Indonesia tiên phong sản xuất sữa bột từ cá biển thay thế sữa bò

Tại thị trấn ven biển Indramayu, một nhà máy chế biến đang tiếp nhận nguồn cá tươi từ ngư dân địa phương hai lần mỗi ngày. Qua quy trình công nghệ hiện đại, cá được tách xương, thủy phân và chế biến thành bột protein tinh khiết màu trắng. Sản phẩm sau đó được bổ sung hương liệu dâu tây hoặc sô-cô-la cùng đường, đóng gói thành phẩm dạng bột.

"Về cảm quan, sản phẩm có vị gần như sữa thông thường", ông Mafatihul Khoiri, Quản lý sản xuất của Quỹ Berikan Protein Initiative cho biết.

Dù vẫn còn gây tranh cãi trên mạng xã hội, dự án này đang nhận được sự ủng hộ từ các quan chức ngành thủy sản Indonesia. Ông Budi Sulistyo, một lãnh đạo cao cấp trong ngành, dự kiến ngành công nghiệp này có thể tạo việc làm cho 200.000 lao động với công suất 500.000 tấn/năm, ước đạt giá trị 4,5 tỷ USD.

Tuy nhiên, không phải mọi người đều ủng hộ sáng kiến này. Bộ trưởng Y tế Indonesia Budi Gunadi Sadikin cho rằng quốc gia vẫn nên tập trung vào phát triển chăn nuôi bò sữa hoặc hợp tác với các đối tác nước ngoài như Úc. "Chúng ta cần cân nhắc nhiều phương án khác trước khi đầu tư vào lĩnh vực này", ông bày tỏ sự thận trọng.

Hiện sản phẩm đang được bán trực tuyến và phân phối qua các tổ chức cộng đồng. Dù còn nhiều ý kiến trái chiều, sáng kiến này được kỳ vọng sẽ góp phần cải thiện tình trạng thiếu hụt nguồn cung sữa tại quốc gia vạn đảo này.

Đi tìm công thức thay thế hoàn hảo

Khác với bột collagen cá - sản phẩm phổ biến tại Mỹ được quảng cáo với công dụng làm đẹp da tóc, sản phẩm của Indonesia được chế biến trực tiếp từ thịt cá và chứa đầy đủ 9 axit amin thiết yếu, theo công bố từ Sáng kiến Protein Berikan.

Trên hành trình tìm công thức phù hợp với khẩu vị người dùng, các nhà sản xuất đã không ngừng cải tiến. Diah Rodiah, 27 tuổi, chia sẻ kinh nghiệm khi lần đầu thử sản phẩm thông qua tổ chức phi lợi nhuận Kitabisa: "Ban đầu tôi thấy khó uống, nhưng sau khi thử với đá lạnh thay vì nước nóng, tôi đã thấy ngon hơn hẳn".

Sáng tạo trong cách thưởng thức, Rosaedah (23 tuổi) đã biến sữa cá thành món pudding hấp dẫn bằng cách kết hợp với agar-agar, tạo nên các lớp hương vị sô-cô-la và dâu tây. "Tôi đã làm món này ba lần và rất hài lòng", cô chia sẻ.

Trong khi đó, các nhà khoa học châu Âu cũng đang nghiên cứu giải pháp khắc phục mùi tanh trong protein cá. Tại viện nghiên cứu Norce (Na Uy), các chuyên gia đã có bước đột phá trong việc loại bỏ hóa chất gây mùi, mở ra triển vọng ứng dụng protein cá trong các sản phẩm dinh dưỡng thể thao và thực phẩm cho người cao tuổi.

Nhìn lại lịch sử phát triển, ý tưởng về sữa cá tại Indonesia bắt nguồn từ năm 2017, khi các nhà nghiên cứu chính phủ bắt đầu thử nghiệm quy trình thủy phân enzyme để chiết xuất protein từ cá. Sáng kiến Protein Berikan đã phát triển nghiên cứu này, xây dựng nhà máy vào năm 2021 và chính thức ra mắt sản phẩm năm ngoái.

Maqbulatin Nuha, Giám đốc điều hành Berikan Protein Initiative, cho biết đơn vị đang nỗ lực cải thiện công thức để tạo ra sản phẩm lành mạnh hơn. Họ đã giảm lượng đường từ 13g xuống 4,7g mỗi khẩu phần, đồng thời điều chỉnh hàm lượng protein từ 9g xuống 5g để cân bằng hương vị. "Hiện tại, chúng tôi ưu tiên tập trung vào việc tạo ra sản phẩm được thị trường chấp nhận", bà Nuha chia sẻ.

>> Loại cỏ được mệnh danh là 'thép xanh' tạo nên những biệt phủ có 1-0-2 ở thiên đường nghỉ dưỡng Bali