VNDirect: Áp lực lạm phát đang gia tăng

Theo báo cáo tại VNDirect, CPI tăng mạnh 0,5% so với tháng trước, chủ yếu do giá thực phẩm và đồ uống tăng. CPI nhóm lương thực & thực phẩm tăng 0,8% so với tháng trước trong khi CPI nhóm đồ uống & thuốc lá tăng 1,1% so với tháng trước do nhu cầu tiêu dùng tăng cao trong dịp Tết.

CPI nhóm giao thông tăng 1,4% so với tháng trước do giá xăng dầu trong nước hồi phục vào tháng 1/2023. Tính theo năm, CPI của Việt Nam trong tháng 1/2023 tăng 4,9% svck, mức cao nhất kể từ tháng 3/2020.

VNDirect cho rằng, áp lực lạm phát sẽ duy trì ở mức cao trong nửa đầu năm 2023 do những lý do như: Về phía cầu, VNDirect kỳ vọng doanh số bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng sẽ tăng 8,5-9,0% svck trong năm 2023, thấp hơn mức 19,9% svck trong năm 2022.

Quốc Hội đã quyết định tăng mức lương cơ sở lên 1,8 triệu đồng/tháng, tăng 20,8%, có hiệu lực từ ngày 01/07/2023. Bên cạnh đó, Quốc Hội cũng đã thông qua việc tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp thôi việc cho một số đối tượng như người hưởng lương hưu từ ngân sách nhà nước, cán bộ y tế cơ sở…

Thông thường khi lương cơ sở tăng, lạm phát cũng có xu hướng tăng do tâm lý tăng lương gắn với tăng giá hàng tiêu dùng của một bộ phận người kinh doanh tạp hóa, bán lẻ.

Về phía cung, mặc dù hàng hóa toàn cầu đã đạt đỉnh nhưng tác động của việc đồng USD mạnh lên đối với nguyên liệu nhập khẩu vẫn còn kéo dài đến quý 3/2023.

Ngoài ra, chi phí nợ cao hơn svck có thể được chuyển vào giá bán lẻ cho người dùng cuối.

Nhiều khả năng Chính phủ sẽ tăng giá một số dịch vụ công thiết yếu như điện, y tế, học phí trong năm nay. Cụ thể hơn, giá điện bán lẻ sẽ chịu áp lực điều chỉnh tăng vào năm 2023 do chi phí sản xuất tăng (tỷ giá tăng, giá nguyên liệu đầu vào tăng gồm than, khí…).

Theo đó, Chính phủ vừa ban hành khung giá bán lẻ điện bình quân mới, với mức tối thiểu (chưa bao gồm thuế GTGT) là 1.826,22 đồng/kWh, mức tối đa là 2.444,09 đồng/kWh.

So với khung giá cũ, giá tối thiểu tăng 220,03 đồng/kWh (tương đương 13,7%); giá tối đa tăng 537,67 đồng/kWh (tương đương 28,2%). Trên thực tế, khung giá bán lẻ điện bình quân là mức sàn và mức trần để Chính phủ quy định giá bán lẻ điện chính thức.

Việc thay đổi khung giá bán lẻ điện bình quân chưa làm thay đổi ngay giá bán lẻ điện chính thức cho sinh hoạt và sản xuất kinh doanh. Hiện giá bán lẻ điện bình quân chính thức là 1.864,44 đồng/Kwh, vẫn nằm trong khung giá bán lẻ điện mới.

VNDirect dự báo CPI bình quân của Việt Nam ở mức 4,2-4,6% svck trong quý 1/2023. Nhóm phân tích cũng giữ nguyên dự báo về lạm phát bình quân năm 2023 là 3,8% svck (+/- 0,2 điểm %), dưới mức mục tiêu của Chính phủ là 4,5%.

Chất xúc tác giảm cho CPI năm 2023 có thể là: nhu cầu thấp hơn dự kiến tại các thị trường phát triển trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế giảm tốc. Rủi ro tăng giá có thể là sự phục hồi nhu cầu mạnh hơn dự kiến của Trung Quốc có thể thúc đẩy lạm phát toàn cầu tăng lên.