Việt Nam 'kích hoạt' cơ chế đặc biệt cho tàu hàng xuất khẩu sang Mỹ trước 'giờ G' áp thuế
Với việc áp thuế cao, lượng hàng xuất nhập khẩu đi Mỹ được dự báo sẽ giảm trong ngắn hạn.
Chiều 9/4, tại Hội nghị giao ban công tác quý I và triển khai nhiệm vụ trọng tâm quý II/2025 của Bộ Xây dựng, ông Lê Đỗ Mười – Cục trưởng Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam đã đưa ra những dự báo quan trọng về tác động tới ngành hàng hải sau quyết định của Hoa Kỳ áp thuế 46% với hàng hóa xuất nhập khẩu từ Việt Nam.
Theo ông Mười, hiện Việt Nam có hai khu vực cảng nước sâu có thể tiếp nhận tàu đi thẳng tới Mỹ là Lạch Huyện (Hải Phòng) và Cái Mép - Thị Vải (Bà Rịa - Vũng Tàu), với tổng cộng 31 chuyến mỗi tuần.
Tại Hải Phòng, sản lượng hàng xuất khẩu đi Mỹ chiếm hơn 50% tổng lượng hàng hóa qua cảng. Riêng cảng Lạch Huyện đang vận hành 7 tuyến/tuần, chủ yếu xuất các mặt hàng điện tử, may mặc và giày da.
Trong năm 2024, lượng container qua Lạch Huyện đạt 1,6 triệu TEUs, trong đó khoảng 0,9 triệu TEUs là hàng đi Mỹ. Quý I/2025, sản lượng đạt hơn 400.000 TEUs, tăng 3% so với cùng kỳ, với khoảng 222.000 TEUs hàng hóa đi Mỹ.
Khu vực Cái Mép - Thị Vải hiện có 5 bến cảng với 24 tuyến tàu trực tiếp đi Mỹ. Trong năm 2024, hàng hóa đi Mỹ qua khu vực này đạt xấp xỉ 4 triệu TEUs, chiếm 50-55% tổng sản lượng container. Riêng 3 tháng đầu năm 2025, lượng hàng đi Mỹ đạt khoảng 1 triệu TEUs.
"Với việc Mỹ áp thuế cao, lượng hàng xuất nhập khẩu đi Mỹ được dự báo sẽ giảm trong ngắn hạn, ảnh hưởng trực tiếp tới lưu lượng hàng hóa toàn cầu. Các hãng tàu nhiều khả năng sẽ phải cắt, giảm hoặc gộp tuyến để tối ưu hiệu quả khai thác", ông Mười nhận định.
Để giảm thiểu tác động tiêu cực, Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam đã chỉ đạo các doanh nghiệp khai thác cảng khẩn trương tạo điều kiện cho chủ hàng và hãng tàu xuất khẩu hàng sang Mỹ trước thời điểm 00h01 ngày 9/4/2025 (giờ Hoa Kỳ), thời điểm chính sách thuế có hiệu lực.
Đồng thời, các cảng biển cũng được yêu cầu theo dõi sát sao lưu lượng container, lên kế hoạch ứng phó trong trường hợp hàng hóa bị ùn ứ sau thời điểm chính sách thuế được áp dụng.
Nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp trong giai đoạn đầy thử thách này, Cục Hàng hải đã kiến nghị Bộ Xây dựng phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố có cảng biển, xem xét triển khai chính sách ưu đãi đối với phí sử dụng hạ tầng, dịch vụ công cộng tại khu vực cửa khẩu cảng biển. Mục tiêu là giảm bớt gánh nặng chi phí, giúp doanh nghiệp xuất khẩu sang Mỹ duy trì hoạt động và vượt qua khó khăn tạm thời.
