Theo các chuyên gia, với tiềm lực dồi dào từ nguồn kiều hối, đây sẽ là trợ lực mới thúc đẩy thị trường bất động sản, đặc biệt trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp địa ốc đang khát vốn.
Theo thống kê từ Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, lượng kiều hối về Việt Nam từ năm 1993 đến hết năm 2022 đạt trên 190 tỷ USD, gần bằng lượng vốn FDI đã giải ngân trong cùng thời kỳ. Nếu tính cả năm 2023 thì lũy kế đạt khoảng 206 tỷ USD.
Chỉ tính riêng năm 2023, thông tin từ Vụ Quản lý ngoại hối, lượng kiều hối chảy về Việt Nam ước đạt khoảng 16 tỷ USD, tăng 32% so với cùng kỳ năm 2022.
TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển thị trường tài chính - bất động sản toàn cầu nhận định, dù chỉ chiếm khoảng 5% trong tổng số người Việt Nam đang sinh sống ở trong nước cũng như nước ngoài (tức khoảng 5,5 triệu người) nhưng kiều bào lại là lực lượng có đóng góp rất đáng kể vào sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam.
Bên cạnh đó, với thu nhập bình quân đầu người 20.000 USD/năm, số thu nhập này của kiều bào khoảng 100 tỷ USD. Trong khi năm 2023, kiều hối chuyển về Việt Nam chỉ khoảng 16 tỷ USD thì tiềm năng kiều hối còn lớn.
 |
| Việt Nam muốn gia tăng lượng kiều hối để thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước |
Trợ lực mới cho thị trường bất động sản
Trước tiềm lực dồi dào từ nguồn kiều hối, theo các chuyên gia, sắp tới đây, với các quy định rõ ràng và cởi mở hơn từ Luật Đất đai 2024 sẽ tạo điều kiện thuận lợi để nguồn lực này chảy mạnh vào lĩnh vực bất động sản, hạ tầng, đặc biệt trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp bất động sản đang "khát vốn”.
>>Hàng loạt chính sách mới về bất động sản có hiệu lực trong tháng 5
Cụ thể, Khoản 3 và Khoản 6, Điều 4 về người sử dụng đất quy định người sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; đang sử dụng đất ổn định, đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất mà chưa được Nhà nước cấp giấy chứng nhận bao gồm: Cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam; người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài.
Bên cạnh đó, tại Điều 28 của Luật Đất đai 2024 cũng quy định, người gốc Việt định cư ở nước ngoài được phép nhập cảnh vào Việt Nam được mua, thuê nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở, nhận quyền sử dụng đất ở trong dự án phát triển nhà ở; nhận thừa kế quyền sử dụng đất ở và các loại đất khác trong cùng thửa đất có nhà.
Ngoài ra, cũng tại Điều 41 và Điều 46 của Luật Đất đai 2024, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài được Nhà nước cho thuê đất, được bán tài sản gắn liền với đất và quyền thuê trong hợp đồng thuê. Điều này được kỳ vọng sẽ giúp thúc đẩy hoạt động sang nhượng thứ cấp, tạo cơ chế linh hoạt hơn cho thị trường bất động sản.
Đánh giá về những thay đổi của luật mới, ông Troy Griffiths, Phó Giám đốc Điều hành Savills Việt Nam cho rằng sự thay đổi này sẽ mang lại nhiều cơ hội đầu tư hơn cho nhóm người mua bất động sản Việt Kiều.
“Thay đổi này cũng tạo tiềm năng lớn cho thị trường nhờ nguồn vốn đầu tư trực tiếp từ Việt kiều. Trong quá khứ, người Việt Nam ở nước ngoài muốn đầu tư trở lại Việt Nam phải thông qua người thân hoặc họ hàng, vì thế đã dẫn đến một số tranh chấp không đáng có. Luật mới sẽ giải quyết vấn đề này, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho đầu tư và giảm thiểu khả năng xảy ra rủi ro giữa các bên trong quá trình đầu tư”, ông Troy Griffiths chia sẻ.
