Doanh nghiệp phá sản, đất chuyển nhượng phải nộp những loại thuế nào? Cục Thuế có văn bản 'giải mã' nóng hổi

Cục Thuế vừa có văn bản gửi Chi cục Thuế khu vực XVIII, làm rõ các vướng mắc về việc xác định nghĩa vụ tài chính khi xử lý tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất của doanh nghiệp đã bị tuyên bố phá sản. Văn bản này được ban hành trong bối cảnh vụ việc của Công ty TNHH Thuận Kiều, một doanh nghiệp đã bị tuyên bố phá sản, đang có tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất cần được xử lý theo quy định hiện hành.

Theo Quyết định số 03/2023/QĐ-TBPS ngày 08/9/2023 của Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Dương, các thửa đất số 85 và 1551 (tờ bản đồ số 5, xã Tiên Thủy, huyện Châu Thành) là tài sản thế chấp còn lại của Công ty TNHH Thuận Kiều.

Về nghĩa vụ thuế giá trị gia tăng (GTGT), Cục Thuế dẫn quy định tại điểm a khoản 8 Điều 4 Thông tư số 219/2013/TT-BTC (sửa đổi bởi Thông tư số 26/2015/TT-BTC) và khẳng định: "Trường hợp bán tài sản bảo đảm tiền vay do tổ chức tín dụng hoặc cơ quan thi hành án hoặc bên đi vay vốn tự bán tài sản bảo đảm theo ủy quyền của bên cho vay để trả nợ khoản vay có bảo đảm thì thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT theo quy định".

> > Chỉ ít ngày nữa, hàng loạt chính sách mới về quản lý đất đai sẽ có hiệu lực, người dân đặc biệt lưu ý

Đối với thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), Cục Thuế viện dẫn khoản 2 và khoản 5 Điều 17 Thông tư số 78/2014/TT-BTC và Điều 9 Thông tư số 96/2015/TT-BTC. Theo đó, thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản phải xác định riêng để kê khai, nộp thuế TNDN và không được áp dụng ưu đãi thuế. Thuế suất áp dụng là 20%.

Đặc biệt, Cục Thuế cũng làm rõ cách xác định giá vốn của bất động sản trong trường hợp không xác định được: giá vốn sẽ được xác định bằng "số tiền nợ phải trả theo quyết định của Tòa án để thi hành án cộng (+) các khoản chi phí phát sinh khi chuyển nhượng bất động sản nếu có hóa đơn chứng từ hợp pháp."

Cục Thuế nhấn mạnh, trường hợp Công ty TNHH Thuận Kiều có tài sản đảm bảo tiền vay là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất, khi Quản tài viên và tổ chức được ủy quyền bán đấu giá tài sản để xử lý nợ có bảo đảm thì thu nhập chuyển nhượng bất động sản phải kê khai nộp thuế TNDN theo quy định với mức thuế suất 20%. "Quản tài viên và tổ chức được ủy quyền thực hiện kê khai, nộp thuế TNDN thay Công ty TNHH Thuận Kiều," văn bản nêu rõ.

Ngoài ra, Cục Thuế cũng dẫn Điều 199 Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15 về thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu. Theo đó, các khoản thuế, lệ phí trực tiếp liên quan đến việc chuyển nhượng tài sản bảo đảm như thuế thu nhập cá nhân hoặc thuế thu nhập doanh nghiệp được ưu tiên thanh toán trước nghĩa vụ nợ với tổ chức tín dụng.

Văn bản của Cục Thuế được ban hành nhằm đảm bảo việc xử lý tài sản của doanh nghiệp phá sản tuân thủ đúng quy định pháp luật thuế và thứ tự thanh toán theo luật hiện hành, góp phần minh bạch hóa quá trình xử lý nợ xấu và tạo tiền đề cho việc ổn định thị trường bất động sản.