Việt Nam bất ngờ phát hiện 11 hang động huyền bí và di cốt người có niên đại 1 vạn năm, tư thế của hai di cốt trong ngôi mộ song táng gây tròn mắt
Được biết, đây là những phát hiện quan trọng đóng vai trò to lớn trong công cuộc giải mã những bí ẩn về lịch sử văn hóa của vùng Tam Chúc (Hà Nam).
Thông tin trên báo Tiền Phong cho biết, các nhà khoa học vừa công bố phát hiện di cốt người có niên đại cách đây khoảng 1 vạn năm cùng 11 hang động, mái đá có giá trị quý về khảo cổ học ở Hà Nam. Những phát hiện này đóng vai trò quan trọng trong việc khai quật và nghiên cứu khảo cổ học, giúp tiến sâu vào việc giải mã những bí ẩn về lịch sử văn hóa của vùng Tam Chúc - Kim Bảng (Hà Nam) trong quá trình phát triển lịch sử dân tộc.
Quần thể Di tích quốc gia Tam Chúc, Hà Nam.
11 hang động huyền bí
Ngày 2/11, tại chùa Tam Chúc, thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, diễn ra Hội thảo khoa học thông báo khảo cổ học toàn quốc lần thứ 58. Tại hội thảo, ông Mai Thành Chung, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Nam, đại diện nhóm nghiên cứu công bố kết quả khai quật tại hang đội 4, vùng lõi quần thể danh thắng Tam Chúc.
Theo đó, tại vùng Trung tâm của danh thắng Tam Chúc, các nhà nghiên cứu đã phát hiện 11 hang động và mái đá có giá trị quý về khảo cổ học thuộc văn hóa Hòa Bình, cùng với Cồn Hến 1, Cồn Hến 2 thuộc văn hóa Đông Sơn, các hang động, mái đá, và giếng Cacxto có giá trị về cảnh quan thiên nhiên và liên quan đến sự hình thành kiến tạo địa chất hàng triệu năm.
Bên cạnh đó, tháng 3/2023, Viện Khảo cổ học, Bảo tàng Hà Nam và Công ty TNHH Dịch vụ du lịch Tam Chúc đã phối hợp thực hiện khảo sát tại Thung Na, thuộc tổ 8, thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng. Tại hang Thung Na 1 và mái đá Thung Na 3, họ đã phát hiện các dấu tích cổ sinh thời tiền sử và văn hóa vật chất của giai đoạn sơ sử. Những phát hiện này bao gồm hóa thạch động vật và các hiện vật như mảnh gốm màu nâu đỏ thuộc văn hóa Đông Sơn.
Lớp gốm Đông Sơn và xương tại hang Thung Na 3.
Nhóm khảo sát cũng phát hiện một di tích giai đoạn tiền sơ sử trên đỉnh núi Lò Vôi gần khu vực Tam Quan ngoại chùa Tam Chúc. Di tích này nằm ở vĩ độ Bắc 200 31’52.3’’ và kinh độ Đông 1050 48’04.7’’, có độ cao khoảng 50m so với mực nước biển. Kết quả khảo sát trên đỉnh núi đã phát hiện nhiều vỏ nhuyễn thể biển cùng với ốc suối chặt đít. Cùng đó, tại vị trí đỉnh núi có diện tích rộng khoảng 60m2, họ đã phát hiện các mảnh miệng và mảnh thân của các đồ gốm nằm cùng với nhuyễn thể biển và nước ngọt. Kết quả khảo sát cho thấy khu vực này tồn tại nhiều di tích có niên đại từ cuối thế Pleistocene đến Holocene muộn.
Điều này cho thấy rằng Kim Bảng trong quá khứ là một địa vực rất thuận lợi và đã được cư dân cổ sử dụng và cư trú qua nhiều giai đoạn lịch sử.
Di cốt người có niên đại 1 vạn năm
Có 3 ngôi mộ trẻ em và người trưởng thành đã được phát hiện. Trong đó, một ngôi mộ là cải táng và một ngôi mộ là song táng. Đây là lần đầu tiên phát hiện được di cốt người có niên đại đến 1 vạn năm ở Hà Nam.
Chia sẻ với Tiền Phong, PGS.TS Nguyễn Lân Cường tiết lộ cụ thể hơn về ngôi mộ song táng: “Mộ song táng của một thanh niên 17-20 tuổi và em bé gái khoảng 4-5 tuổi. Tôi cho rằng họ là anh em mà không phải cha con, bởi thanh niên đang nằm trong tư thế bó gối nhưng trong tay trái lại ôm đứa bé. Cả hai mất cùng thời điểm nên được chôn cùng nhau. Trong văn hóa Hòa Bình mộ theo tư thế nằm co một người rất nhiều, nhưng trường hợp ôm nhau như vậy tôi chưa thấy bao giờ”.
Ngôi mộ song táng có niên đại đến 1 vạn năm
Để có được câu trả lời chính xác hơn về niên đại, các nhà khảo cổ đã tiến hành carbon phóng xạ. Nhưng những vật dụng đồ đá được chôn cùng, cộng thêm tư thế nằm co đặc trưng, kết luận đây là người thuộc nền văn hóa Hòa Bình.
PGS.TS Nguyễn Lân Cường nghiên cứu di cốt người tiền sử tại hố khai quật H1.
Được biết, các nhà nghiên cứu cũng đã phát hiện di tích động vật, bao gồm vỏ nhuyễn thể cùng với xương răng động vật, và chúng được phát hiện với số lượng đáng kể qua các lớp đào. Đa số di cốt động vật phát hiện trong hố khai quật đều thuộc loài thú nhỏ, đây đã là nguồn thức ăn quan trọng của cư dân cổ trong quá khứ. Ngoài ra, loại công cụ đá tại hố khai quật có kích thước không lớn, nhưng những đặc điểm về loại hình và kỹ thuật cho thấy sưu tập hiện vật đá ở đây thuộc văn hóa Hòa Bình.
Ảnh: Vietnamnet, Tiền Phong.
