'Triều đại' của Samsung sắp chấm dứt: Nhân viên cấp cao hé lộ sự thật 'động trời' khiến đế chế tỷ USD bị Apple, TSMC bỏ xa

Từng được thúc đẩy bởi sự lãnh đạo quyết đoán, Samsung Electronics giờ đây nhận thấy mình bị tụt hậu so với các đối thủ bao gồm Apple và Công ty Sản xuất Chất bán dẫn Đài Loan (TSMC), khi ban lãnh đạo cấp cao né tránh rủi ro, theo Nikkei Asia.

Một nhân viên thuộc phòng nghiên cứu và phát triển (R&D) tại tập đoàn Hàn Quốc cho biết anh không thể quên lời người giám sát trực tiếp đã nói vào năm ngoái: “Chúng tôi không thể chấp thuận đề xuất cải tiến của bạn trừ khi có tiền lệ”.

Nhân viên này đã đề xuất một ý tưởng nhằm mục đích tăng năng suất, muốn theo đuổi ý tưởng này "chính xác là vì chưa có tiền lệ". Thế nhưng những lời kêu gọi như vậy đã bị bỏ qua.

“Tôi được đảm bảo mức lương cao nhất khi làm việc tại Samsung, nhưng trong vài năm qua, tôi nhận thấy mình không thể làm được công việc mà mình muốn làm”, anh chia sẻ.

Được biết, hầu hết các nhà quản lý cấp cao của "gã khổng lồ" công nghệ Hàn Quốc chỉ được cấp hợp đồng 1 năm. Những người không thể tạo ra thành tựu trong khoảng thời gian ngắn đó sẽ không được gia hạn hợp đồng.

Samsung Electronics đang dần bị tụt hậu so với các đối thủ bao gồm Apple và Công ty Sản xuất Chất bán dẫn Đài Loan (TSMC). Ảnh: Internet

Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, các nhà quản lý thúc giục nhân viên dưới trướng của họ phải tạo ra các sản phẩm trong khung thời gian hẹp, khiến các kỹ sư không có nhiều không gian để dành thời gian cho các dự án R&D.

Một kỹ sư đã rời Samsung để đến với đối thủ chip Hàn Quốc SK Hynix cho hay không giống như Samsung, một tập thể tinh hoa nơi thất bại không phải là một lựa chọn, văn hóa doanh nghiệp của SK lại khuyến khích nhân viên ở tuyến đầu giải quyết những thách thức mới.

Văn hóa công ty của SK đã mang lại thành quả với công nghệ bộ nhớ băng thông cao (HBM), công nghệ tiên tiến về bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên động (DRAM).

Chính nhờ đó, SK đã giành được lợi thế trước Samsung về chip HBM, vốn đang phải đối mặt với nhu cầu ngày càng tăng do sự phổ biến của trí tuệ nhân tạo. Tập đoàn đã thực hiện điều này bằng cách thiết lập mối quan hệ chặt chẽ hơn với Nvidia, công ty hiện đang thống trị thị trường chip AI.

Sự xuống dốc của một "đế chế" công nghệ

Samsung đã đứng đầu lĩnh vực DRAM toàn cầu trong hơn ba thập kỷ, lần đầu tiên vượt qua Toshiba của Nhật Bản vào năm 1992. DRAM là "gà đẻ trứng vàng" của Samsung và trước đây công ty chưa bao giờ cho phép bất kỳ đối thủ cạnh tranh nào dẫn đầu về các sản phẩm tiên tiến.

Tuy nhiên, việc dự đoán sai về sự bùng nổ AI đã làm rung chuyển Samsung đến tận cốt lõi. Trong quý III/2023, SK đã bám sát Samsung về thị phần DRAM. Thậm chí, tập đoàn này đã huy động nhân viên nhằm giải phóng hàng tồn kho để mở rộng thị phần trong quý IV. Dù vậy, nhà vô địch về chip nhớ một thời đang cảm nhận được sức nóng cạnh tranh hơn bao giờ hết.

Sự suy giảm khả năng cạnh tranh của Samsung không chỉ giới hạn ở chip nhớ.

"Gã khổng lồ" Hàn Quốc này đã dẫn đầu thế giới về số lượng điện thoại thông minh xuất xưởng trong hơn một thập kỷ nhưng đã chính thức bị Apple vượt mặt vào năm ngoái.

Sự sụt giảm này đã ảnh hưởng đến doanh số bán các sản phẩm khác của Samsung được sử dụng trong các thiết bị này, chẳng hạn như chip và màn hình.

Trong lĩnh vực bán dẫn hệ thống, lĩnh vực mà Samsung đặt mục tiêu trở thành công ty dẫn đầu toàn cầu vào năm 2030, công ty này đang chứng kiến tình cảnh ngày càng tụt lại phía sau TSMC. Trong khi đó, Intel đang lấn sân sang lĩnh vực kinh doanh chip khi Chính phủ Mỹ tìm cách đưa hoạt động sản xuất chip quay trở lại Mỹ, gây áp lực lên Samsung từ phía sau.

Với việc các đối thủ Trung Quốc giành được nhiều thị phần hơn trong lĩnh vực điện tử gia dụng và màn hình, khả năng kiếm tiền của bốn mảng kinh doanh lớn của Samsung – chip, điện thoại thông minh, điện tử gia dụng và màn hình – đã suy yếu.

Từng học hỏi chiến lược từ các "ông lớn" Nhật Bản, Samsung đã từng bước vượt qua hàng loạt tên tuổi nổi tiếng trong lĩnh vực tivi, chip, màn hình và điện thoại di động vào những năm 2000 để trở thành công ty dẫn đầu toàn cầu.

Dưới thời cố Chủ tịch Lee Kun-hee, Samsung tiếp tục phát triển bằng cách liên tục cải tiến danh mục đầu tư, phân loại các lĩnh vực kinh doanh hiện có theo mức độ tăng trưởng và thay thế các ngành kinh doanh đang hấp hối bằng những ngành mới hơn.

Giá trị vốn hóa thị trường của Samsung Electronics đã tăng 500 lần dưới sự lãnh đạo của cố Chủ tịch Lee Kun Hee. Ảnh: Internet

Trước đó, năm 2010, ông Lee từng cảnh báo rằng các sản phẩm hàng đầu của Samsung sẽ "biến mất trong vòng 10 năm", nhằm khơi dậy cảm giác cấp bách trong công ty.

Cấu trúc bốn mảng kinh doanh mà Lee xây dựng có thể vẫn hoạt động, nhưng vấn đề nằm ở chỗ thiếu sự thay đổi trong cấu trúc đó. Doanh thu và lợi nhuận hoạt động của Samsung Electronics phần lớn không thay đổi trong cả thập kỷ kể từ khi ông Lee nhập viện vào năm 2014.

Trong thời gian đó, Tập đoàn Sony và Hitachi – vốn đang mắc kẹt trong việc đuổi kịp Samsung trong thời kỳ hãng này phát triển vượt bậc – đã cải tổ lại danh mục đầu tư kinh doanh và mài giũa tiềm năng kiếm tiền của mình. Được biết, cổ phiếu của họ đã tăng hơn 10 lần so với mức thấp nhất sau cuộc khủng hoảng tài chính Mỹ năm 2008.

>> Các nhà máy tại Việt Nam mang về cho Samsung gần 61 tỷ USD doanh thu, góp tới 1/3 lợi nhuận toàn cầu năm 2023