hàng Trung Quốc.

Dù các thỏa thuận thương mại mới với EU, Nhật Bản, Hàn Quốc… đã hạ mức thuế so với đề xuất ban đầu, tỷ lệ hiện vẫn cao hơn mức cơ bản 10% trước đây.

Theo WTO và IMF, mức thuế mới được tính dựa trên khối lượng thương mại năm 2024. Đáng chú ý, mức thuế trung bình này vượt qua cả mức gần 20% mà Mỹ đã áp dụng vào những năm 1930 – thời kỳ thuế quan cao được các nhà kinh tế coi là nguyên nhân khiến giai đoạn Đại suy thoái kéo dài và trầm trọng hơn