Chuyên gia hàng không: Không có chỗ ngồi nào an toàn tuyệt đối trên máy bay
Anthony Brickhouse – Phó Giáo sư tại Đại học Hàng không Embry-Riddle ở Daytona Beach, Florida, cho biết: "Thực sự không có nơi nào 'an toàn nhất' để ngồi".
Di chuyển bằng máy bay là một phương thức vận chuyển cực kỳ an toàn so với các hình thức khác. Tuy nhiên, gần đây liên tục có những vụ tai nạn máy bay thảm khốc.
Theo thống kê từ Aviation Safety Network, trong năm 2023, với 35 triệu chuyến bay đã xảy ra 1.213 sự cố nghiêm trọng, 134 vụ tai nạn, 5 vụ tai nạn có người chết và 105 trường hợp tử vong. Theo báo cáo của airlineratings.com, trung bình trong 5 năm qua, có 13 vụ tai nạn mỗi năm và 300 trường hợp tử vong.
Trong suốt thế kỷ này, các nghiên cứu cho thấy máy bay luôn được xếp hạng cao là hình thức di chuyển an toàn hơn. Washington Post phát hiện tỷ lệ tử vong khi di chuyển bằng ô tô là 7,28 (tính trên mỗi tỷ dặm). Sau đó là phà với tỷ lệ là 3,17 ca tử vong trên mỗi tỷ dặm, tàu hỏa (0,43), tàu điện ngầm (0,24), xe buýt (0,11) và máy bay với 0,07. Các nghiên cứu tương tự đã kết luận rằng hàng không thương mại là một trong những cách an toàn nhất để di chuyển đường dài.
Tuy nhiên, nhiều người bày tỏ sự lo lắng và tìm kiếm vị trí an toàn trên máy bay. Mặc dù tùy thuộc vào loại tình huống khẩn cấp, các nghiên cứu cho thấy thường thì vị trí an toàn hơn là ở giữa hoặc phía sau máy bay.
Khi đặt chỗ ngồi trên máy bay, chúng ta thường chỉ nghĩ đến việc lên xuống máy bay dễ dàng hoặc mức độ thoải mái. Nhưng nghiên cứu cho thấy một số khu vực trên máy bay an toàn hơn những khu vực khác, và đó là một trong số ít lợi thế khi bạn trả ít tiền hơn cho chỗ ngồi của mình.
Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia (NTSB) tại Hoa Kỳ đã điều tra 20 vụ tai nạn từ năm 1971 và phát hiện rằng những người ngồi ở phía sau máy bay có 69% cơ hội sống sót, trong khi những người ngồi ở phía trước máy bay chỉ có 49% cơ hội. Những hành khách ngồi gần cánh máy bay có 59% cơ hội sống sót.
Một nghiên cứu của tạp chí Time về Cơ sở dữ liệu tai nạn máy bay CSRTG của Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đã phân tích dữ liệu từ các vụ tai nạn có cả người tử vong và người sống sót từ năm 1985 đến 2000. Các phát hiện chỉ ra rằng phần đuôi máy bay có vẻ an toàn hơn vì nó mang lại cơ hội sống sót cao hơn, và việc ngồi ở ghế giữa cũng có lợi. Những người ngồi ở ghế giữa phía sau máy bay có tỷ lệ tử vong là 28%, trong khi những người ngồi ở lối đi – đặc biệt là ở phần giữa của khoang máy bay – có tỷ lệ tử vong là 44%. Theo CNN, ghế giữa an toàn hơn vì hành khách được bảo vệ bởi những người ngồi ở hai bên.
Dù vậy, trong một bài đăng trên Tovima.com, Anthony Brickhouse – Phó Giáo sư tại Đại học Hàng không Embry-Riddle ở Daytona Beach, Florida, cho biết: "Thực sự không có nơi nào 'an toàn nhất' để ngồi".
Brickhouse - Giám đốc Phòng thí nghiệm pháp y hàng không vũ trụ của Embry-Riddle và là một điều tra viên tai nạn, cho biết mặc dù các sự cố rất hiếm xảy ra, nhưng khi chúng xảy ra, không ai có thể dự đoán trước được hậu quả. Ông nói: "Nếu bạn có thể cho tôi biết máy bay sẽ rơi như thế nào, thì tôi có thể cho bạn biết nên ngồi ở đâu".
Ông cũng cho biết phần sau của máy bay thường an toàn hơn, tiếp theo là các ghế gần cánh, vì các "thành phần cấu trúc chắc chắn" của cánh giúp máy bay chịu va chạm tốt hơn. Brickhouse thích ghế ở hàng thoát hiểm vì có thêm chỗ để chân và cơ hội thoát hiểm nhanh chóng trong trường hợp khẩn cấp. "Nếu có chuyện gì xảy ra, tôi sẽ ở lối ra", ông nói.
Brickhouse và các chuyên gia khác trong ngành khuyên rằng những hành khách thực sự quan tâm đến vấn đề an toàn nên tập trung ít hơn vào chỗ ngồi của mình và chú ý đến các hướng dẫn an toàn trước chuyến bay. Hầu hết hành khách, đặc biệt là những người thường xuyên bay, thường bỏ qua lời nhắc nhở của tiếp viên hàng không và video an toàn trên màn hình ghế sau.
Tiếp viên hàng không luôn nhắc nhở hành khách thắt dây an toàn khi ngồi và tìm lối thoát hiểm gần nhất với chỗ ngồi của mình. Brickhouse cho biết đã có những vụ tai nạn mà hành khách bỏ qua lối thoát hiểm ngay phía sau họ khi họ hướng đến lối thoát hiểm ở phía trước máy bay.
“Về mặt tâm lý, con người thường thích rời khỏi máy bay theo cùng một cách họ đã đến. Điều đó liên quan đến sự cảnh giác, chú ý và nhận thức về những gì đang xảy ra", ông nói.
Graham Braithwaite – Giáo sư và Giám đốc hệ thống giao thông tại Đại học Cranfield ở Anh, cho biết, ông đã thấy các hãng hàng không khuyến cáo hành khách đếm số hàng ghế đến lối ra, ngay cả khi lối ra ở phía sau họ. Ông đưa ra ví dụ về người cuối cùng thoát khỏi vụ cháy British Airtours tại sân bay Manchester ở Anh năm 1985, người này đã đếm số hàng ghế đến lối thoát gần nhất. Khi khói tràn ngập cabin, việc làm ấy đã giúp ông ấy đến nơi an toàn.
Ghế ngồi trên máy bay của Braithwaite khi đi du lịch là ghế cạnh lối đi gần nhất với hàng ghế thoát hiểm. Trong quá trình sơ tán, điều bắt buộc là phải lắng nghe hướng dẫn của tiếp viên hàng không. Họ nhận được chỉ dẫn từ phi công về phía nào của máy bay an toàn để sơ tán, hoặc tự xác định khi nào và ở đâu an toàn để mở cửa thoát hiểm.
Nguồn: Tovima, Forbes, Travel + Leisure
>>Cục Hàng không Việt Nam chỉ đạo khẩn sau vụ máy bay ở Hàn Quốc gặp nạn
