VNDirect bị tấn công, HNX và HoSE ngắt kết nối: 'Hệ thống kết nối dự phòng' bao giờ kích hoạt?

Sự việc công ty chứng khoán VNDirect (mã chứng khoán VND) bị tấn công, hệ thống gặp sự cố từ 10h sáng Chủ nhật, ngày 24/3 đang ảnh hưởng lớn tới các nhà đầu tư.

Đến 10h sáng 26/3, VNDirect vẫn chưa thể khắc phục sự cố, hơn 1 triệu nhà đầu tư mở tài khoản tại công ty chứng khoán này vẫn thấp thỏm chờ đợi diễn biến.

Phía VNDirect lên tiếng trấn an “dữ liệu của khách hàng vẫn an toàn”, tuy vậy nhà đầu tư vẫn phải “đứng ngoài cuộc chơi” nhìn diễn biến thị trường. Tiền của nhà đầu tư vẫn bị "kẹt" lại do sự cố.

>> VNDirect bị tấn công: UBCKNN ra công văn khẩn trong đêm

Một câu hỏi đặt ra là, nếu VNDirect vẫn chưa thể giải quyết sự cố ngay, việc tấn công không "giải" được, nhà đầu tư sẽ ra sao? Bao giờ được giao dịch? Thiệt hại ai sẽ chịu?

Ngoài những câu hỏi đó, nhà đầu tư cũng đặt câu hỏi lớn về "hệ thống kết nối dự phòng" của các công ty chứng khoán tới các Sở Giao dịch chứng khoán, hệ thống sao lưu dữ liệu...

Trường hợp gặp sự cố, trang thông tin điện tử phải được phục hồi trong vòng 24h

Ngày 3/6/2021 UBCKNN đã ban hành quyết định số 379/QĐ-UBCK về tiêu chuẩn cơ sở kỹ thuật hệ thống công nghệ thông tin trong hoạt động cung cấp dịch vụ giao dịch chứng khoán trực tuyến.

Theo đó, hệ thống CNTT phải đảm bảo an ninh bảo mật, lưu trữ dữ liệu. Ngoài ra, hệ thống CNTT phải được thiết kế có dự phòng, có khả năng phục hồi nhanh chóng khi xảy ra sự cố, sẵn sàng cung cấp dịch vụ giao dịch chứng khoán và cung cấp thông tin cho khách hàng; bảo đảm khả năng mở rộng, nâng cấp trong tương lai và bảo đảm tối ưu hoá năng lực xử lý thông tin của mạng máy tính.

>> VNDirect (VND) bị tấn công, sập web, nhà đầu tư có phải 'đứng ngoài cuộc chơi' hôm nay?

Đối với yêu cầu về sao lưu, phục hồi dữ liệu, quyết định nêu rõ "Trang thông tin điện tử phải được sao lưu toàn bộ, bao gồm cả phần mềm và cơ sở dữ liệu lưu nội dung thông tin. Trong trường hợp gặp sự cố, trang thông tin điện tử phải được phục hồi trong thời gian hai mươi bốn (24) giờ kể từ khi xảy ra sự cố".

Tuy vậy, đến nay đã hơn 48h, trang thông tin điện tử của VNDirect vẫn chưa thể hoạt động.

>> Nếu một công ty chứng khoán gặp sự cố như VnDirect (VND), nhà đầu tư có thể rút tiền?

Hệ thống kết nối dự phòng sao chưa kích hoạt?

Để đảm bảo an toàn hệ thống, Điều 20 Thông tư số 121/2020TT-BTC ghi rõ với các công ty chứng khoán cần phải có hệ thống dự phòng, phương án thay thế trong trường hợp xảy ra sự cố đối với các giao dịch trực tuyến.

Khoản 3 Điều 6 Thông tư 123/2017/TT-BTC được sửa đổi bởi khoản 2 Điều 1 Thông tư 73/2020/TT-BTC nêu rõ: "Sở Giao dịch Chứng khoán, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam, tổ chức cung cấp dịch vụ giao dịch chứng khoán trực tuyến phải có phương án dự phòng cho hệ thống giao dịch chứng khoán trực tuyến và cung cấp phương thức giao dịch thay thế trong trường hợp hệ thống giao dịch chứng khoán trực tuyến gặp sự cố".

Tháng 8/2023, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) cũng ban hành quyết định hướng dẫn kết nối cổng giao tiếp điện của VSDC. Theo đó, các thành viên phải thiết lập 2 đường truyền kết nối với VSDC. Điều kiện ghi rõ 1 đường truyền MPLS tốc độ 1 Mbps do Ban khách hàng tổ chức – Doanh nghiệp – Chi nhánh Tổng Công ty dịch vụ viễn thông – VNPT Vinaphone và 1 đường truyền MPLS tốc độ 1 Mbps do Chi nhánh Công ty TNHH một thành viên viễn thông quốc tế FPT cung cấp....

Và điểm kết nối dự phòng chỉ được hoạt động khi điểm kết nối chính gặp sự cố. Khi điểm kết nối chính gặp sự cố, thành viên phải có văn bản đề nghị VSDC cho sử dụng kết nối dự phòng.

>> Diễn biến lạ ở cổ phiếu VNDirect (VND), xuất hiện nhiều lệnh bán trên 12 tỷ đồng/lệnh

VNDirect đứng thứ 3 về thị phần môi giới, có hệ thống dự phòng không?

Dự phòng xảy ra sự cố, các văn bản đã tính đến, đều có nhắc đến hệ thống kết nối dự phòng. Tuy vậy, sự việc VNDirect xảy ra đã hơn 48 tiếng, các nhà đầu tư vẫn chưa có thêm thông tin về quy trình tiếp theo từ phía công ty chứng khoán.

VNDirect có quy mô vốn điều lệ 12.178 tỷ đồng. Tổng tài sản tính đến 31/12/2023 đạt 41.741 tỷ đồng, tăng 7,6% so với thời điểm đầu năm.

Trên thị trường chứng khoán, VNDirect đang đứng thứ 3 về thị phần môi giới. Vậy Công ty lớn như VNDirect có hệ thống dự phòng kết nối với các Sở không? Câu trả lời vẫn đang chờ đợi phía trước.

>> Chuyên gia: Nhà đầu tư phái sinh sẽ thiệt hại lớn nhất khi hệ thống VNDirect bị tấn công