Đồng thời, Phó Giám đốc Điều hành Savills Việt Nam cũng cho rằng, sau nhiều lần hợp tác với cộng đồng người Việt ở nước ngoài, Savills nhận thấy phần nhiều trong số họ đã lớn tuổi. Nhóm này sau nhiều năm làm việc ở nước ngoài đã sở hữu lượng tài sản nhất định và muốn đầu tư tại Việt Nam hay quay về nước để nghỉ hưu. Điều này tạo ra lượng lớn nhà đầu tư tiềm năng cho bất động sản Việt Nam.
Còn theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), hiện giá nhà ở nhiều nước phát triển đã quá cao cùng việc siết quy định nhập cư ở một số nước khiến nhu cầu sở hữu nhà tại Việt Nam của cộng đồng Việt kiều gia tăng. Thực tế, thống kê của Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, khoảng 15-20% dòng tiền kiều hối đang đổ trực tiếp vào bất động sản.
VARS nhận định, dòng vốn này có xu hướng đổ vào những phân khúc thanh khoản khó, kén khách hàng như biệt thự cao cấp ở đô thị lớn hay bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng. Đây là phân khúc ưa thích của Việt kiều bởi họ có khả năng chi trả, với nhu cầu mua để nghỉ dưỡng, cho thuê hoặc dưỡng già. Ngoài ra, căn hộ ở trung tâm và vùng ven thành phố lớn cũng có thể hút dòng vốn nhờ khả năng khai thác cho thuê.
>>Lâm Đồng yêu cầu rà soát các 'điểm nóng' dự án phân lô bán nền trên địa bàn Đà Lạt, Bảo Lộc
Cần thiết lập các chính sách thuế ưu đãi
Để tận dụng dòng kiều hối vào thị trường bất động sản, ông David Jackson, Tổng Giám đốc Avison Young Việt Nam cho rằng, tạo điều kiện, môi trường thuận lợi là việc nhiều Chính phủ hướng tới.
 |
| Cần thiết lập các chính sách thuế ưu đãi |
Vị chuyên gia này dẫn chứng, là nước đứng đầu thế giới về lượng kiều hối, Ấn Độ bắt đầu cấp thẻ cư trú kiều bào (Overseas Citizenship of India hay OCI) cho người gốc Ấn từ năm 2006. Khi được cấp, chủ thẻ sẽ được nhập cảnh trọn đời, được tự do mua bán bất động sản (trừ đất nông nghiệp), đầu tư chứng khoán với mức thuế phải đóng không quá chênh lệch.
Còn tại Trung Quốc, Hoa kiều được mời gọi về nước thông qua các chính sách ưu đãi như giảm tiền thuê đất, tiền điện và thuế kinh doanh. Chính phủ Trung Quốc cũng phát hành “trái phiếu kiều dân” để thu hút nguồn kiều hối cho đầu tư xây dựng hạ tầng.
Như vậy, kinh nghiệm cho Việt Nam là cần thiết lập các chính sách thuế ưu đãi như giảm thuế hoặc miễn thuế đối với người Việt Kiều đầu tư vào bất động sản. Đảm bảo, hệ thống thông tin, pháp luật liên quan đến bất động sản minh bạch, dễ hiểu và bảo vệ quyền lợi của người đầu tư, bao gồm cả người Việt Kiều.
Còn đối với các doanh nghiệp bất động sản, theo các chuyên gia, cần nâng cao tiêu chuẩn về thiết kế, chất lượng xây dựng và tiện ích khi phát triển sản phẩm. Phác thảo rõ chân dung khách hàng, hợp tác với các đại lý bất động sản, môi giới có uy tín trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài. Cùng với đó, hỗ trợ các thủ tục pháp lý, thuế và các vấn đề liên quan đến việc mua bán, cho thuê bất động sản.
