Giá vàng trong nước cao hơn thế giới 21 triệu/lượng, thuế 0,1% có đủ sức hạ 'cơn sốt' vàng?

Phát biểu tại phiên thảo luận chiều 19/11 về dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), bà Trần Kim Yến, Ủy viên kiêm nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội, cho rằng việc áp thuế với giao dịch vàng miếng là cần thiết, nhưng mức 0,1% hiện tại chưa đủ sức răn đe.

Theo dự thảo, Chính phủ đề xuất đưa thu nhập từ chuyển nhượng vàng miếng vào diện chịu thuế thu nhập cá nhân với thuế suất 0,1% trên giá trị mua bán mỗi lần. Chính phủ sẽ quy định thêm ngưỡng giá trị vàng phải chịu thuế và thời điểm áp dụng.

Tuy nhiên, theo bà Yến, đa số người dân mua vàng để tích lũy, phòng khi cần thiết hoặc tiết kiệm từng nửa chỉ, một chỉ. Nhưng nhóm đầu cơ lại mua đi bán lại liên tục với kỳ vọng hưởng lợi từ biến động giá lớn.

“Thuế 0,1% là quá nhỏ so với lợi nhuận mà các nhà đầu cơ có thể kiếm được, nên chưa thể ngăn ngừa tình trạng này”, bà Yến nhận định. Bà đề nghị song song với thuế, cần minh bạch hóa thị trường vàng, siết quản lý để hạn chế đầu cơ gây biến động.

Có nên đánh thuế cả người tích trữ?

Chung quan điểm phải đánh thuế để hạn chế đầu cơ, ông Phạm Văn Hòa (Hội Luật gia Đồng Tháp) cũng cho rằng mức thuế 0,1% chưa đủ răn đe, cần xem xét lại để đảm bảo đủ mạnh nhằm ổn định thị trường.

Tuy nhiên, ông Hòa nhấn mạnh không nên đánh thuế những cá nhân, hộ gia đình mua vàng nhỏ lẻ để tích trữ, bởi họ mua vàng không phải với mục đích kinh doanh hay đầu cơ.

“Có những người mua vàng để phòng khi ốm đau, thiên tai, dịch bệnh. Họ không dùng vàng để kinh doanh nên không thể đánh đồng”, ông nói.

Phản biện quan điểm khó phân biệt người đầu cơ và người tiết kiệm, ông Trịnh Xuân An, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng – An ninh, cho rằng thực tế thị trường đã cho thấy hành vi đầu cơ khá rõ.

“Cảnh xếp hàng từ đêm, chen lấn mua vàng vào sáng sớm, hoặc nếu không mua được vàng miếng thì chuyển sang mua nhẫn ép vỉ… đó là biểu hiện đầu cơ, không thể nói để tiết kiệm”, ông nhấn mạnh.

Ông An cũng lưu ý rằng chưa có quốc gia nào áp thuế thu nhập cá nhân với giao dịch vàng miếng, nhưng việc áp dụng ở Việt Nam là hợp lý trong bối cảnh thị trường vàng có đặc thù riêng. Ông đề nghị Chính phủ sớm ban hành nghị định hướng dẫn để có thể thu thuế ngay khi luật có hiệu lực.

Trong phiên giao dịch ngày 19/11, vàng miếng SJC niêm yết ở mức 148,7 – 150,7 triệu đồng/lượng, tăng 1,4 triệu đồng so với hôm trước. Giá tại Doji, PNJ cũng tương tự.

Quy đổi theo tỷ giá Vietcombank, giá vàng thế giới chỉ tương đương 129,4 triệu đồng, tức thấp hơn 21 triệu đồng/lượng so với giá trong nước tạo một khoảng chênh được đánh giá là “vô lý” và tiềm ẩn rủi ro đầu cơ rất lớn.

Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) dự kiến được Quốc hội biểu quyết vào sáng 10/12. Nếu quy định đánh thuế vàng miếng được thông qua, đây sẽ là lần đầu tiên Việt Nam áp dụng thuế thu nhập cá nhân với giao dịch kim loại quý này.